Стрмош

Стрмош — село во Општина Пробиштип, во Злетовско-пробиштипскиот регион, во околината на градот Пробиштип.

За рудникот со исто име видете Стрмош (рудник)

Стрмош
Поглед на селото Стрмош
Стрмош Местоположба на Стрмош во Македонија Стрмош на карта
Координати 41°58′54″N 22°09′45″E
Регион	Источен
Општина	Пробиштип
Население	216 жит. (поп. 2021)[1]
Пошт. бр.	2210
Повик. бр.	032
Шифра на КО	21030
Надм. вис.	475 м
Стрмош на општинската карта Атарот на Стрмош во рамките на општината
Стрмош на Ризницата

Географија и местоположба

Улица во селото

Селото се наоѓа во средишниот дел на територијата на Општина Пробиштип, недалеку од самиот град Пробиштип во западна насока, на оддалеченост од околу 4 километри, поради што селото припаѓа на рурбалната зона на средишното место.^[2] Селото е рамничарско, сместено на надморска височина од 475 метри.^[2]

До селото се стигнува преку регионалниот пат 1205, преку исклучување во самиот град Пробиштип.

Историја

Подрачјето на Стрмош е населено уште од старохристијанско време, за што сведочи наоѓалиштето Преслап во неговата околина.^[3]

Стопанство

Стопански објект во селото

Атарот на селото зафаќа простор од 5,6 км², при што преовладува обработливото земјиште со површина од 387 хектари, на пасиштата отпаѓаат 132 хектари, додека шумско земјиште нам.^[2]

Во основа, може да се каже дека селото има полјоделска функција. Во него работат услужни објекти и има фабрички погон.^[2]

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 260 —     1953 291 +11.9% 1961 345 +18.6% 1971 340 −1.4% 1981 329 −3.2%	Година Нас. ±% 1991 311 −5.5% 1994 315 +1.3% 2002 294 −6.7% 2002 216 −26.5%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Стрмош живееле 240 жители, сите Македонци.^[4] Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Плешенци имало 264 жители, сите Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.^[5]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 200 Македонци.^[6]

Селото е средно по големина, населено со македонско население. Така, во 1961 година броело 345 жители, а во 1994 година имало 315 жители.^[2]

Според пописот од 2002 година, во селото Стрмош живееле 294 жители, сите Македонци.^[7]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 216 жители, од кои 210 Македонци и 6 лица без податоци.^[8]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	240	264	260	291	345	340	329	311	315	294	216

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[9]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[10]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[11]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[12]

Родови

Стрмош е македонско село.^[13]

Според истражувањата од 1970-тите, родови во селото се: Џикевци, Черкесци, Царци, Ѓотларци, Чивутци и Маџарци, семејствата што припаѓаат на овие родови за нив велат дека се староседелци кои отсекогаш живееле во ова село. Но, според друго предание 6-7 семејства припаѓаат на доселеници од прилепскиот крај, а 5-6 семејства се доселеници од Горна Пчиња.

Општествени установи

• Основно училиште „Никола Карев“, подрачно петгодишно основно училиште во состав на ОУ „Никола Карев“ - Пробиштип
• Месна заедница

• 
  Основното училиште
• 
  Спортско игралиште
• 
  Управен објект

Самоуправа и политика

Кон крајот на XIX век, Стрмош било село во Кратовската каза на Отоманското Царство.

Селото влегува во рамките на Општина Пробиштип, која била променета со новата територијална поделба на Македонија во 2004 година, при што биле споени поранешните општини, Пробиштип и Злетово. Во периодот од 1996-2004 година, селото било во рамките на некогашната Општина Пробиштип.

Во периодот од 1965 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Пробиштип. Во периодот од 1955 до 1965 година, селото било дел од некогашната Општина Пробиштип.

Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната Општина Пробиштип, во која покрај селото Стрмош, се наоѓале и селата Горни Стубол, Гризилевци, Добрево, Долни Стубол, Дренак, Калниште, Кундино, Марчино, Неокази, Петршино, Плешенци и Пробиштип. Во периодот 1950-1952, селото било дел од некогашната општина Плешенци, во која влегувале селата Горни Стубол, Долни Стубол, Дренак, Плешенци, Петршино и Стрмош.

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 1540 според Државната изборна комисија, сместено во просториите на месната заедница.^[14]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 208 гласачи.^[15] На локалните избори во 2021 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 209 гласачи.^[16]

Културни и природни знаменитости

Археолошки наоѓалишта^[3]

• Преслап — старохристијанска црква.

Цркви

• Црква „Св. Петка“ — главна селска црква, уште во изградба.

Споменици^[17]

• Спомен-плоча посветена на М. Јадрев Златко

Реки

• Киселица — мала река низ селото

• 
  Поглед на црквата
• 
  Реката Киселица низ селото
• 
  Спомен-плоча во селото

Галерија

• 
  Панорама на селото
• 
  Куќи во селото
• 
  Поглед на селото
• 
  Дел од селото

Поврзано

• Општина Пробиштип
• Пробиштип