wachte

Algemein Gesjreve Limburgs

Wirkwaord

wachte (Nederlands: wachten)

• Mofers: wachte (wach, wachdje, gewach)

Sinneniem

• beije, verbeije

Verveuging

wach, wachde, gewach

Wirkwaord

zich wachte (Nederlands: hoeden, zich hoeden voor)

• Mofers: zich wachte (wach, wachdje, gewach)

Verwantje wäörd

• kievief

Verveuging

wach, wachde, gewach

Mofers

Wirkwaord

Lemma

wachte /waxtə/

1. (óneuvergenkelik) oppe zelvendje plaats of inne zelvendjen toestandj blieve toet emes kump of get gebeurt
2. (óneuvergenkelik) (reflexief) peraat blieve, oplètte

Aafbraeking

• wach-te

Synoniem

• [1] †óntbeje

Aafleijinge

• aafwachte, oetwachte, opwachte, verwachte
• wachgeldj, wachkamer, wachlies, wachrie, wachtore, wachzaal

Verwantje wäörd

• wach
• [2] zich hujje

Zagswies

• Doert 't nag get? Dan wach ich nag get! = Spooj dich 'ns!
• Guuef 't nag get? Dan wach ich nag get! = Gebeurt nag get? G'r treuzeltj te lang!
• kónne wachte toes se-n 'n óns waogs: veur nieks kónne wachte (Wielang m'n ouch wach, 't kump of gebeurt neet.)
• mótte wachte toes se-n 'n óns waogs: väöls te lang mótte wachte
• Wach dich! = Blief peraat! / Huj dich!
• Huj/wach dich veur die van God geteikendj zeen: Pas op es se-n ómgeis mit luuj mit waarnumbaar mankemente (meis 'n discriminerendje waarsjoewing, wie taenge luuj mit roead haor).
• wachte mitte linkse handj
• wachte toet sint-jöttemis: wachte toet in 't óninjig, wachte toet m'n 'n óns waog

Verveuging

		ich		doe		det		veer		geer		zie		deilwaord
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison
hujigen tied	sjrif	wach		wachs		wach		wachte	wachten	wach		wachte	wachten	wachtendj
	IPA	/wax/	/waɣ/	/waxs/	/waɣz/	/wax/	/waɣ/	/waxtə/	/waxtən/	/wax/	/waɣ/	/waxtə/	/waxtən/	/waxtəɲɟ/
vergangen tied	sjrif	wachdje	wachdjen	wachdjes		wachdje	wachdjen	wachdje	wachdjen	wachdje	wachdjen	wachdje	wachdjen	gewach
	IPA	/waɣɟə/	/waɣɟən/	/waɣɟəs/	/waɣɟəz/	/waɣɟə/	/waɣɟən/	/waɣɟə/	/waɣɟən/	/waɣɟə/	/waɣɟən/	/waɣɟə/	/waɣɟən/	/ɣə'wax/	/ɣə'waɣ/
gebi-jjendje wies	sjrif			wach!				wachte-v'r		wachtj! wach!
	IPA			/wax/	/waɣ/			/waxtəvər/		/waxc/ /wax/	/waɣɟ/ /waɣ/
substantivering		infinitief		gerundium I		gerundium II		supinum				participium
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal		liaison		radikaal		liaison
	sjrif	wachte	wachten	gewach ó		wachte	wachten	wachtentaere		wachtentaeren		gewachte		gewachten
	IPA	/waxtə/	/waxtən/	/ɣə'wax/	/ɣə'waɣ/	/waxtə/	/waxtən/	/waxtən̥'tɛ̀:re/		/waxtən̥'tɛ̀:ren/		/ɣə'waxtə/		/ɣə'waxtən/

In anger spraoke

[1]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: wachte

Frans: attendre(fr:) Grieks (nuuj): περιμένω(el:) Ingels: wait(en:) Japans: 待つ(ja:) Koreaans: 기다리다(ko:) Nederlandjs: wachten

Pruus: warten Sjinees: 俟(zh:) Spaans: esperar(es:) Tagalog: hintayin(tl:), maghintay(tl:) Viëtnamees: chờ(vi:), chờ đợi(vi:), đợi(vi:) Zweeds: vänta

Zelfstenjig naamwaord

Neet-lemma

wachte ó /waxtə/

1. (gerundium) gerundium II van wachte
   

Raod

Deze vorm (gerundium II taenge I) geldj es (neutraal) spraokgebroek sónger negatieve bieklank.

Aafbraeking

• wach-te

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	wachte	wachten	—
	IPA	/waxtə/	/waxtən/	—
dim.	sjrif	—		—
	IPA	—		—
dat.	sjrif	wachte	wachten	—
	IPA	/waxtə/	/waxtən/	—

In anger spraoke

• Ingels: waiting^(en:)

Wirkwaord

Neet-lemma

wachte /waxtə/

1. (neet-lemma) mieëveljigen ieëste-persoeansvorm (veer) innen hujigen tied van wachte
2. (neet-lemma) mieëveljigen derdje-persoeansvorm (zie) innen hujigen tied van wachte

Aafbraeking

• wach-te

Zelfstenjig naamwaord

Neet-lemma

wachte /waxtə/

1. (neet-lemma) mieëvaadsvorm van wach

Aafbraeking

• wach-te