Unio Rerum Publicarum Sovieticarum Socialisticarum
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Unio Rerum Publicarum Sovieticarum Socialisticarum[1] (Russice Союз Советских Социалистических Республик, tr. Sojuz Sovetskich Socialističeskich Respublik), breviter Unio Sovietica[2] (Russice Советский Союз, tr. Sovetskij Sojuz) vel URSS[3] seu URPSS[4] (Russice СССР, tr. SSSR), fuit imperium in Europa orientali et Asia boreali mediaque situm, maxima mundi civitas ab anno 1922 usque ad annum 1991, quo dissoluta est.
| Unio Rerum Publicarum Sovieticarum Socialisticarum Союз Советских Социалистических Республик | |||||
| |||||
| Sententia nationalis: "Пролетарии всех стран, соединяйтесь!" "Proletarii vsech stran, soedinjaites'!" ('Omnium terrarum operarii, iungamini') | |||||
.svg) | |||||
| Caput | Moscua | ||||
| Lingua publica | Lingua Russica (de facto; officiale autem lingua publica URSS declarata est anno 1990.) | ||||
| Ambitus (1991) | 22 402 200 km² | ||||
| Incolae (1991) | 293 047 571 incolarum | ||||
| Condita | 30 Decembris anno 1922 | ||||
| Dissoluta | 26 Decembris anno 1991 | ||||
| Moneta | Rubelus Unionis Sovieticae | ||||
| Hymnus nationalis | Internationalis hymnus (ad annum 1944), Hymnus Unionis Sovieticae (ab anno 1944) | ||||
| Interretis abbreviatio | .su | ||||
| Zona Horaria | +2…+12 | ||||
URSS ab anno 1954 usque ad annum 1991 in quindecim rebus publicis constitit, quarum maxima erat Russia, illo tempore Russica Sovietica Foederativa Socialistica Res Publica (RSFSR) nominata. Sovieticae Unionis caput erat Moscua.
URSS rectionis genus erat socialismus cuius meta professa erat istam unionem in civitatem communisticam mutare. Factio regnatrix erat Factio Communistica Unionis Sovieticae.
Remove ads
Historia
Expansio
Die 30 Decembris anno 1922 sovieticae socialisticae res publicae Russia, Ucraina, Ruthenia Alba et Foederatio Transcaucasica Rerum Publicarum Socialisticarum Sovieticarum Unionem creaverunt. Deinde ceterae terrae etiam factae sunt res publicae Unionis Sovieticae:
- 1925 – Turcomannia et Uzbecia (formatae post terminationem nationalem rerum publicarum sovieticarum Asiae Centralis);
- 1929 – Tadzikistania (quae antea fuerat res publica autonoma in Uzbecia);
- 1936 – Atropatene, Armenia, Georgia (quae factae sunt rei publicae separatae post abolitionem Foederationis Transcaucasicae), Kazachstania et Chirgisia (quae antea fuerant rei publicae autonomae in Russia);
- 1940 – Estonia, Lettonia, Lituania (quae antea fuerant rei publicae sui iuris) et Moldavia (formata ex re publica autonoma Moldavorum, quae antea pars Ucrainae fuerat, et partis maioris Bessarabiae, quae annis 1918–1940 pars Romaniae fuerat).
Ob Bellum Sovieto-Finnicum (annis 1939–1940, etiam "Bellum Hiemale" dicitur) pars Finniae est ad Unionem Sovieticam adiuncta et inclusa in illo tempore formatam Carelo-Finnicam Sovieticam Socialisticam Rem Publicam (quae anno 1954 facta est res publica autonoma in Russia).
Secundum bellum mundanum
Postquam Germania die 1 Septembris anni 1939 Poloniam invasit [5], secundum bellum mundanum incipiens, copiae Unionis Sovieticae die 17 Septembris anni illius etiam in terram illam incursaverunt [6]. Unio Sovietica publice dixit sola ea invadere ne Germani totam Poloniam cepissent.[7] Per pactum abstrusum, Germania et URSS Poloniam inter se diviserunt, et terrae hodiernarum Rutheniae Albae Ucrainaeque occidentalium factae sunt pars Unionis Sovieticae.[5]
Die autem 22 Iunii 1941, copiae Germanicae Unionem Sovieticam invaserunt. Bellum Magnum Patrium incepit, quod detrimentum enorme affecit. URPSS cum auxilio Civitatum Foederatarum et Regni Britannici tandem Germaniam anno 1945 vicit. Post victoriam illam Unio Sovietica cum Civitatibus Foederatis Americae et alligatis terris in unum contra Iaponiam bellabat et recuperavit territoria, anno 1905 ab Imperio Russico perdita.
