Protista

Protista, olim Protoctista, sunt diversus eukaryoticorum microorganismorum grex. Ea olim habebantur regnum sui generis, cui plerumque sunt organismi unicellulares quae in aliis regnis non apti sunt, sed hic grex in taxinomia hodierna contenditur.^[1] Ea "potius habentur laxa dispositio ex triginta vel quadraginta phylis dissimilibus, cum diversis coniunctionibus modorum trophicorum, machinationum motilitatis, tegmentorum cellularum, et circulorum vitae."^[2]

---

'Eukarya — 
'Protista*
Haeckel, 1866

   

Palaeontologia

Neoproterozoico – Recens

Subdivisiones: Phyla usitata

• Chromalveolata
  • Heterokontophyta
  • Haptophyta
  • Cryptophyta (cryptomonada)
  • Alveolata
    • Dinoflagellata
    • Apicomplexa
    • Ciliophora
• Excavata
  • Euglenozoa
  • Percolozoa
  • Metamonada
• Rhizaria
  • Radiolaria
  • Foraminifera
  • Cercozoa
• Archaeplastida (partim)
  • Rhodophyta (algae rubrae)
  • Glaucophyta
• Unikonta (partim)
  • Amoebozoa
  • Choanozoa

Multa alia; classificatio variatur.

Tetrahymena thermophila

Protista res communes non habent praeter organizationem simplicem^[3]: ea sunt aut unicellulares, aut multicellulares sine texturis peculiaribus. Haec organizatio cellularis simplex ea ab aliis eukaryotis (sicut fungis, animalibus, plantis) distinguit.

Vocabulum protista primum ab Ernesto Haeckel anno 1866 adhibitum est. Protista usitate in nonnullos greges similitudinibus cum regnis "altioribus" digerebantur: in protozoa, unicellularia et animalium similia, protophyta, plantarum (plerumque unicellularia algae) similia, et mucora limosa^? (praecipue myxomycetes) et aquatilia^? (Oömycota), fungorum similia. Hae divisiones usitatae, plerumque ad commonalitates^? superficiales spectantes, a classificationibus quae ad phylogeneticas (coniunciones evolutionarias inter organismos) substitutae sunt. Veteriora autem vocabula iam adhibentur ut nomina haud sollemni more ad describendas morphologiam et oecologiam variorum protistorum.

Protista in paene omne circumiectu aquam liquidam continente habitant. Multa, sicut algae, in se photosynthetin recipiunt et in oecosystematibus sunt vitales fabricatores primi, praecipue in oceano inter plancton; alia, sicut Kinetoplastida et Apicomplexa, graves hominum morbos efficiut, sicut malaria et trypanosomiasis Africana ("morbus dormiendi").

Nexus interni

• Biota
• Protistologia
• Protozoa