Stjórnarskrá Bandaríkjanna
From Wikipedia, the free encyclopedia
Stjórnarskrá Bandaríkjanna er æðsta lögskjal landsins og æðri lögum fylkjanna í Bandaríkjunum. Hún er rammi um skipulag bandarískra stjórnvalda og tengsl stjórnvalda við ríkin og ríkisborgara landsins. Stjórnarskráin skilgreinir þrískiptingu ríkisvalds og hverjir eiga að fara með hvaða hlutverk fyrir sig. Löggjafarvaldið er í höndum þingsins, framkvæmdarvaldið er í höndum forsetans og dómsvaldið er hjá Hæstarétt. Þeir sem skrifuðu stjórnarskrána eru oftast nefndir feður stjórnarskrárinnar. Þessir aðilar voru pólitískir leiðtogar og skrifuðu undir sjálfstæðisyfirlýsingu Bandaríkjanna árið 1776 og heita þeir: Benjamin Franklin, George Washington, John Adams, Thomas Jefferson, John Jay, James Madison og Alexander Hamilton. Stjórnarskráin var samþykkt þann 17. september 1787 og staðfest 21. júní 1788 af níu ríkjum af þeim 13 sem mynduðu Bandaríkin á þeim tíma. Viðaukar við stjórnarskrána eru 27 og eru fyrstu tíu þekktir sem Réttindaskrá Bandaríkjanna ,,Bill of Rights‘‘ og þykja hvað merkastir. Upprunalega stjórnarskráin er 11 blaðsíður að lengd og er hún elsta stjórnarskrá í heiminum sem ennþá er í notkun. Upprunalega skjalið, sem var handskrifað af Jacob Shallus, er varðveitt í Þjóðskjalasafni Bandaríkjanna sem er í Washington DC.[1]