Bellum frigidum
Anno 1945, URSS fuit unus ex principalibus Consociationis Nationum conditoribus. Secundo bello mundano finito, accidit oppositio inter civitates "socialisticas," (quarum primaria erat Unio Sovietica) et "capitalisticas" (quarum principalis erat Civitates Foederatae Americae), "Bellum frigidum" vocatur. URSS adiuvabat regimina, quae declaraverunt intentionem constructionis socialismi in terris suis (in Corea Boreali, Cuba, Vietnamia, Afgania, etc.).
Illo tempore, progressus scientiae technicaeque in Sovietica Unione valens erat, e.g.:
- 1954 – creata est prima in mundo officina electrica nuclearis.
- 1957 – creatus est primus satelles (ipse vulgo Sputnik) artificialis Terrae.
- 1961 – perfectus est primus volatus hominis (Georgii Gagarin) in spatio cosmico.
Dissolutio
Anno 1985 Michael Gorbačëv dux URSS (ut Comissionis Centralis Factionis Communisticae Unionis Sovieticae secretarius generalis, praeterea annis 1988–1989 Praesidii Concilii Supremi, annis 1989–1990 Concilii Supremi, ab anno 1990 autem totius URSS praeses) factus est et reformationes certas in terra sua incepit. Anno 1991, postquam res publicae Unionem Sovieticam constituentes se civitates suarum iurum declaraverunt, URSS dissoluta est. Mense Decembri eodem anno praesidibus Russiae, Ucrainae, et Concilii Supremi Rutheniae Albae dissolutionem Sovieticae Unionis approbantibus, conventionem de creatione Independentium Civitatum Foederationis subscripserunt.
Rerum Publicarum Socialisticarum Sovieticarum Unionis nunc successor est Russia in Nationibus Unitis.
Remove ads
Institutio publica
Constitutio Unionis Sovieticae, anno 1977 accepta, declaravit populum potestatem omniam habere et potestatem rei publicae per Sovietos (Сonsilia) legatorum popularium (fundamentum politicum URSS formantium et instituta alia rei publicae recensentium) perficere. Antequam socialismus in Unione Sovietica Constitutione anni 1936 declaratus est, dictatura proletariati et agricolarus in URSS declarabatur, Constitutio anni 1936 autem "laborantes urbis et vici" (a Sovietis legatorum laborantium repraesentes) potestatem omniam in URSS habere.
In systemate politica Sovietica divisio potestarum negata est, et potestas legifera supra exsecutivam et iudicialem posita est. Decreta legislatoris, i.e. Sovieti (Consilii) Supremi URSS, fons iuris sola declarabantur. Creatio legum cotidiana de facto a Praesidio Sovieti Supremi URSS perfiebatur.
Remove ads
Incolarum numerus (milia)
Constitutio Unionis Sovieticae anni 1977 formationem "novae communicatis historicae - populi Sovietici" declaravit. Census anni 1989 284 decies centena milia incolarum in URSS numeravit,[12] "nationalitates" (gentes) plus quam decies centena milia homines in URSS habentes fuere:
- Russi — 145 155 489 (50,8 %)
- Ucraini — 44 186 006 (15,46 %)
- Uzbeci — 16 697 825 (5,84 %)
- Rutheni Albi — 10 036 251 (3,51 %)
- Kazachi — 8 135 818 (2,85 %)
- Atropateni — 6 770 403 (2,37 %)
- Tatari — 6 648 760 (2,33 %)
- Armeni — 4 623 232 (1,62 %)
- Tadzici — 4 215 372 (1,48 %)
- Georgiani — 3 981 045 (1,39 %)
- Moldavani — 3 352 352 (1,17 %)
- Lituani — 3 067 390 (1,07 %)
- Turcomanni — 2 728 965 (0,96 %)
- Kirgisi — 2 528 946 (0,89 %)
- Theodisci — 2 038 603 (0,71 %)
- Tschuwaschi — 1 842 347 (0,64 %)
- Lettoni — 1 458 986 (0,51 %)
- Baschkiri — 1 449 157 (0,51 %)
- Iudaei — 1 378 344 (0,48 %)
- Mordua — 1 153 987 (0,4 %)
- Poloni — 1 126 334 (0,39 %)
- Estoni — 1 026 649 (0,36 %)
Remove ads
Cultura
Unam legis e paginis de
disserentibus
Carmina
- Valedictio Slavae ("Прощание славянки"), cum melodia iam anno 1912 creata.
- Bellum sacrum ("Священная война"), de Bello Magno Patrio.
- Ad viam ("В путь")
Pelliculae
- Navis bellica "Potemkin"
- Rebelles Rhae ("Волжские бунтари")
Inventiones Unionis Sovieticae
Remove ads
Nexus interni
Notae
Nexus externi
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads