Stríð Sovétmanna í Afganistan

Stríð Sovétmanna í Afganistan var níu ára langt stríð sem hófst með innrás Sovétmanna í Afganistan til að styðja baráttu marxista sem voru við völd gegn andspyrnuhreyfingu íslamskra bókstafstrúarmanna sem háðu heilagt stríð gegn yfirvöldum. Andspyrnuhreyfingin naut stuðnings ýmissa aðila, meðal annars bandarísku leyniþjónustunnar CIA, Sádi-Arabíu, Pakistans og annarra múslímaríkja. Stríðið varð leppstríð í kalda stríðinu, þar sem Bandaríkin og Sovétríkin tókust á með óbeinum hætti í gegnum átök í öðrum ríkjum.

Stríð Sovétmanna í Afganistan
Hluti af kalda stríðinu
Mujahideen-liðar í Kunar í Afganistan árið 1987.
Dagsetning 24. desember 1979 – 15. febrúar 1989 (9 ár, 1 mánuður, 3 vikur og 1 dagur) Staðsetning Afganistan Niðurstaða Sigur Mujahideen-liða Genfarsáttmálarnir (1988) Brottflutningur sovéskra hermanna frá Afganistan Afganska borgarastyrjöldin heldur áfram
Stríðsaðilar
Sovétríkin Alþýðulýðveldið Afganistan	Mujahideen
Leiðtogar
Leoníd Brezhnev Júríj Andropov Konstantín Tsjernenkó Míkhaíl Gorbatsjov Babrak Karmal Mohammad Najibullah	Burhanuddin Rabbani Ahmad Shah Massoud Gulbuddin Hekmatyar Osama bin Laden Múhameð Ómar
Fjöldi hermanna
Sovéski herinn: 115.000 þegar hæst var[1]	Mujahideen: 200.000–250.000[2][3]
Mannfall og tjón
Alls um 14.453 drepnir	Minnst 56.000 drepnir
Almennir borgarar drepnir: 562.000[4]–2.000.000[5]

40. herdeild sovéska hersins hélt inn í Afganistan þann 25. desember 1979 en síðustu hersveitir Sovétmanna yfirgáfu landið þann 15. maí 1988 og stríðinu lauk 15. febrúar 1989. Stríði Sovétmanna í Afganistan hefur oft verið líkt við stríð Bandaríkjamanna í Víetnam, vegna mikils kostnaðar beggja stórveldanna og árangursleysis hernaðarins. Áætlað er að um 15 þúsund sovéskir hermenn hafi látið lífið og um ein milljón Afgana, óbreyttir borgarar og andspyrnumenn, auk þess sem 5,5 milljónir hafi misst heimili sín.