9ma di oktobro

Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di yaro.

sep – oktobro – nov
su	lu	ma	me	jo	ve	sa
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30	31

La 9ma di oktobro esas la 282ma dio di la yaro (283ma en bisextila yari) segun Gregoriala kalendario. Restas 83 dii til la fino di la yaro.

---

Dio

• En mondo - Dio di posto.

Eventi

• 1709 - Pyotr la Granda de Rusa imperio e August la 2ma de Polonia-Lituania paktas en Thorn (la nuna Toruń) kontre Suedia.
• 1820 - Guayaquil deklaras su nedependanta de Hispana imperio.
• 1874 - Mondala Posto-Uniono fondesas.
• 1918 - Parlamento di Finlando elektas princulo di Hessen (Germania) Friedrich Karl kom rejo di Finlando.
• 1920 - Polona trupi okupas Vilnius.
• 1933 - Guardo di Fero, fashista organizuro en Rumania, deklaresas nelegala.
• 1934 - Regno di Aleksandar la 1ma di Yugoslavia finas.
• 1954 - En Nord-Vietnam, Franca trupi foriras de Hanoi.
• 1962 - Uganda divenas nedependanta de Unionita Rejio.
• 1963 - En Italia digo che Vaiont ruptesas e plu kam 2.000 homi perdas lia vivi.
• 1975 - Andrei Saharov, nukleara fizikisto, defensero di homala yuri e disidento Sovietiana, esas Nobel-premiziita, ma Sovietia judikas la premiizo kom agado kontre Sovetia.
• 1981 - Francia abolisas mortopuniso.
• 1988 - Republiko Socialista Sovietiana Latvia demandas libereso de Sovietia.^[1]
• 1994 - En Austria extremista-dextrana "Libereso-partiso" sucesas en elekti, ma socialdemokrati e kristdemokrati prenos povo.
• 2001 - Fuzeal atakilo mortigas quar laboristi di UN proxim Kabul en Afganistan.
• 2006 - Nord-Korea anuncas ke ol unesmafoye probis atom-armo, sucese.^[2]
• 2019 - Recep Tayyip Erdoğan informas ke Turkia invadis la nordo e l'esto di Siria por kombatar Kurdi de la grupo Hêzên Sûriya Demokratîk.^[3]
• 2021 - Pos esar akuzita pri korupto, kancelero Sebastian Kurz de Austria renuncas.^[4]

Naski

• 1261 - Rejulo Dinis di Portugal (m. 1325)
• 1757 - Rejulo Charles la 10ma di Francia (m. 1836)
• 1800 - José María Melo, prezidanto di Kolumbia (m. 1860)
• 1846 - Maksymilian Gierymski, Polona piktisto (m. 1874)
• 1852 - Hermann Emil Fischer, Germana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1919)
• 1857 - Ivo Vojnović, Kroata skriptisto (m. 1929)
• 1859 - Alfred Dreyfus, Franca militisto (m. 1935)
• 1879 - Max von Laue, Germana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1960)
• 1887 - Manuel Ortiz de Zárate, Chiliana piktisto (n. 1946)
• 1892 - Ivo Andrić, Yugoslaviana skriptisto, Nobel-laureato (m. 1975)
• 1893 - Mário de Andrade, Braziliana skriptisto (m. 1945)
• 1900 - Ismael Nery, Braziliana piktisto (m. 1934)
• 1905 - Boris Kobe, Sloveniana piktisto (m. 1981)
• 1906 - Leopold Senghor, prezidanto di Senegal (m. 2001)
• 1907 - Jacques Tati, Franca aktoro e filmifisto (m. 1982)
• 1917 - Kusuo Kitamura, Japoniana natisto (m. 1996)^[5]
• 1933 - Peter Mansfield, Britaniana fizikistulo, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (m. 2017)
• 1936 - Jan Voss, Germana piktisto
• 1938 - Heinz Fischer, prezidanto di Austria
• 1940 - John Lennon, Britaniana muzikisto (m. 1980)
• 1941 - Chucho Valdés, Kubana muzikisto
• 1942 - Shukri Ghanem, chefa ministro di Libia (m. 2012)
• 1947 - France Gall, Franca kantistino (m. 2018)
• 1948 - Jackson Browne, Usana muzikisto
• 1950 - Jody Williams, Usana profesoro, Nobel-laureato pri paco
• 1953 - Tony Shalhoub, Usan aktoro
• 1957 - Yevgeni, episkopo di Rusa Ortodoxa Kirko e metropolito di Estoniana Ortodoxa Kirko
• 1960 - Anders Ekborg, Sueda aktoro
• 1964 - Guillermo del Toro, Mexikiana filmifisto
• 1966 - David Cameron, chefministro di Unionita Rejio
• 1975 - Sean Lennon, Usana kantisto, muzikisto e kompozisto
• 1984 - Mari Kondo, Japoniana skriptisto, ordino-konsilisto
• 1993 - Lauren Davis, Usana tenisistino
• 1995 - Charlotte Klasen, Germaniana tenisistino

Morti

• 232 - Patriarko Demetrius de Alexandria (posibla yaro)
• 1047 - Papo Klemens la 2ma (naskodio nekonocata)
• 1201 - Robert de Sorbon, Franca teologiisto, fondinto di Sorbonne (m. 1274)
• 1469 - Filippo Lippi, Italiana piktisto (n. c. 1406)
• 1537 - Hans Cranach, Germana piktisto (n. 1513)
• 1831 - Ioannis Kapodistrias, chefo di stato di Grekia (n. 1776)
• 1897 - Jan Heemskerk, chefministro di Nederlando (n. 1818)
• 1910 - Franciszek Żmurko, Polona piktisto (n. 1859)
• 1934 - Louis Barthou, chefministro di Francia (n. 1862)
• 1943 - Pieter Zeeman, Nederlandana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1865)
• 1958 - Papo Pius la 12ma (n. 1876)
• 1962 - Milan Vidmar, Slovena shakoludisto (n. 1885)
• 1967 - Ernesto "Che" Guevara de la Serna, Arjentiniana revolucionero e politikisto, ocidita en Bolivia (n. 1928)
• 1967 - Cyril Norman Hinshelwood, Angla kemiisto, Nobel-laureato (n. 1897)
• 1974 - Artur Nacht Samborski, Polona piktisto (n. 1898)
• 1978 - Jacques Brel, Belga kantisto (n. 1929)
• 1985 - Emílio Garrastazu Médici, prezidanto di Brazilia (n. 1905)
• 1987 - Ella Eronen, Finlandan aktorino (n. 1900)
• 1987 - William Parry Murphy, Usana mediko, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (n. 1892)
• 1988 - Felix Wankel, Germana motoro-konstruktisto (n. 1902)
• 1995 - Alec Douglas-Home, Britaniana politikisto, chefministro de 1963 til 1964 (n. 1903)
• 1995 - Kukrit Pramoj, chefministro di Tailando (n. 1911)
• 1999 - João Cabral de Melo Neto, Braziliana skriptisto (n. 1920)
• 2010 - Maurice Allais, Franca ekonomikistulo, Nobel-laureato (n. 1911)
• 2013 - Wilfried Martens, chefministro di Belgia (n. 1936)
• 2016 - Andrzej Wajda, Polona filmifisto (n. 1926)^[6]
• 2017 - Armando Calderón Sol, prezidanto di Salvador (n. 1948)
• 2018 - Thomas Steitz, Usana biokemiisto, Nobel-laureato pri kemio^[7] (n. 1940)
• 2021 - Abolhassan Banisadr, prezidanto di Iran (n. 1933)^[8]