Югославия
From Wikipedia, the free encyclopedia
Югославия (сербо-хорват: Jugoslavija / Југославија; словен: Jugoslavija; македон: Југославија) — Еуропадағы мемлекет, Балқан түбегінде 1918 жылдан 2003 жылға дейін болған. Оның Адриат теңізіне шығуы болды.
Югославия сербо-хорват. / мак. Југославија сербо-хорват. / словен. Jugoslavija Унитарлы мемлекет Федеративтік мемлекет | |||||||||
| |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
Әнұраны «Himna Kraljevine Jugoslavije / Химна Краљевине Југославије» (1918—1945) «Hej, Sloveni! / Хеј, Словени!» (1945—2003) | |||||||||
Астанасы | Белград | ||||||||
Тіл(дер)і | Сербо-хорват тілі | ||||||||
Ақша бірлігі | Югославия динары | ||||||||
Аумағы | 255 950 км² (1989) | ||||||||
Халқы | 23,72 млн адам. (1989) | ||||||||
Басқару формасы | Монархия(1945 жылға дейін) Республика(1945 жылдан бастап) | ||||||||
Патша | |||||||||
- 1918 - 1921 | I Пётр (тұңғышы) | ||||||||
- 1934 - 1945 | II Пётр (соңғысы) | ||||||||
Президент | |||||||||
- 1945—1953 | Иван Рибар(бірінші) | ||||||||
- 2000 - 2003 | Во́ислав Кошту́ница(соңғы) | ||||||||
Үлкен Югославия - 1947 жылға дейін біртұтас мемлекет (KSKhS, Югославия Корольдігі), 1947 жылдан бастап федералдық мемлекеттік (FPRY, SFRY) - 6 республикалар енгізілген Сербия, Хорватия, Словения, Македония, Черногория және Босния және Герцеговина, қазір барлық тәуелсіз. Кішкентай Югославия - (FRY) - құрамына қазіргі тәуелсіз Черногория мен Сербия мемлекеттері кірді.
Оңтүстік славян этностарының мемлекеттік-саяси бірігу идеясы 17 ғасырда Славония мен Хорватия территориясында пайда болды және 19 ғасырда хорват иллиристік интеллектуалдарың арқасында дамытылды. Югославия (сондай-ақ Корольдігіндегі Сербия, Хорватия және Словенцев) Бірінші дүниежүзілік соғыс пен Австро-Венгрия империясының 20-ғасырдың басында ыдырығаннан кейін құрылды. ХХ аяғы - ХХІ ғасырдың басында ел бірнеше штатқа бөлінді.
Сербиялық және хорватиялық лингвистердің ынтымақтастығы нәтижесінде ресми тіл бастапқыда сербо-хорват немесе хорват-серб тілінде болды . Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін одақтас республикалардың тілдері тең мемлекеттік тіл деп жарияланды, дегенмен серб-хорват және сербия тілдері салыстырмалы түрде артықшылыққа ие болды. Негізгі халқы оңтүстік славяндар : босниялықтар, сербтер, хорваттар, словендер, македондықтар, черногориялықтар, сонымен қатар славян емес халықтар - албандар мен мажарлар. Кішігірім қауымдастықтар түріктер, орыстар, словактар, румындар, болгарлар, итальяндықтар, чехтар және сығандар болды.