ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង (ភាសាអង់គ្លេស៖ South Africa) ដោយមានឈ្មោះជាផ្លូវការថា សាធារណរដ្ឋអាហ្វ្រិកខាងត្បូង (ភាសាអង់គ្លេស៖ Republic of South Africa) គឺជាប្រទេសមួយស្ថិតនៅប៉ែកខាងត្បូងបង្អស់នៃទ្វីបអាហ្វ្រិក។ ជាមួយនឹងប្រជាជនជាង ៦០ លាននាក់ ប្រទេសមួយនេះមានទំហំផ្ទៃដីប្រមាណ ១,២១៩,៩១២ គម២។ អាហ្វ្រិកខាងត្បូងមានរដ្ឋធានីចំនួនបីគឺ៖ ប្រេតូរីយ៉ា (នីតិប្រតិបត្តិ), ប្លូមហ្វង់តាញ (តុលាការ) និងកាប់ (នីតិបញ្ញត្តិ)។ ចំណែកឯទីក្រុងធំបំផុតក្នុងប្រទេសមានឈ្មោះថា ចូហានណេសបួរ ហើយប្រជាជនជាង ៨០% ជាជនជាតិស្បែកខ្មៅ។[១៣]
ព័ត៌មានសង្ខេប ភាសាអង់គ្លេស៖, ភាសាស៊ូលូ៖ ...
សាធារណរដ្ឋអាហ្វ្រិកខាងត្បូង
ឈ្មោះផ្លូវការនៅក្នុងភាសាចំនួន ១១ ផ្សេងទៀត [១]
-
ភាសាអង់គ្លេស៖ | Republic of South Africa |
---|
ភាសាស៊ូលូ៖ | iRiphabhuliki yaseNingizimu Afrika |
---|
ភាសាហ្សូសា៖ | iRiphabhlikhi yoMzantsi Afrika |
---|
ភាសាអាហ្វ្រិកាន៖ | Republiek van Suid-Afrika |
---|
ភាសាប៉េឌី៖ | Repabliki ya Afrika-Borwa |
---|
ភាសាសូតូខាងត្បូង៖ | Rephaboliki ya Afrika Borwa |
---|
ភាសាស្វាណា៖ | Rephaboliki ya Aforika Borwa |
---|
ភាសាស្យូណា៖ | Riphabliki ya Afrika Dzonga |
---|
ភាសាស្វាស៊ី៖ | iRiphabhulikhi yaseNingizimu-Afrika |
---|
ភាសាវិនដា៖ | Riphabuḽiki ya Afurika Tshipembe |
---|
ភាសាអ៊ិនដេបេឡេខាងត្បូង៖ | iRiphabliki yeSewula Afrika |
---|
|
---|
|
បាវចនា ǃke e꞉ ǀxarra ǁke (ភាសាហ្សាំ) "ឯកភាពក្នុងភាពចម្រុះ" |
ភ្លេងជាតិ" ភ្លេងជាតិអាហ្វ្រិកខាងត្បូង" |
 ទីតាំងប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង (ក្រហម) នៅលើភូគោល |
រដ្ឋធានី | ប្រេតូរីយ៉ា (នីតិប្រតិបត្តិ)[២] កាប់ (នីតិបញ្ញត្តិ)[២] ប្លូមហ្វ្រង់តាញ (តុលាការ)[២] |
---|
ទីក្រុងធំបំផុត | ចូហានណេសបួរ[៣] |
---|
ភាសាផ្លូវការ | ភាសាចំនួន ១១[១]
- អង់គ្លេស
- ស៊ូលូ
- ស្វាស៊ី
- អាហ្វ្រិកាន
- សេប៉េឌី
- សេសូតូ
- សេស្វាណា
- ស៊ីស្យូណា
- ហ្សូសា
- ស៊ីវិនដា
- អ៊ិនដេបេឡេ
|
---|
ក្រុមជនជាតិ | - ៨០.៧% ជនជាតិស្បែកខ្មៅ
- ៨.៨% ជនជាតិចម្រុះ
- ៧.៩% ជនជាតិស្បែកស
- ២.៦% អាស៊ី
|
---|
សាសនា | - ៧៨.០% គ្រិស្តសាសនា
—៥៨.៣% ប្រូតេស្តង់ —១៩.៧% និកាយគ្រិស្តផ្សេងៗ - ១០.៩% គ្មានជំនឿសាសនា
- ៤.៤% ជំនឿប្រពៃណី
- ១.៦% ឥស្លាមសាសនា
- ១.០% ហិណ្ឌូសាសនា
- ២.៧% សាសនាផ្សេងៗទៀត
- ១.៤% មិនបានកំណត់
|
---|
រដ្ឋាភិបាល | សាធារណរដ្ឋអាស្រ័យសភាឯកភូតដោយមានប្រធានាធិបតីប្រតិបត្តិ |
---|
- ប្រធានាធិបតី | ស៊ីរីល រ៉ាម៉ាហ្វូសា |
---|
- អនុប្រធានាធិបតី | ដេវីដ ម៉ាប៊ូហ្សា |
---|
- ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិ | អាម៉ុស ម៉ាសុនដូ |
---|
- ប្រធានរដ្ឋសភា | ណូស៊ីវីហ្វ ម៉ាពីសា-ណឹកាគូឡា |
