តូ ឡឹម

តូ ឡឹម (ភាសាវៀតណាម៖ Tô Lâm; កើតថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៥៧) គឺជាអ្នកនយោបាយ និងជាមន្ត្រីនគរបាលវៀតណាមម្នាក់ ដែលសព្វថ្ងៃកំពុងបម្រើការជាអគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម^[១] និងធ្លាប់ជាប្រធានាធិបតីប្រទេសវៀតណាមពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤​ ដល់ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤។^[២] មុនឡើងកាន់អំណាចនយោបាយកំពូល លោកបានប្រកបអាជីពជាមន្ត្រីនៅក្នុងកងកម្លាំងសន្តិសុខសាធារណៈអស់រយៈពេលជាង ៤០ ឆ្នាំ ដោយធ្លាប់បានបម្រើការជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសន្តិសុខសាធារណៈចាប់ពីឆ្នាំ២០១៦ រហូតដល់ពេលដែលត្រូវគេបោះឆ្នោតជ្រើសរើសរូបលោកជាប្រធានាធិបតីនៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤។

លោក តូ ឡឹម នៅឆ្នាំ២០២៤

ក្នុងនាមជា​សមាជិក​ការិយាល័យ​នយោបាយ​នៃបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម លោកឡឺំមបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងយុទ្ធនាការប្រឆាំងអំពើពុករលួយរបស់អតីតអគ្គលេខាធិការបក្សង្វៀន ហ៊្វូចុង ដែលនាំឱ្យកើតការបោសសម្អាតមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ជាច្រើនរូបដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមកនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រនយោបាយវៀតណាម។​^[៣] បន្ទាប់ពីលោកចុងបានទទួលមរណភាពនៅក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤ លោកឡឺមក៏បានក្លាយជា​ប្រមុខនៃគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមប្រឆាំងអំពើពុករលួយ គណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមយោធា និងក្រុមប្រឹក្សាការពារ និងសន្តិសុខជាតិ។

មានដើមកំណើតពីខេត្តហ៊ឹងអៀន លោកបានក្លាយ​ជា​សមាជិកបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី២២ ខែ​សីហា ឆ្នាំ១៩៨១។ ក្រោយពីបានបញ្ចប់ការសិក្សានៅសាលាមជ្ឈិមនគរបាល និងបណ្ឌិតសភាសន្តិសុខប្រជាជនវៀតណាម លោកបានប្រកបអាជីពនៅក្នុងកងកម្លាំងនគរបាលស្ទើរមួយជីវិតរបស់លោក​ ដោយសព្វថ្ងៃលោក​កំពុងកាន់​ឋានៈ​ជាឧត្តមសេនីយ៍ផ្កាយ​បួននៅ​ក្នុងសន្តិសុខសាធារណៈប្រជាជនវៀតណាម។ ពីមុន លោកធ្លាប់បានកាន់តំណែងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការដឹកនាំតំបន់ខ្ពង់រាបកណ្តាល អនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសន្តិសុខសាធារណៈ និងជាអគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានសន្តិសុខទីមួយនៃក្រសួងសន្តិសុខសាធារណៈ។ លោកក៏ជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាមចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១១ និងជាសមាជិកការិយាល័យនយោបាយចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៦។^[៤] ដោយបានបញ្ចប់ថ្នាក់បណ្ឌិតផ្នែកនីតិសាស្ត្រ និងកាន់សញ្ញាបត្រកម្រិតខ្ពស់ផ្នែកទ្រឹស្តីនយោបាយ លោក​ត្រូវ​បានគេ​តែងតាំង​ជា​សាស្ត្រាចារ្យ​ផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ​សន្តិសុខនៅក្នុង​ឆ្នាំ២០១៥។ ក្នុងនាមជាមន្ត្រីសន្តិសុខកំពូលម្នាក់ លោកត្រូវបាន​គេ​ចាត់ទុក​ថា​ជាបុគ្គលនាំមុខនៅក្នុង​យុទ្ធនាការ​បង្ក្រាបអ្នក​ប្រឆាំងនយោបាយ ​គាប​សង្កត់​លើអង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល រឹត​បន្តឹងពិរុទ្ធភាពលើបណ្ដាញ​អ៊ីនធឺណិត និង​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​រឿង​ចម្រូងចម្រាស​ផ្សេងៗទៀត។

នៅថ្ងៃទី១៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ លោកត្រូវបានគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមបក្សតែងតាំងជាប្រធានាធិបតីទី១៣ នៃប្រទេសវៀតណាមបន្តពីលោកវ៉ូ វ៉ាន់ធឿង បន្ទាប់ពីអតីតប្រធានាធិបតីវៀតណាមម្នាក់នេះបានលាលែងពីតំណែងកាលពីខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ ដោយជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងអាស្រូវអំពើពុករលួយ។^[៥] រដ្ឋសភា​វៀតណាមបាន​ដក​តូ ឡឺមចេញពីតួនាទី​រដ្ឋមន្ត្រី​ទាំងប៉ុន្មានដែលលោកបានកាន់ពីំមុន​មក មុននឹងការបោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​ប្រធានាធិបតីបានចាប់ផ្ដើម។^[៦][៧]

នៅថ្ងៃទី 3 ខែសីហា ឆ្នាំ 2024 បន្ទាប់ពីមរណភាពរបស់លោកង្វៀន ហ៊្វូចុង លោកតូ ឡឹមក៏ត្រូវបានគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមបក្សអាណត្តិទី​ 13 ជ្រើសរើសជាអគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនីស្ត និងជាលេខាធិការនៃគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមយោធា ដែលនាំឱ្យលោកក្លាយជាមេដឹកនាំកំពូលបច្ចុប្បន្ននៃប្រទេសវៀតណាម។^[១]