1905 жыл — Григориан күнтізбесі бойынша аптаның соңғы күні, яғни жексенбіде басталады. Кібісе жыл емес.
More information Жылдар, Онжылдықтар ...
Close
More information 1890 жж., 1900 жж. ...
Close
Бұл біздің заманымыздың 1905 жылы, II мыңжылдықтың 905-жылы, XX ғасырдың 5-жылы, 20 ғасырдың 1-онжылдығының 5-жылы, 1900 жылдардың 6-жылы болып табылады.
- 1 қаңтар — Ресейдегі алғашқы мырыш Владикавказдағы Алагир зауытында алынды.
- 2 қаңтар — Порт-Артур қорғанысының аяқталуы, бекініс комендант Стесселдің шешімімен жапон жағына берілді.
- 17 қаңтар — Бакудегі зауыттар мен механикалық шеберханаларда ереуіл басталды. 2 ақпанда тоқтатылды.
- 22 қаңтар — «Қанды жексенбі», Бірінші орыс революциясының басталуы.
- 25 қаңтар — Ригада жалпы ереуіл басталды.
- 2 ақпан — Санкт-Петербургте Фонтанка арқылы өтетін Египет көпірі оның үстінен гвардиялық атты әскер эскадрильясының өтуі кезінде құлады.
- 8 ақпан — қазіргі Әзірбайжан территориясындағы Баку, Елизаветполь және басқа қалаларда ереуілдер басталды.
- 17 ақпан — Ұлы князь Сергей Александровичті Мәскеуде социалист-революционер Иван Каляев өлтірді.
- 19 ақпан — Бакуде үш күнге созылған ұлтаралық қақтығыстар басталды.
- 27-28 мамыр — орыс және жапон эскадрильясының Цусима шайқасы, Ресейдің 2-Тынық мұхит эскадрильясының толық жеңілуі.
- 15 мамыр — Лас-Вегас, Невада, АҚШ құрылды.
- 23 мамыр — Баку жұмысшыларының төрт күндік саяси ереуілі басталды.
- 7 маусым — Норвегия Швециямен жеке одақты тоқтатып, өзін тәуелсіз мемлекет деп жариялады.
- 16 маусым — Иваново-Вознесенскідегі Талка өзеніндегі ереуіл кезінде жұмысшылардың бейбіт шеруінің орындалуы.
- 27 маусым — Потемкин матростарының көтерілісі.
- 5 шілде — Аустралия премьер-министрі Джордж Рейд отставкаға кетті. Протекционист Альфред Дикин билікке қайта оралады.
- 8 шілде — Потемкин рейсіндегі көтерілістің аяқталуы. Констанцадағы бүлікші матростар әскери кемені Румыния билігіне тапсырып, өздері саяси эмигрант ретінде жағаға шықты.
- 9 шілде — Латвиядағы жалпы ереуіл.
- 21 шілде — Каспий сауда флоты теңізшілері мен кеме жөндеу шеберханалары жұмысшыларының онкүндік ереуілі басталды.
- 29 шілде — АҚШ пен Жапония арасындағы келісім (Тафт-Кацура келісімі).
- 30 шілде — Бакудің мұнай кәсіпшіліктері мен механикалық шеберханаларында онкүндік ереуіл басталды.
- 6 тамыз — Курланд провинциясы соғыс жағдайы жарияланды.
- 13 тамыз — Норвегияда Швециямен одақты тоқтату туралы референдум. Абсолютті көпшілік одақты таратуға дауыс берді.
- 6 тамыз — 1905 жылғы 6 тамыздағы Думаны Ресей империясының заң шығарушы-кеңесші өкілді органы (Булыгин Думасы) ретінде шақыру туралы манифест. Думаны құрудың кемсітушілік шарттары қоғамдық наразылық тудырды; Манифестте көзделген жоба бойынша Думаға сайлау өткен жоқ.
- 27 тамыз — университет автономиясын қалпына келтірген 5-ші университет жарғысы.
- 31 тамыз — Швецияның Карлстад қаласында Норвегия мен Швеция арасында швед-норвегия одағын тоқтату туралы келіссөздер басталды.
- 5 қыркүйек — Жапониямен Портсмут келісімі, орыс-жапон соғысының аяқталуы.
