Alkanen

Alkanen (fréier: Paraffinen, Grenzkuelewaasserstoffer) sinn azyklesch an net gesiedegt Kuelewaasserstoffer vun der Strukturformel C_nH_2n+2. Vum Butan u gëtt et verzweigt Alkanen. Dat sinn d'Isomeren, si ginn als Isoalkanen oder Isoparaffinen (i-Alkanen, i-Paraffinen) bezeechent. Déi normal kettefërmeg Alkanen, déi net veräschtelt sinn, ginn n-Alkanen oder n-Paraffine genannt. D'Cycloalkanen hunn eng Rankstruktur.

Nomenklatur

Ausser deenen éischte véier Alkane gëtt den Numm vun engem n-Alkan aus enger griichescher Zuel an dem Suffix –an forméiert. D'Zuel gëtt d'Nummer vun de Kuelestoff-Atomer vum n-Alkan un. De Buschtaf n seet, datt et sech ëm e kettefërmegen Alkan handelt.

Numm	Formel	Kachpunkt (C°)	Schmëlzpunkt (C°)
Methan	CH4	-161,5	-182,5
Ethan	CH3-CH3	-88,6	-183,3
Propan	CH3-CH3-CH3	-42,1	-187,7
n-Butan	CH3-CH3-CH3-CH3	-0,5	-138,4
n-Pentan	CH3-(CH2)3-CH3	36,1	-129,7
n-Hexan	CH3-(CH2)4-CH3	68,7	-95,3
n-Heptan	CH3-(CH2)5-CH3	98,4	-90,6
n-Octan	CH3-(CH2)6-CH3	125,7	-56,8
n-Nonan	CH3-(CH2)7-CH3	150,8	-53,5
n-Decan	CH3-(CH2)8-CH3	174,1	-29,7

Physikalesch Eegenschaften

Déi éischt véier Alkanen (Methan, Ethan, Propan a Butan) si bei Raumtemperatur a bei Atmosphärendrock (1013 hPa) gasfërmeg. Mat 5 bis 16 Kuelestoff-Atomer (Pentan bis Hexadecan) si se flësseg an all Alkan, deen nach méi C-Atomer huet, ass fest.

Cheemesch Eegenschaften

U sech sinn d'Alkanen inert a reagéiere seele mat anere Produiten. Dofir gi se och Paraffine genannt.

Alkane reagéieren awer mat dem Chlor a mat der Schwiewelsaier fir nei Produiten ze forméieren. Mam Sauerstoff verbrenne se zu Kuelendioxid a Waasser. Aner Reaktioune vun den Alkane sinn de Cracking an d'Isomeriséierung.

Virkommen

Äerdgas an Äerdueleg besti gréisstendeels aus Alkanen.

Hierstellung

An der Industrie ginn Alkanen aus dem Äerdgas an aus dem Äerdueleg destilléiert an extrahéiert.

Uwendung

Alkane ginn als Brennes, Sprit a Léisungsmëttel geholl. Donieft si se wichteg Basisproduiten an der Petrochimie.

Literatur

• Éditions A. De Boeck, Bruxelles, 1979, Chimie organique, A. Dessart - J. Jodogne - J. Paul

Um Spaweck

Commons: Linear alkanes – Biller, Videoen oder Audiodateien