Увеа (Валис и Футуна)

Увеа (увеански: ʻUvea) или познат и како Валисов Остров или само Валис (француски: Wallis) — еден од трите големи острови на француската територија Валис и Футуна. Увеа е дел од Полинезија, островска група во Океанија. Увеа се наоѓа северно од Тонга, североисточно од Фиџи, источно од Ротума (Фиџи), југоисточно од Тувалу, југозападно од Токелау и западно од Самоа. Островот има површина од околу 100 км² и население од околу 11.000 жители. Главен град на Увеа е Мата-Уту. Најголем јазик на островот е увеански јазик, а главна религија е христијанството (римокатолицизмот). Увеа е вулкански остров со плодна почва и има неколку езерца. Највисока точна на островот е планината Лока со 131 метар надморска височина. Островот е дел од традиционалното кралство со исто име.

Карта на Увеа.

Лалолало

За истоименото традиционално кралство видете Кралство Увеа.

Кралство Увеа Puleʻaga Hau ʻo ʻUvea
Знаме Грб
Гесло: "Liberté, Egalité, Fraternité" (гесло на Франција)
Местоположба на Валисов Остров
Главен град		Мата-Уту
Најголем град		гл. град
Службен јазик		увеански француски
Демоним		Увеец
Уредување		прекуморска заедница
•	Крал	Капилиеле Фаупала
•	Премиер	Сетефано Ханиси
•	Бискуп	Гислен де Расили
традиционално кралство
•	прекуморска заедница	29 јули 1961
Површина
•	Вкупна	96 км2 (211-ми)
•	Вода (%)	незначително
Население
•	проценка за 2008 г.	10,731
•	Густина	111,36 жит/км2
Валута		Франк
Часовен појас		(UTC+12)
Се вози на		десно
НДД		.wf
Повик. бр.		+681

Географија

Вкупната површина на островот е 77,5 км² и пречник на островот е околу 50 км. Највисока точка на островот е планината Лока со 131 метар. Островот е со вулканско потекло и поради тоа има повеќе езерца на островот, како што е на пример езерото Лалолало.

Увеа е оддалечен 240 км од Футуна и Алофи. Околу островот има 15 мали островчиња кои формираат корален гребен околу островот.

Административна поделба

Увеа е поделен на три округа. Од север кон југ тие се:

• Хихифо: опфаќа пет села, Ваилала, Туфуоне, Ваитупу, Малае и Алеле.
• Хахаке : опфаќа шест села, Лику, Акаака, Мата-Уту, Ахоа, Фалалеу и Хафуасиа.
• Муа : опфаќа десет села, Лавегаху, Тепа, Гахи, Хатофо, Малаефоу, Колопо, Халало, Утуфуа, Ваималау и Теси.

округ („значење“)	адм. центар	површина (км2)	население (2003 попис)	села
Хихифо („запад“)	Ваитупу	23.4	2422	5
Хахаке („исток“)	Мата-Уту	27.8	3950	6
Муа („прв“)	Малаефоу	26.3	3699	10
'Увеа	Мата-Уту	77.5	10071	21

Демографија

Според податоците од 2003 година, Увеа имал население од 10.071 жители, односно 67% од вкупното население на Валис и Футуна. Најголем јазик, а воедно и автохтон, е увеански јазик.

Транспорт

Летови на островот врши само новокаледониската компанија Aircalin. Постои и поморски сообраќај со околните острови.

Образование

На островот има околу 12 основни училишта,^[1] четири средни училишта и едно вишо средно.^[2]

Поврзано

• Увеански јазик
• Валис и Футуна