From Wikipedia, the free encyclopedia
Antraks utawa anthrax iku lelara nular akut lan mbebayani sing disebabaké baktèri Bacillus anthracis sajeroning wangun sing paling ganas.[1] Antraks tegesé "batubara" sajeroning basa Yunani, lan istilah iki dipigunakaké amarga kulit para kurban bakal owah daadi ireng.[2] Antraks paling kerep nyerang hèrbivor-hèrbivor alasan lan sing wis opènan.[1] Lelara iki asifat zoonosis sing tegesé bisa ditularaké saka kéwan menyang manungsa, nanging ora bisa ditularaké antar manungsa.[1]
Faktor virulènsi saka lelara iki disebabaké déning B. anthracis sing asalé saka kapsul lan toksin.[3] Kapsul saka B. anthracis dumadi saka poly D-glutamic acid sing ora mbebayani (non toksik) tumrap diriné dhéwé.[3] Kapsul iki diasilaké déning plasmid pX02 lan duwé fungsi kanggo nglindhungi sèl saka fagositosis lan lisis.[3] Toksin sing diasilaké déning B. anthracis asal saka plasmid pX01 sing duwé AB modhèl (activating lan binding). Toksin saka B. anthracis dumadi saka telung jinis, ya iku protective antigen (PA) sing asal saka kapsul poly D-glutamic acid, edema factor (EF), lan lethal factor (LF).[3] Katelu toksin iki ora duwé sipat racun kanthi individual, nanging bisa asipat toksik malahan mbebayani banget (‘’lethal’’) yèn ana loro utawa luwih. Toksin PA lan LF bakal ngakibataké aktivitas sing letal, EF lan PA bakal ngakibataké lelara edema (jeneng liya saka lelara anthrax), toksin EF lan LF bakal silih ngrèprèsi (inaktif), déné yèn ana katelu toksin mau (PA, LF, lan EF), bakal ngakibataké edema, nekrosis lan pungkasané ngakibataké pepati (letal).[3]
Yèn spora anthrax lumebu menyang awak lan sabanjuré kasebar ing peredaran getih, bakal kacipta sawijining mekanisme pertahanan saka sel getih putih, nanging sipaté mung sauntara.[4] Sawisé spora saka pembuluh getih kaakumulasi sajeroning sistem limpa, infeksi bakal diwiwiti.[4] Racun saka toksin sing diasilaké déning sel vegetatif mau bakal ngakibataké pendarahan internal (internal bleeding) saéngga ngakibataké karusakan ing sawatara jaringan malah organ utama. Yèn racun saka toksin mau wis sumebar, antibiotik apa waé ora bakal migunani manèh.[4][5]
Manungsa bisa kainfeksi yèn kontak karo kéwan sing kena anthrax, bisa liwat daging, balung, kulit, utawa kotoran.[1] Sanadyan mangkono, nganti saiki durung ana kasus manungsa katularan liwat sénggolan utawa kontak karo wong sing ngidhap antraks.[2]
Infèksi antraks arang kedadéyané nanging ora padha tumrap hèrbivor-hèrbivor kaya kéwan ingon, kambing, unta, lan antelop.[6] Antraks bisa tinemu ing saindhenging donya.[6] Lelara iki luwih umum kadadéan ing nagara-nagara tumuwuh utawa nagara-nagara tanpa program kaséhatan umum kanggo lelara-lelara kéwan.[6] Sawetara tlatah ing donya kaya (Amérika Kidul lan Tengah, Éropah Kidul lan Wétan, Asia, Afrika, Karibia lan Timur Tengah) nglapuraké kadadéan antraks sing luwih akèh marang kéwan-kéwan tinimbang marang manungsa.[6]
Ana 4 jinis antraks ya iku[7]:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.