triginta

Latine

XXX
Cardinalis:	trīgintā
Ordinalis:	trīcēsimus
Adverbium:	trīciēs
Distributivus:	trīcēnī
Proportionalis:	…
Multiplicativus:	…
Collectivus:	…
XXIX – XXX – XXXI

(XXIX) ūndētrīgintā ← trīgintā → trīgintā ūnus (XXXI)

(XX) vīgintī ← trīgintā → quadrāgintā (XL)

Appellatio pronuntiatusque

trīgintā

API: /triːˈgin.taː/

(classice)

Syllabificatio phonetica: trī·gin·tā — morphologica: tri-ginta

Numerus cardinalis

trīgintā (indeclinabilis; numerales: ⅩⅩⅩ, 30)

1. Viginti novem et alius, ter dena. Numerus XXX.

Dictiones collatae

Composita

• duodēquadrāgintā
• ūndēquadrāgintā

Dictiones derivatae

Composita

• duodētrīgintā
• ūndētrīgintā

Collocationes

• trīgintā ūnus
• trīgintā duo
• trīgintā trēs
• trīgintā quattuor
• trīgintā quīnque
• trīgintā sex
• trīgintā septem
• trīgintā octō
• trīgintā novem

Translationes

Viginti novem et alius. Numerus XXX	dilatare ▼

Viginti novem et alius. Numerus XXX	collabi ▲

Anglice: thirty (en) Dacoromane: treizeci (ro) Francogallice: trente (fr) Germanice: dreißig (de), dreissig (de) Islandice: þrjátíu (is) Italice: trenta (it) Ruthenice: тридцать (ru) ‎(tridcatʹ) Slovene: trideset (sl) Suecice: trettio (sv) Ucrainice: тридцять (uk) ‎(trydcjatʹ)

Loci

M. Porcius Cato -234…-149

M. Tullius Cicero -106…-43

Marcus Terentius Varro -116…-27

Velleius Paterculus ca. -20…+35

C. Plinius Secundus 23-79

Apuleius ca. 125-170

Isidorus Hispalensis 560-636

antiq.

class.

class.

class.

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

Latinitas Romana

antiq.

• Vindemia facta vasa torcula, corbulas, fiscinas, funis, patibula, fibulas iubeto suo quidquid loco condi. Dolia cum vino bis in die fac extergeantur, privasque scopulas in dolia facito habeas illi rei, qui labra doliorum circumfrices. Ubi erit lectum dies triginta, si bene deacinata erunt, dolia oblinito. Si voles de faece demere vinum, tum erit ei rei optimum tempus. —De agri cultura M. Porci Catonis ^[1][2]

class.  (52-51 a.C.n.)

• Iam vero illud stultissimum, existimare omnia iusta esse quae scita sint in populorum institutis aut legibus. Etiamne si quae leges sint tyrannorum? Si triginta illi Athenis leges inponere voluissent, et si omnes Athenienses delectarentur tyrannicis legibus, num idcirco eae leges iustae haberentur? —De legibus Ciceronis ^[3][2]

class.  (ca. 47-45 a.C.n.)

• Oppidum quod primum conditum in Latio stirpis Romanae, Lavinium: nam ibi dii Penates nostri. Hoc a Latini filia, quae coniuncta Aeneae, Lavinia, appellatum. Hinc post triginta annos oppidum alterum conditur, Alba; id ab sue alba nominatum. Haec e navi Aeneae cum fugisset Lavinium, triginta parit porcos; ex hoc prodigio post Lavinium conditum annis triginta haec urbs facta, propter colorem suis et loci naturam Alba Longa dicta. Hinc mater Romuli Rhea, ex hac Romulus, hinc Roma. —De lingua Latina Varronis ^[4][2]

class.

• At in urbe eo ipso anno, quo magnificentissimis gladiatorii muneris naumachiaeque spectaculis divus Augustus abhinc annos triginta se et Gallo Caninio consulibus, dedicato Martis templo animos oculosque populi Romani repleverat, foeda dictu memoriaque horrenda in ipsius domo tempestas erupit. —Historiae Romanae Vellei ^[5][2]

saec. I.  (ca. 78 p.C.n.)

• idem namque tradit agnitum in senecta multos post annos qui rector in iuventa fuisset; idem divinationem quandam iustitiae, cum Bocchus rex triginta elephantis totidem, in quos saevire instituerat, stipitibus adligatos obiecisset, procursantibus inter eos qui lacesserent, nec potuisse effici ut crudelitatis alienae ministerio fungerentur. —Naturalis historia Plinii ^[6][2]

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 158 p.C.n.)

• O falsum audax et nimium! O mendacium viginti annorum exilio puniendum! Dimidio tanta, Aemiliane, mentiris, falsa audes sesquealtera. Si triginta annos pro decem dixisses, posses videri computationis gestu errasse, quos circulare debueris digitos aperuisse. —Apologia sive Pro se de magia liber Apulei ^[7][2]

Latinitas mediaevalis

saec. VII.

• Quintum ab stella Iovis, quam Phaethontem aiunt. Sextum a Veneris stella, quam Luciferum asserunt, quae inter omnia sidera plus lucis habet. Septimus ab stella Saturni, quae sexto caelo locata triginta annis fertur explere cursum suum. —Etymologiarum libri XX Isidori Hispalensis ^[8][2]

Fontes