Норвешки јазик

Норвешки јазик — германски јазик зборуван во Норвешка. Заедно со данскиот, шведскиот, фарскиот и исландскиот јазик, норвешкиот спаѓа во групата на северногермански јазици (исто така нарекувани и скандинавски јазици). Од 16 до XIX век, данскиот беше литературен пишан јазик на Норвешка. Како резултат на ова, развитокот на модерниот пишан норвешки јазик беше предмет на силна контроверзија поврзана со национализам, руралното против дискурсот и норвешката литературна историја (Види: Норвешка литература).

Норвешки јазик
norsk
Изговор	[nɔʂk] (источнонорвешки) [nɔʁsk] (западнонорвешки)
Застапен во	Норвешка
Говорници	4,32 милиони [1]
Јазично семејство	индоевропско германски северногермански[2] западноскандинавски норвешки јазик
Стандардни облици	нинорск (официјален) / хегнорск (неофицијален) букмол (официјален) / риксмол (неофицијален)
Писмо	латиница (норвешка азбука)
Статус
Службен во	Норвешка Нордиски совет
Регулативен орган	Совет за норвешки јазик (букмол и нинорск) Норвешка академија (риксмол)
Јазични кодови
ISO 639-1	no – норвешки nb – букмол nn – нинорск
ISO 639-2	[[ISO639-3:nor</tt> – норвешки<br> <tt>nob</tt> – букмол nno – нинорск|nor – норвешки nob – букмол nno – нинорск]]
ISO 639-3	nor — опсежен код Поединечни кодови: nob — букмол nno — нинорск
Linguasphere	52-AAA-ba to -be & 52-AAA-cf to -cg

Оваа статија е дел од серијата за: норвешкиот јазик

Варијанти: Официјални: книжевен норвешки | новонорвешки Неофицијални: риксмол | ландсмол/хегнорск Норвешки јазичен конфликт Норвешки дијалекти Употреба: Азбука Фонологија Останато: Норвешка литература Норвешки знаковен јазик Норвешки јазичен совет

Кутијава: преглед разговор уреди

Норвешки јазик
Писмо	латиница
Пример	Прв член од „Декларацијата за човекови права“
Текст	(букмал) Alle mennesker er født frie og med samme menneskeverd og menneskerettigheter. De er utstyrt med fornuft og samvittighet og bør handle mot hverandre i brorskapets ånd.
	(нинорск) Alle menneske er fødde til fridom og med same menneskeverd og menneskerettar. Dei har fått fornuft og samvit og skal leve med kvarandre som brør.
Македонски	Сите човечки суштествa се раѓaaт слободни и еднакви по достоинство и правa. Tиe се обдарени со разум и совест и требa да се однесувaaт еден кон друг во дуxот на општо човечкaтa припaдност.
Портал: Јазици

Правопис

Главна статија: Норвешка азбука

Норвешката азбука има 29 букви.

A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

Q

R

S

T

U

V

W

X

Y

Z

Æ

Ø

Å

a

b

c

d

e

f

g

h

i

j

k

l

m

n

o

p

q

r

s

t

u

v

w

x

y

z

æ

ø

å

Буквите c, q, w, x и z се користат само за позајмени зборови. Некои букви може да имаат надредни знаци: é, è, ê, ó, ò, и ô. Во нинорск, ì и ù и ỳ почесто се гледаат. Надредните знаци не се задолжителни, но во одредени случаи се користат за да се разликуваат зборови кои имаат различно значење а исто се пишуваат, како на пример: for (за), fór (сака), fòr (бразда) и fôr (сточна храна).

Примери

Во прилог следуваат примери за споредба на некои германски јазици:

јазик	фраза
	Јас доаѓам од Норвешка.	Како се вика тој?	Ова е коњ.	Виножитото има многу бои.
букмол	Jeg kommer fra Norge	Hva heter han?	Dette er en hest	Regnbuen har mange farger
риксмол				Regnbuen har mange farver
дански		Hvad hedder han?
нинорск	Eg kjem frå Noreg	Kva heiter han?	Dette er ein hest	Regnbogen har mange fargar/leter Regnbogen er mangleta
хегнорск				Regnbogen hev mange leter Regnbogen er manglìta
старонордиски	Ek kem frá Noregi	Hvat heitir hann?	Þetta er hross/Þessi er hestr	Regnboginn er marglitr
исландски	Ég kem frá Noregi	Hvað heitir hann?	Þetta er hross/Þessi er hestur	Regnboginn er marglitur
фарски	Eg komi frá Noregi/Norra	Hvat eitur hann?/Hvat heitir hann?	Hetta er eitt ross/ein hestur	Ælabogin hevur nógvar litir/ Ælabogin er marglitur
шведски	Jag kommer från Norge	Vad heter han?	Detta är en häst	Regnbågen har många färger
староанглиски	Ic cume fram Norwegan	Hwat hatþ he?	Þis is hors	Se regnboga hæfð manige hiw
германски	Ich komme aus Norwegen	Wie heißt er?	Das ist ein Pferd/Ross	Der Regenbogen hat viele Farben
холандски	Ik kom uit Noorwegen	Hoe heet hij?	Dit is een paard (ros)	De regenboog heeft veel (menige) kleuren
африканс	Ek kom van Noorweë af	Wat is sy naam? (Hoe heet hy? - поархаично и формално)	Dit is 'n perd	Die reënboog het baie kleure
западнофризиски	Ik kom út Noarwegen	Hoe hjit er?	Dit is in hynder/happe	De reinbôge hat mannich kleuren

Користена литература

• Olav T. Beito, Nynorsk grammatikk. Lyd- og ordlære, Det Norske Samlaget, Oslo 1986, ISBN 82-521-2801-7
• Jan Terje Faarlund, Svein Lie, Kjell Ivar Vannebo, Norsk referansegrammatikk, Universitetsforlaget, Oslo 1997, 2002 (3rd edition), ISBN 82-00-22569-0 (Bokmål and Nynorsk)
• Rolf Theil Endresen, Hanne Gram Simonsen, Andreas Sveen, Innføring i lingvistikk (2002), ISBN 82-00-45273-5
• Arne Torp, Lars S. Vikør (1993), Hovuddrag i norsk språkhistorie (3.utgåve), Gyldendal Norsk Forlag AS 2003

Поврзано

• Портал: Јазик

• Норвешка
• Северногермански јазици
• Норвешки јазичен конфликт
• Норвежани