colligat

Discretiva

colligat dictio est in variis linguis:

Formae affines

Latine

Proprietates grammaticales

Forma	Persona	Tempus	Vox	Modus	Verbum
colligat	tertia singularis	praesens	activa	indicativus	colligō (colligāre)
colligat	tertia singularis	praesens	activa	coniunctivus	colligō (colligere)

Appellatio pronuntiatusque

API: /ˈkol.ligat/

(classice)

Syllabificatio phonetica: col·li·gat — morphologica: col-lig-at

Loci

Publius Vergilius Maro -70…-19	P. Ovidius Naso -42…+18	Aulus Cornelius Celsus ca. -25…+50	Lucius Annaeus Seneca -3…+65	L. Iunius Moderatus Columella ca. 4-70	C. Plinius Secundus 23-79	Marcus Valerius Martialis 40-103	Plinius minor 61-113	Decimus Iunius Iuvenalis 100-128	Caelius Aurelianus fl.400	Anicius Manlius Torquatus Severinus Boetius ca. 480-525	Hildegardis Bingensis 1098-1179
class.	class.	class.	class.	I	I	I	I	II	V	VI	XII

Latinitas Romana

class. (ca. 42-39 a.C.n.)

• Causando nostros in longum ducis amores.

et nunc omne tibi stratum silet aequor, et omnes,

aspice, ventosi ceciderunt murmuris aurae.

hinc adeo media est nobis via; namque sepulcrum

incipit apparere Bianoris. hic, ubi densas

agricolae stringunt frondis, hic, Moeri, canamus;

hic haedos depone, tamen veniemus in urbem.

aut, si nox pluviam ne colligat ante, veremur,

cantantes licet usque, minus via laedit, eamus:

cantantes ut eamus, ego hoc te fasce levabo. —Eclogae vel bucolica P. Vergilii Maronis ^[1][2]

class.  (post 1 a.C.n.)

• dum novus errat amor, vires sibi colligat usu:

si bene nutrieris, tempore firmus erit.

quem taurum metuis, vitulum mulcere solebas:

sub qua nunc recubas arbore, virga fuit:

nascitur exiguus, sed opes adquirit eundo,

quaque venit, multas accipit amnis aquas. —Ars amatoria Ovidii Nasonis ^[3]

class.  (ca. 30 p.C.n.)

• Non quicquid autem intentionem animi et prudentiam exigit protinus faciendum est, cum praecipua in hoc ars sit, quae non annos numeret, neque conceptionem solam videat, sed vires aestimet, et eo colligat, possit necne superesse, quod vel puerum vel senem vel in una muliere duo corpora simul sustineat. —De Medicina Celsi ^[4][2]

class.

• Vult nos ab ebrietate deterrere Zenon, vir maximus, huius sectae fortissimae ac sanctissimae conditor. Audi ergo, quemadmodum colligat virum bonum non futurum ebrium: “ebrio secretum sermonem nemo committit; viro autem bono committit; ergo vir bonus ebrius non erit.” —Ad Lucilium epistulae morales Senecae ^[5][2]

saec. I.

• Sed antiquissimum est, cum quis nessotrophion constituere volet, ut praedictarum avium circa paludes, in quibus plerumque fetant, ova colligat, et cohortalibus gallinis subiciat. Sic enim excussi educatique pulli deponunt ingenia silvestria, clausique vivariis haud dubitanter progenerant. —De re rustica L. Iunii Moderati Columellae ^[6][2]

saec. I.  (ca. 78 p.C.n.)

• nam cum CCCLX et fere sex partibus orbis solis ex circuitu eius patere appareat circulum, per quem meat, semperque dimetiens tertiam partem ambitus et tertiae paulo minus septimam colligat, apparet dempta eius dimidia, quoniam terra centralis interveniat, sextam fere partem huius inmensi spatii, quod circa terram circuli solaris animo conprehenditur, inesse altitudinis spatio, lunae vero duodecimam, quoniam tanto breviore quam sol ambitu currit. —Naturalis historia Plinii ^[7][2]

saec. I.

• Sordida si flavo fuerit tibi pulvere vestis,

Colligat hunc tenui verbere cauda levis. —Apophoreta M. Valerii Martialis ^[8][2]

saec. I.

• Vides quot versibus Homerus, quot Vergilius arma hic Aeneae Achillis ille describat; brevis tamen uterque est quia facit quod instituit. Vides ut Aratus minutissima etiam sidera consectetur et colligat; modum tamen servat. Non enim excursus hic eius, sed opus ipsum est. —Epistulae Plini minoris ^[9][2]

Latinitas postclassica

saec. II.

• ‹quidnam igitur censes? conciditur?› ‹absit ab illo

dedecus hoc› Montanus ait, ‹testa alta paretur

quae tenui muro spatiosum colligat orbem.

debetur magnus patinae subitusque Prometheus.

argillam atque rotam citius properate, sed ex hoc

tempore iam, Caesar, figuli tua castra sequantur.› —Saturae D. Iuni Iuvenalis ^[10][2]

saec. V.

• Purgatio vero dicta est eo quod superhabundantem sanguinem corporis mense uno colligat et excludat et sic corpus purget. hoc officium nature Soranus diffinit sanguinem vel liquorem naturaliter statutis temporibus defluentem per matricem et ex feminino sinu aliquando. —Gynaeciorum Sorani e graeco versorum et retractatorum quae exstant Caelii Aureliani ^[11][2]

saec. VI.

• Nam si sine impossibili quidem syllogismo colligat, minime fiet ut dubitent; at quando per impossibile syllogizant (nisi valde manifestum sit falsum esse), non impossibile dicunt esse, quare non fit interrogantibus quod volunt. Oportet autem proponere quaecunque in pluribus quidem sic se habent. —Interpretatio topicorum Aristotelis Boetii ^[12][2]

Latinitas mediaevalis

saec. XII.

• Mugga calida est. Et si quis profundam scabiem in capite suo habet, muggam in aliquod vasculum colligat, et cum stramine superius incendat, et in purgatum locum super vivos carbones ponat, ut simul cum carbonibus in cineres vertatur; deinde ex eisdem cineribus lixiviam paret, et caput suum ubi scabies vel pravae maculae in corpore sunt cum illa lavet et saepe hoc faciat, et sanabitur. —Subtilitates diversarum naturarum creaturum Hildegardis ^[13][2]

Fontes

3. Publius Ovidius Naso - Ars amatoria. (Bibliotheca Augustana): Liber secundus, versus 339 — colligat