Monasterium Pantocratoris (Constantinopolis)

Monasterium Christi Pantocratoris^[1] (Graece Μονὴ Χριστοῦ τοῦ Παντοκράτορος; hodie Turcice Molla Zeyrek Camii seu Zeyrek Kilise Camii), fuit monasterium in partibus septentrionalibus Constantinopolis situm, ab Irena imperatrice inter annos 1118 et 1124 conditum; cui mox anno fere 1126 viduus Ioannes II imperator ecclesiam addidit, Mariae Theotoco Eleüsae dicatam; insuper ante annum 1136 cappellam sepulchris imperialibus destinatam, Michaele archangelo dicatam. Iuxta monasterium constitua sunt nosocomium et gerontocomium. Typicon Pantocratoris, quo imperator Ioannes II regulas monasterii et nosocomii constituit, mense Octobri 1136 scriptum est.

Monasterium Christi Pantocratoris
Constantinopolis

Regio urbana:	Regio XI
Genus aedificii:	Monasterium
Confectum seu sacratum:	c. 1124
Patronus:	Irena imperatrix
Architectus:	nescitur

Despectus in antiquum monasterium. A sinistra parte imaginis videntur (1) ecclesia Pantocratoris, (2) cappella imperialis, (3) ecclesia Theotoci

Apsis cappellae imperialis

In hoc monasterio incarcerati sunt Isaacius Comnenus, conditorum filius, anno 1143 iussu fratris Manuelis, et Stephanus, filius regis Stephani Uros II Serbiae ipseque rex futurus, annis 1313-1320 iussu Andronici II. Sepulti sunt in cappella Michaeli archangelo dicata e familia Comnenorum Ioannes II (mortuus 1143) et Irene (mortua 1134) conditores, Bertha de Sulzbach imperatoris Manuelis prima uxor (mortua c. 1160), imperator Manuel ipse (mortuus 1180). Ibidem sepulti sunt e familia Palaeologorum Manuel II (mortuus 1425) et Ioannes VIII Palaeologus (mortuus 1448) imperatores Byzantini paenultimi.

Monasterium cum hospitiis suis ruinosum iacet, sed servatur etiam hodie basilicarum trium coniunctio; haec post ecclesiam Sanctae Sapientiae secunda quod ad magnitudinem pertinet inter omnes aedificia Christiana urbis Constantinopoleos aestimatur, architecturamque Byzantinam aevi Comnenorum satis ostendit. Cappella imperialis hodie in meschitam Islamicam converta est.

Sanctorum Flori et Lauri reliquiae hic servabantur.

Index superiorum

• Iosephus Hagioglycerites, fortasse c. 1136-c. 1154
• Theodosius de Villa Harduini, c. 1261-1265
• Macarius Macres, c. 1422-1431
• Gerontius, fortasse 1431-1453