Tengnga nga Asia

Ti Tengnga nga Asia wenno Sentral nga Asia ket isu ti bugas a rehion ti kontinente ti Asia ken gumay-at manipud iti Baybay Kaspio iti laud aginggana ti Tsina iti daya ken manipud iti Apganistan iti abagatan aginggana ti Rusia inti amianan. Lokal pay a matawtawagan daytoy "dagiti 'stan" (gapu ta dagiti innem a pagilian a kadawyan a naikeddeng nga adda iti rehion ket addaan iti nagnagan nga agpatingga iti Persiano a pangsuldong iti "-stan", a ti kaibuksilanna ket "daga iti")^[1] ken daytoy ket masakupan iti nalawlawa a kontinente ti Eurasia.

Tengnga nga Asia
Kalawa	4,003,451 km2 (1,545,741 sq mi)[N 1]
Populasion	66,453,533
Densidad	16.6/km2 (43/sq mi)
Pagpagilian	Kazakhstan Kyrgyzstan Tajikistan Turkmenistan Uzbekistan
Rehional a sentro	Kazakhstan
Nominal GDP (2012)	$295.331 bilion
GDP tunggal maysa a tao (2012)	$6,044

Kadagiti moderno a kontesto, amin a panangilawlawag ti Tengnga nga Asia ket mangiraman kadagitoy lima a republika iti dati a Kappon ti Sobiet:ti Kazakhstan (pop. 17.9 milion), Kyrgyzstan (5.8 milion), Tajikistan (8.0 milion), Turkmenistan (5.2 milion), ken Uzbekistan (30.2 milion), para iti dagup ti populasion iti 67.1 millon manipud idi 2013–2014. Ti Apganistan (pop. 31.1 milion) ket sagpaminsan pay a mairamraman.

Adda met dagiti nadumaduma a panangilawlawag iti husto a komposisionna, ken awan ti maymaysa a panangilawlawag iti unibersal a maawat. Urayno no daytoy a saan a panagikeddeng iti panangilawlawag kadagiti pagbeddenganna, addaan met daytoy iti nangruna a kadagupan a pannakaidumaan. Para iti maysa, ti Tengnga nga Asia ket historikal nga asideg kadagiti nomadiko a tattaona ken ti Kalsada Seda.^[2] Kas resulta, daytoy ket nagtignay a kas pagsasabtan para iti panaglasat ti tattao, tagilako, ken dagiti kapanunotan a nagbaetan ti Europa, Laud nga Asia, Abagatan nga Asia, ken Daya nga Asia.^[3]

Dagiti nota

1. Ti bilang ti kalawa ket naibatay iti naipagtitipon a luglugar kadagiti lima a pagilian idiay Tengnga nga Asia.