---|
នីតិបញ្ញត្តិ | សភាតំណាងរាស្ត្រ |
---|
| ក្រុមប្រឹក្សាជាតិ |
---|
- សភាជាន់ទាប | រដ្ឋសភា |
---|
ទទួលឯករាជ្យពី |
---|
- សហភាពអាហ្វ្រិកខាងត្បូង | ៣១ ឧសភា ១៩១០ |
---|
- រដ្ឋបាលស្វយ័ត | ១១ ធ្នូ ១៩៣១ |
---|
- សាធារណរដ្ឋ | ៣១ ឧសភា ១៩៦១ |
---|
- ច្បាប់អាប៉ាថេដត្រូវបានលុបបំបាត់ | ១៧ មិថុនា ១៩៩១ |
---|
- ប្រជាធិបតេយ្យូបនីយកម្ម | ២៧ មេសា ១៩៩៤ |
---|
- រដ្ឋធម្មនុញ្ញបច្ចុប្បន្ន | ៤ កុម្ភៈ ១៩៩៧ |
---|
ក្រឡាផ្ទៃ |
---|
- ផ្ទៃសរុប | ១,២២១,០៣៧ គ.ម២ (ទី២៤) |
---|
- ផ្ទៃទឹក (%) | ០.៣៨០ |
---|
ប្រជាជន |
---|
- ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២១) | ៦០,១៤២,៩៧៨[៦] (ទី២៣) |
---|
- ជំរឿន (ឆ្នាំ ២០១១) | ៥១,៧៧០,៥៦០[៧] |
---|
- ដង់ស៊ីតេ | ៤២.៤ នាក់/គ.ម២ (ទី១៦៩) |
---|
GDP (PPP) | ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២១) |
---|
- សរុប | ៨៦២ ពាន់លានដុល្លារ[៨] (ទី៣២) |
---|
- ក្នុងម្នាក់ | ១៤,២៣៩ ដុល្លារ[៨] (ទី៩៦) |
---|
GDP (ចារឹក) | ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២១) |
---|
- សរុប | ៤១៥ ពាន់លានដុល្លារ[៨] (ទី៣៣) |
---|
- ក្នុងម្នាក់ | ៦,៨៦១ ដុល្លារ[៨] (ទី៨៩) |
---|
ជីនី (២០១៤) | ៦៣.០[៩] ខ្ពស់ណាស់ |
---|
HDI (២០១៩) | ០.៧០៩[១០] ខ្ពស់ · ទី១១៤ |
---|
រូបិយវត្ថុ | រ៉ង់ (ZAR) |
---|
ល្វែងម៉ោង | UTC+២ (SAST) |
---|
ទម្រង់កាលបរិច្ឆេទ | ទម្រង់ខ្លី៖
- ឆ្នាំ/ខែ/ថ្ងៃ – yyyy/mm/dd[១១]
- ឆ្នាំ-ខែ-ថ្ងៃ – yyyy-mm-dd[១២]
|
---|
ទិសបើកបរ | ឆ្វេង |
---|
កូដហៅទូរស័ព្ទ | +២៧ |
---|
កូដ ISO 3166 | ZA |
---|
ដែនកម្រិតខ្ពស់ | .za |
---|
បិទ
ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងមានឆ្នេរសមុទ្រប្រវែង ២,៧៩៨ គីឡូម៉ែត្រ អូសបន្លាយតាមភាគត្បូងប្រទេសដោយជាប់នឹងមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក និងមហាសមុទ្រឥណ្ឌា។[១៤][១៥][១៣] រីឯព្រំដែនគោកវិញ អាហ្វ្រិកខាងត្បូងគឺស្ថិតនៅជាប់ប្រទេសណាមីប៊ី បុតស្វាណា និងស៊ីមបាវេនៅភាគខាងជើង ហើយនៅភាគខាងកើត និងឦសានដោយប្រទេសមូសំប៊ិក និងអេស្វាទីនី ហើយវាបានឡោមព័ទ្ធជុំវិញប្រទេសឡឺសូតូ។[១៦]
ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងធ្លាប់ជាដែនដីអាណានិគមអង់គ្លេស និងទទួលឯករាជ្យពីអង់គ្លេសកាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩១០។ កាលពីដើមឡើយ អាហ្វ្រិកខាងត្បូងជា ប្រទេសមួយកាន់របបរាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យសភា ដែលមានឈ្មោះថា សហភាពអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ហើយត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរទៅជា "សាធារណរដ្ឋអាហ្វ្រិកខាងត្បូង" នៅថ្ងៃទី៣១ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៦១។