Kennimynd

Kennimynd (skammstafað sem km.) eru frumhlutar sagnorða sem aðrar beygingarmyndir eru dregnar af og sú mynd sem oft er gefin upp í orðabókum. Afleiddar myndir eru dregnar af kennimyndum sagnorða. Af fyrstu kennimynd eru nútíðarmyndir sagnarinnar dregnar. Af þriðju kennimynd sterkra sagna og núþálegra sagna er til dæmis dreginn viðtengingarháttur þátíðar.

Kennimyndir íslenskra sagna

Kennimyndir veikra sagna er eftirfarandi:

Fyrsta kennimynd	Önnur kennimynd	Þriðja kennimynd
nafnháttur	fyrsta persóna eintala þátíð framsöguháttur	lýsingarháttur þátíðar
Að borða	Ég borðaði	Ég hef borðað
Að elska	Ég elskaði	Ég hef elskað

• Hægt er að búa til viðtengingarhátt nútíðar (þó ég borði) frá fyrstu kennimynd (að borða)
• Hægt er að búa til viðtengingarhátt þátíðar (þó ég borðaði) frá annari kennimynd (ég borðaði)

Kennimyndir sterkra sagna eru eftirfarandi:

Fyrsta kennimynd	Önnur kennimynd	Þriðja kennimynd	Fjórða kennimynd
nafnháttur	1. persóna eintala þátíð framsöguháttur	1. persóna fleirtala þátíð framsöguháttur	lýsingarháttur þátíðar
Að finna	Ég fann	Við fundum	Ég hef fundið

• Hægt er að búa til viðtengingarhátt nútíðar (þó ég finni) frá fyrstu kennimynd (að finna)
• Hægt er að búa til viðtengingarhátt þátíðar (þó ég fyndi) frá þriðju kennimynd (við fundum)

Kennimyndir núþálegra sagna eru eftirfarandi:

Fyrsta kennimynd	Önnur kennimynd	Þriðja kennimynd	Fjórða kennimynd
nafnháttur	1. persóna eintala nútíð framsöguháttur	1. persóna eintala þátíð framsöguháttur	lýsingarháttur þátíðar
Að kunna	Ég kann	Ég kunni	Ég hef kunnað

• Hægt er að búa til viðtengingarhátt nútíðar (þó ég kunni) frá fyrstu kennimynd (að kunna)
• Hægt er að búa til viðtengingarhátt þátíðar (þó ég kynni) frá þriðju kennimynd (ég kunni)

Kennimyndir ri-sagna eru eftirfarandi:

Fyrsta kennimynd	Önnur kennimynd	Þriðja kennimynd
nafnháttur	fyrsta persóna eintala þátíð framsöguháttur	lýsingarháttur þátíðar
Að snúa	Ég sneri[1]	Ég hef snúið
Að gróa	Ég greri'[1]	Ég hef gróið
Að núa	Ég neri'[1]	Ég hef núið
Að róa	Ég reri'[1]	Ég hef róið

• Hægt er að búa til viðtengingarhátt nútíðar (þó ég snúi) af fyrstu kennimynd (að snúa)
• Hægt er að búa til viðtengingarhátt þátíðar (þó ég sneri) af annarri kennimynd (ég sneri)

Tengt efni

• Kenniföll (hliðstæða nafnorða)
• Orsakasögn
• Tannhljóðsviðskeyti
• Hljóðskipti