Delaware

Delaware esas Usana stato. Lu havas kom vicini Maryland sude e weste, Pensilvania norde, e Nova-Jersey e l'Atlantiko este. La surfaco di Delaware esas longa de 154 km e larja de 56 km, esanta la 2ma min vasta stato di Usa, dop Rhode Island. Segun la demografiala kontado di 2020, ol havis 1 023 241 habitanti^[1]. Lua tota surfaco esas 6 446 km².

Delaware Stato di Usa Fluvio Delaware. Chefurbo Dover Maxim granda urbo Wilmington Oficala linguo o lingui: ne havas. Angla esas de facto. Surfaco 6 446 km² Habitanti Denseso di habitantaro 1 023 241 (2020) 134.16 hab./km² Guvernisto Matt Meyer (D) Posto-kodexo abreviuro DE Horala zono UTC-5 TNP (yaro) US$ 75 240 milioni (2019) Reto delaware.gov

Historio

Ante l'arivo di Europani, la nuna Delaware habitesis da diversa tribui Algonquiana, nome l'Unami Lenape, qui habitis la litoro, e le Nanticoke, an la sudo di peninsulo Delmarva. L'Unami Lenape esis etniale proxima de le Munsee Lenape, qui habitis alinge fluvio Hudson, e praktikis chaso ed agrokultivo.

Nederlandani esis l'unesma Europani qui koloniigis la regiono di la nuna Delaware, en 1631. Tamen, la koloniigisti mortigesis dal indijeni. En 1638, Suedi kreis komercala kolonio proxim la nuna Wilmington, ma ekpulsesis dal Nederlandani. En 1664, britaniani arivis en la regiono ed ekpulsis Nederlandani. Pos l'ekpulso di Nederlandani, Maryland, administrita da Cecilius Calvert, e Pensilvania, administrita da William Penn, revendikis yuri sur la regiono. En 1682, la regiono grantesis a William Penn, qua dividis ol en 3 komtii: Kent, New Castle e Sussex. La cetera Pensilvania anke subdividesis en 3 komtii, ed ambe Delaware e Pensilvania havis la sama nombro di reprezentanti en lokala guvernerio. Gradope la habitantaro di Delaware kreskis, e lokala habitanti demandis la kreo di lokala legifantaro, qua kreesis en 1704.

Delaware esis l'unesma stato di Usa: ol divenis stato ye la 7ma di decembro 1787.

Geografio

Precipua urbi e chosei di Delaware.

Delaware esas longa de 154 kilometri e larja de 14 til 56 km. Lua terala surfaco esas 5 130 km², e lua totala surfaco, inkluzite aqui, esas 6 446 km², esanta la min vasta stato di Usa. La defino di lua nordala frontiero esas nekomuna: granda parto di la frontiero kun Pensilvania originis de arko longa de 12 milii (19,3 kilometri) kun centro en la kupolo di la korteyo dil urbo New Castle.

La reliefo dil stato esas plana, ed ol havas la min granda mezavalora altitudo di Usa. Lua maxim alta punto, an Ebright Azimuth, jacas min kam 140 metri super la marala nivelo.

Ekonomio

Komercala centro en Delaware.

La Totala nacionala produkturo dil stato esis U$ 49 miliardi en 2003. La TNP per persono esis U$ 34 199 ye la sam yaro. En oktobro 2019, chomeso esis nur 3,7% de la laboro-povo.

Dum la fino di 2011, existis 945 000 aktiva firmi en la stato. Plu kam 50% de la societi enskribita en la borso di Nova-York enrejistresis en Delaware. La precipua employeri dil stato esis publika sektoro (guverno dil stato e guverno dil komtio New Castle), eduko, bankala sektoro, sektori kemiala, farmaciala e teknologiala, medikala sektoro, agrokultivo ed edukado di bestii, e komerco endetala.