Lýðræðis- og byltingarhreyfing eþíópísku þjóðarinnar

Lýðræðis- og byltingarhreyfing eþíópísku þjóðarinnar (amharíska: የኢትዮጵያ ሕዝቦች አብዮታዊ ዲሞክራሲያዊ ግንባር ye’ītiyop’iya ḥizibochi ābiyotawī dīmokirasīyawī ginibari) var stjórnmálabandalag í Eþíópíu sem aðhylltist sambandsstjórn þjóðernishópa landsins.^[3] Í daglegu tali var hreyfingin gjarnan kölluð EPRDF eftir nafni sínu á ensku, Ethiopian People's Revolutionary Democratic Front. Bandalagið samanstóð af fjórum stjórnmálaflokkum: Þjóðfrelsishreyfingu Tígranna, Amhara-lýðræðisflokknum, Orómó-lýðræðisflokknum og Suður-eþíópísku lýðræðislegu alþýðuhreyfingunni. Eftir að hreyfingin kollvarpaði kommúnísku Derg-stjórninni árið 1991 réð hún lögum og lofum í eþíópískum stjórnmálum til ársins 2019.

Lýðræðis- og byltingarhreyfing eþíópísku þjóðarinnar የኢትዮጵያ ሕዝቦች አብዮታዊ ዲሞክራሲያዊ ግንባር
Leiðtogi	Meles Zenawi (1988-2012) Hailemariam Desalegn (2012-2018) Abiy Ahmed (2018-2019)
Stofnár	1988
Lagt niður	2019
Gekk í	Velmegunarflokkinn
Stjórnmálaleg hugmyndafræði	Eftir 1991: Byltingarstefna sambandsstjórnarstefna Fyrir 1991: Marx-lenínismi Hoxhaismi[1][2]

Í nóvember árið 2019 var Lýðræðis- og byltingarhreyfingin leyst upp að undirlagi forsætisráðherrans Abiy Ahmed og aðildarflokkunum var steypt saman í nýjan flokk, Velmegunarflokkinn.^[4] Þjóðfrelsishreyfing Tígra neitaði hins vegar að taka þátt í stofnun flokksins og hún er því ein gömlu aðildarflokkanna sem enn starfar sjálfstætt.

Söguágrip

Á tíma borgarastyrjaldarinnar í Eþíópíu var Lýðræðis- og byltingarhreyfingin uppreisnarhópur sem barðist gegn Derg, kommúnískri einræðisstjórn herforingjans Mengistu Haile Mariam sem entist frá 1974 til 1987. Á þessum tíma tók Derg-stjórnin tugi þúsunda stjórnarandstæðinga af lífi án dóms og laga og um 400.000 manns sultu til dauða í hungursneyð árin 1983-1985.^[5]

Lýðræðis- og byltingarhreyfingin varð til árið 1989 með samruna Þjóðfrelsishreyfingar Tígra og Eþíópísku lýðræðislegu alþýðuhreyfingarinnar. Síðar gengu til liðs við hreyfinguna meðlimir úr uppreisnarhreyfingu Orómóa og hópur af hermönnum Derg-stjórnarinnar sem höfðu snúið baki við einræðisstjórninni.^[3]

Eftir að kommúnistastjórn Eþíópíu hrundi í byrjun tíunda áratugarins fóru Bandaríkin að styðja Lýðræðis- og byltingarhreyfinguna. Michael Johns, sérfræðingur í Afríkumálum við Heritage-stofnunina, skrifaði árið 1991 að „það [væru] jákvæðar blikur á lofti um að hreyfingin hyggist hverfa frá einræðistilburðum Mengistu“.^[6]

Hugmyndafræði

Lýðræðis- og byltingarhreyfingin þróaði aldrei með sér skýra eða einsleita hugmyndafræði. Meðlimir hennar aðhylltust viðhorf af ýmsum toga sem voru þó á heildina litið vinstra megin við stjórnarandstöðuna.^[3] Hreyfingin lagði áherslu á ýmis almenn markmið eins og hraðan útflutningshagvöxt, náið samstarf við Bandaríkin í utanríkis- og varnarmálum, náið samstarf við Kína í efnahags- og verslunarmálum og ýmis nýlegri viðfangsefni eins og umbætur á eþíópískum ríkisstofnunum. Umbæturnar fólust meðal annars í einföldun á stjórnsýslunni, einkavæðingu ríkisfyrirtækja og aðlögun skattkerfisins og efnahagsins að væntanlegri fólksfjölgun í landinu.^[7] Á tíunda áratugnum var jafnframt lögð áhersla á alþjóðavæðingu og aukið frjálslyndi í efnahagskerfi landsins og reynt að ýta undir innlenda neyslu og aukna menntun.^[7] Þrátt fyrir viðleitni til að ýta undir viðskiptafrelsi var haldið í verndartolla á innflutningsvörum til landsins.