- 7 қыркүйек — Риганың орталық түрмесіне қырағылар отряды шабуыл жасап, Латвия социал-демократиялық еңбек партиясының өлім жазасына кесілген мүшелерін босатады.
- 12 қыркүйек — ресейлік профессор В.Мантеуфель жүректен оқ алу үшін алғашқы хирургиялық операция жасады.
- 23 қыркүйек — Швецияның Карлстад қаласында Норвегия мен Швеция арасындағы швед-норвегия одағын тоқтату туралы келіссөздер Карлстад келісімін параграфтаумен аяқталды.
- Будапешттегі жаппай саяси ереуіл.
- 7 қазан — Ресейде жалпы саяси ереуілдің басталуы, тіпті Мемлекеттік банк пен министрліктер де ереуілге шықты.
- 9 қазан — Норвегияның стортингі швед-норвег одағын бұзу туралы Карлстад келісімдерін бекітті.
- 12 қазан — Латвияда жалпы ереуіл басталды.
- 13 қазан — Швед Риксдаг Швед-Норвегия одағын бұзу туралы Карлстад келісімдерін мақұлдады.
- 14 қазан — Халықаралық аэронавтика федерациясы (FAI) кейінірек FAI Бірінші Бас конференциясы деп аталатын конференцияда құрылды.
- 19 қазан — Ресейде алғаш рет С.Ю.Витте басқаратын біріккен үкімет – Министрлер Кеңесі құрылды.
- 26 қазан
- Петроград жұмысшылар депутаттары кеңесі құрылды.
- Карлстад келісімдері Норвегияның тәуелсіздігін және оның территориясының тұтастығын анықтайтын швед-норвег одағын бұзу үшін жасалды.
- 28 қазан — Закавказье теміржолшыларының екі апталық ереуілі басталды.
- 29 қазан
- Айналым-Байкал темір жолы тұрақты пайдалануға қабылданды.
- Германияның Оңтүстік-Батыс Африкасында, Фальграсқа жақын жерде гереро және нама тайпалары көтерілісінің жетекшісі Хендрик Витбой қайтыс болды, содан кейін колониядағы ұйымдастырылмаған қарсылық 1907 жылға дейін жалғасты.
- 30 қазан
- азаматтық бостандықтарды енгізетін, Думадағы өкілдікті кеңейтіп, оны заң шығарушы орган деп жариялаған патша манифесі жарияланды, Ресейде алғаш рет монархиялық билік субъектілердің пайдасына шектелд
- Владивостоктағы солдаттар мен матростардың демонстрациясы. Келесі күні қалада көтеріліс басталды.
- 3 қараша — Ресейде саяси амнистия жарияланды.
- 4 қараша — Финляндия автономиясы туралы жарлық шықты.
- 6 қарашa
- Ресей халқының одағы құрылды.
- Приморье мен Владивосток қаласы соғыс жағдайы жарияланды.
- 8 қараша — Николай Коротков Әскери-медициналық академияда өткен конференцияда бүкіл әлемде әлі де қолданылып жүрген қан қысымын өлшеудің дыбыстық әдісін ашқан.
- 16 қараша — 1907 жылдың 1 қаңтарынан бастап жер үшін өтеу төлемдерін жартысына дейін қысқарту және оларды жинауды толық тоқтату туралы патша манифесі жарияланды.
- 17 қараша — Жапонияның Кореяға қатысты протекторат туралы шартына қол қойылды. Кореядағы билік жапон резидент-генералына өтті.
- 1905 ж. А.Эйнштейн М.Планктың болжалын дамытып электрмагниттік энергияның да квантпен тұтылатынын болжады.
- 1905 ж. теорияшыл физик Альберт Эйнштейн кеңістік пен уақыттың жаңа ілімі жеке арнайы салыстырмалық теорияны тұжырымдады.
- Мельбурнде бірінші Аустралазия теннис чемпионаты өтті, кейін ол Австралияның ашық чемпионаты деп аталды.
- Сунь Ятсен Жапонияда революциялық одақтас лигасын (Тунменхуй) құрды.
- С.И. Маслюковтың (1891-1947) дебюті, орыс циркі және сахна әртісі.
More information 1905 жылға арналған күнтізбе ...
Close