Axona

Axona^[1] est flumen Galliae Belgicae, cuius fons surgit inter montes Arduennae, in vico Sommaisne, prope valles Matronae et Mosae. Ad regiones Lotharingiam Campaniam et Arduennam Picardiamque adluit et post praefecturas Mosam, Matronam, Arduennam, Axonam, Esiaque praeterlapsus esse ostium Clairoix, duo milia passuum in septentrione civitatis Compendii, invenit quo fluvium Esiam incidens eaque confluit et Sequanam auget atque in Manicam influit. Naves ab antiquis temporibus Axonam, sicut Isaram, descendunt vel ascendunt. Impetu fluctus etiam utebantur plures hydraletae. Pleraeque istae machinae hodie deletae sunt, et in eorum situ cataractae ad navigandum structae sunt.

Axona

Ripa Axonae apud Suessonas
Longitudo	280 chm
Altitudo fontis	>160 m
Decursus aquae	63 m³/s
Area systematis	7752 chm²
Fons	Rembercourt-Sommaisne
Ostium	Compendium
Regio	Lotharingia Campania et Arduenna Picardia

Tabula areae aquae Axonae qua fluvius a linea lata caeruleatus ostenditur

Alia nomina

Auxunnus (τῷ Αὐξύννῳ ποταμῷ) ab Dione Cassio in Historia Romana^[2] Gaii Iulii Caesaris fluvius vocatur. Auxenna in tabula Theodosiana et Itinerario proviciarum Antoninii Augusti intinere ab Durocortoro Divodurum nominatur. Ausona Hugo Floriacensis Monachus in Chronico anno MCIX scripto appellat. Auxona alii inter quos Iohanes Parisiensis in Memoriali Historiarum et in libro IX Philippidos etiam Wilelmus Britto Armoricus vocant. Iam Axona ab Decimo Magno Ausonio in Mosella^[3] et libro II De bello Gallico^[4] Gaii Iulii Caesaris invenitur.

Historia

57 a.C.n. cum foederationem Belgarum debellaret Gaius Iulius Caesar exercitum in extremis Remorum finibus traducit et Axonam fluvium transiluit atque Ponte Varense Suessiono non Longe castra posuit. In eo flumine pons erat ubi utrisque partibus praesidium ponit. Ibi ad flumen copia sua hostes contenderunt.

Per primum bellum mundanum pugnae Axonae apud vallem tres fuerunt, prima Septembri 1914, secunda vere 1917, tertia Maio et Iunio 1918.

Fossa Germanica apud axonam per pugnam Axonae secundam vere 1917

Tributarii praecipui Axonae

Fluvii praecipui qui in Axonam influunt, a monte ad vallem :

Littera D tributarii qui ripam dextram accedunt ostenduntur, littera S ii ripam sinistram.

• Ante
• Auve
• Bionna
• Biesme
• Turba
• Aire
• Vaux
• Retourne
• Suppia
• Vidula
• Crise
• Ru de Bernes

Loci ad Axonam

Communia praecipua praefecturis digesta quae Axona praeterlabitur :

• Mosa :
  • Vaubecourt
  • Triaucourt-en-Argonne
• Matrona :
  • Sancta Manechildis
  • Nova Villa ad Pontem
• Arduenna :
  • Vongum Remorum
  • Attiniacum Remorum
  • Rethel
  • Castellum Portianum Remorum
  • Asfeld
• Axona :
  • Novum Castellum Suessionum
  • Velliacum
  • Suessonae
  • Vicus Axonae
  • Braine
• Esia :
  • Attichy
  • Compendium

Nexus interni

• Axona