Indíánalaukur
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Allium tricoccum[2] er Norður-Amerísk lauktegund útbreidd um austur Kanada og austur Bandaríkin.[1]
Remove ads
Lýsing
Allium tricoccum er fjölæringur með breiðum, sléttum grænum blöðum, oft með djúpfjólubláum blæ neðarlega á stönglunum, og lítt þroskaðan lauk. Allir hlutar blaðsins eru ætir. Blómstönglarnir koma eftir að blöðin hafa visnað, ólíkt hinum áþekka Allium ursinum, sem er með blöð og blóm á sama tíma. Hann vex í hnaus með ræturnar rétt undir jarðvegsyfirborðinu.[3]
Flokkun
Allium tricoccum var fyrst nefndur svo 1789 af skoska grasafræðingnum William Aiton, í Hortus Kewensis, bæklingi yfir plöntur ræktaðar í Grasagarðinum í Kew í London. Tegundin hafði verið flutt til Bretlands 1770. Seinna fræðiheitið tricoccum vísar til að hann hefur allt að þrjú fræ á hverjum blómlegg.[4]
- Afbrigði
Síðan maí 2014, hefur World Checklist of Selected Plant Families viðurkennt tvö afbrigði:[5]
- Allium tricoccum var. burdickii Hanes
- Allium tricoccum var. tricoccum
Þessari flokkun er fylgt af öðrum heimildum (t.d. Flora of North America),[6] þó að þessi tvö afbrigði eru stundum talin tvær tegundir, Allium tricoccum og Allium burdickii.[7] A. tricoccum var. burdickii var fyrst lýst af Clarence Robert Hanes 1953; nafnið burdickii err til heiðurs J.H. Burdick sem benti á mun á því sem var áðr talin mismunandi "races" í bréfum til Asa Gray.[8] Afbrigðið var skráð sem eigin tegund af Almut Gutter Jones 1979.
Afbrigðin eru aðgreind á nokkrum einkennum.[6] A. tricoccum var. tricoccum er almennt stærri en A. tricoccum var. burdickii: laukarnir eru stærri, blöðin eru 5 – 9 sm breið fremur en 2 – 4 sm breið og blómskipunin yfirleitt með 30–50 blóm fremur en 12–18. Að auki eru blaðstilkarnir og blómstilkarnir yfirleitt purpuralitir á var. tricoccum og hvítir hjá var. burdickii. Blöðin á var. burdickii eru einnig með minna greinilega blaðstilka en var. tricoccum.
Remove ads
Þjóðháttagrasafræði
_1.JPG)
Saga og þjóðhættir
Chicago fékk nafn sitt vegna þéttra breiða af tegundinni nálægt Lake Michigan í Illinois Country sem voru enn á 17du öld. Chicago River var nefnd eftir innfæddu nafni tegundarinnar, samkvæmt landkönnuðinum Robert Cavelier, sieur de La Salle, og af félaga hans, náttúrufræðingnum og dagbókahöfundinum Henri Joutel.[9] Tegundin shikaakwa (chicagou) á máli innfæddra ættbálka, var eitt sinn talin vera Allium cernuum, en rannsóknir um 1990 sýndu fram á að Allium tricoccum væri rétta tegundin.[9][10]
Til matar
Menominee,[11] Cherokee,[12][13][14] Iroquois,[15] Potawatomi[16] og Ojibwa[16] neyta allir jurtarinnar í hefðbundnum mat sínum.
Til lækninga
Cherokee nota hana einnig sem vor-tónik, gegn kvefi og hálsbólgu (croup). Þeir nota einnig hetan safann gegn eyrnabólguT.[13] The Ojibwa use a decoction as a quick-acting emetic.[17] Iroquois nota einng seyði af rótinni til að meðhöndla orma í börnum, og nota hana einnig sem vor-tónik til að "hreinsa sig út".[18]
Í Appalachia hefur hann löngum verið fagnað að vori, og verið talinn bót margra vetrarkvilla. Í reynd hefur vítamín og steinefnainnihald hans bætt heilsu fólksins sem var almennt án grænmetis yfir veturinn.[19]
Er tegundin staðbundið vinsæl meðal Kanadamanna og hefur uppskera hennar valdið mikilli fækkun hennar svo að víða eru miklar hömlur á hve mikið má taka og hvar.[20][21][22]
Sjá einnig
Tilvísanir
Ytri tenglar
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads