Ál
frumefni með efnatáknið Al og sætistöluna 13 / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ál er frumefni með efnatáknið Al úr bórhópi lotukerfisins með sætistöluna 13.[1] Ál er silfurlitaður og sveigjanlegur tregur málmur. Það leysist almennt ekki í vatni. Það myndar 8% massa jarðskorpunnar og er þar með algengasti málmurinn og þriðja algengasta frumefni hennar á eftir súrefni og kísli. Ál er svo hvarfgjarnt að það kemur ekki fyrir hreint í náttúrunni en finnst í meira en 270 mismunandi efnasamböndum. Ál er jafnan unnið úr súráli með álbræðslu.
Bór | |||||||||||||||||||||||||
Magnesín | Ál | Kísill | |||||||||||||||||||||||
Gallín | |||||||||||||||||||||||||
|
Efnið er þekkt fyrir léttleika og viðnám sitt gegn tæringu (vegna fyrirbæris er nefnist hlutleysing). Ál og álblöndur eru notuð í smíð á flugvélum og íhlutum í margvísleg önnur flutningatæki og byggingar þar sem not eru fyrir léttleika, varanleika og styrk. Ál er líka mikið notað í dósir. Vegna hvarfgirni þess er það gagnlegt sem hvati eða bætiefni í ýmsar efnablöndur og er þannig til dæmis notað í ammoníumnítrat-sprengiefni til að auka sprengikraft.