ហ្គោគូរ្យ៉ូ

អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូ ឬ កូគូរ្យ៉ូ (고구려; 高句麗; 37 មុនគ.–668 ក្រោយគ.), ក៏​ហៅ​ថា​ ហ្គោរ្យ៉ូ (고려; 高麗; [ko.ɾjʌ]), គឺជាអាណាចក្រកូរ៉េ^{[៤][៥][៦][៧][៨]} ដែលមានទីតាំងនៅភាគខាងជើង និងកណ្តាលនៃឧបទ្វីបកូរ៉េ និងភាគខាងត្បូង និងផ្នែកកណ្តាលរបស់ភាគឦសានរបស់ប្រទេសចិន នៅកំពូលនៃអំណាច អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូគ្រប់គ្រងភាគច្រើននៃឧបទ្វីបកូរ៉េ ផ្នែកធំនៃម៉ាន់ជូរីនិងផ្នែកនៃភាគខាងកើតម៉ុងហ្គោលី និងម៉ុងហ្គោលីខាងក្នុង^[៩]

អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូ

고구려 (高句麗)
37 មុនគ.[lower-alpha ១]–668 ក្រោយ គ.ស.
ទង់យោធានៃហ្គោគូរ្យ៉ូក្នុងសតវត្សទី 4 (ឆ្វេង) និងសតវត្សទី 5 (ស្ដាំ)
អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូក្នុងឆ្នាំ 476 ក្រោយគ.
ធានី	ចុលបុន (37 មុនគ. – 3 ក្រោយគ.) គុងណែ (3–427) ព្យុងយ៉ាង (427–668)
ភាសាទូទៅ	ហ្គោគូរ្យ៉ូ (អំបូរភាសាកូរ៉េ), ចិនបុរាណ (អក្សរសាស្ត្)
សាសនា	ពុទ្ធសាសនា, លទ្ធិខុងជឺ,[២] សាសនាតាវ, លទ្ធិសាម៉ាន់
រដ្ឋាភិបាល	ព្រះមហាក្សត្រ
372
- យុទ្ធនាការរបស់ក្វាំងគែតូមហារាជ	391–413
- សង្គ្រាមហ្គោគូរ្យ៉ូ-ថាង	645–668
ប្រជាជន
▪ សតវត្សទី 7[៣]	ប្រហែល 3,500,000 (697,000 គ្រួសារ)
Preceded by Succeeded by ប៊ូយ៉រ អាណាចក្របង្រួបបង្រួមស៊ីលឡា បាល់ហែ អាណាព្យាបាលដើម្បីសន្តិភាពបូព៌ា
សព្វថ្ងៃជាផ្នែកនៃ	កូរ៉េខាងជើង កូរ៉េខាងត្បូង ចិន

Korean name
Hangul	고구려
Hanja	高句麗
Revised Romanization	Goguryeo
McCune–Reischauer	Koguryŏ
Alternative name
Hangul	고려
Hanja	高麗
Revised Romanization	Goryeo
McCune–Reischauer	Koryŏ

រួមជាមួយនឹងអាណាចក្របែកជេនិងស៊ីលឡា អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូគឺជាផ្នែកមួយរបស់រាជាណាចក្របីនៃកូរ៉េ គឺជាអ្នកចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងការតស៊ូអំណាចដើម្បីគ្រប់គ្រងឧបទ្វីបកូរ៉េនិងត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងកិច្ចការបរទេសនៃនយោបាយជិតខាងនៅក្នុងប្រទេសចិន និងជប៉ុនផងដែរ

សាមគុកសាគី (Samguk Sagi) អត្ថបទនៃសតវត្សទី 12 ពីហ្គោរ្យ៉ូ បង្ហាញថាហ្គោគូរ្យ៉ូត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ៣៧ មុនគ.ស ដោយជូម៉ុង ព្រះអង្គម្ចាស់ពីអាណាចក្រប៊ូយ៉រ ដែលត្រូវបានតែងតាំងឡើងសោយរាជ្យជាដុងម្យុង

អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូគឺជាមហាអំណាចមួយនៅអាស៊ីបូព៌ា^{[១០][១១][១២]} រហូតដល់ការបរាជ័យរបស់ខ្លួនដោយសម្ព័ន្ធភាពស៊ីលឡា-ថាងក្នុងឆ្នាំ 668 បន្ទាប់ពីការហត់នឿយយូរ​ និងជម្លោះផ្ទៃក្នុងដែលបណ្តាលមកពីការស្លាប់របស់យ៉ន គែសូមុន^[១៣] បន្ទាប់ពីការដួលរលំ ទឹកដីរបស់អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូត្រូវបានបែងចែករវាងរាជវង្សថាង អាណាចក្រស៊ីលឡាក្រោយ និងអាណាចក្របាល់ហែ។