Прешлен (предење)

Прешлен^[1][2] – прстен или сферичен предмет наместен на долниот дел на вретеното за да ја зголеми и одржува брзина на вртење на истото. Со векови прешлените биле изработувани од многу различни материјали: јантар, рог, коска, корал, стакло, метал (железо, олово, оловни легури) и дрво (даб). Често за изработка се користеле и локални материјали како: креда, варовник, песочник, шкрилци и др.

За други значења на поимот, погл. Прешлен (појаснување).

Предење со прешлен (c) на вретеното (b) и фурка (горе)

Историја

Најстарите познати алатки за кои се смета дека се прешлени се дупнати камчиња кои датираат од пред 12 000 години и тежат во просек 9 грама, од кои околу стотина се откриени во едно натуфиско наоѓалиште во близина на селото Еин Гев, во Израел.^[3][4]

Во антиката, „сфондиломантија“ била гатачка вештина што користела прешлени за вретена. Тие исто така се користеле како потпори за вотивни практики (пред да се исполни желбата) или како ex-votos.^[5]

Подоцна, роданот го симнал од тронот вретеното околу 1530 година, и потоа ималку малку прешлени. Најновите датираат од околу 1930 година.^[5]

Галерија

• 
  Прешлен со цртежи од бронзено време
• 
  Прешлен за вретено од американски домородци, XIX век, Бруклински музеј
• 
  Прешлен (XII или XIII век) најден во Полска
• 
  Старогрчки прешлени, X век п.н.е., Археолошки музеј Керамеикос
• 
  Чибчански прешлен за вретено (500 до 1500 г.), Археолошки музеј, Согамосо, Колумбија

Поврзано

• Вретено (предење)
• Фурка (предење)