Телеути
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Телеутите (алтајски: тэлэңэт, тэлэңут, македонска кирилица: теленгет, теленгут) ― туркиски домороден сибирски народ кој живее во Кемеровската област, Русија.[2] Според пописот од 2002 година, во Русија имало 2.650 Телеути. Тие зборуваат на јужноалтајски телеутски јазик/дијалект.[3][4]
.png)
Во советското време и до 2000 година, властите сметале дека Телеутите се дел од Алтајците. Во моментов, во согласност со Одлука на Владата на Руската Федерација бр 255 датиран 24 март 2000 година, како и руските пописи од 2002 и 2010 година, тие се признати како посебна етничка група во рамките на домородните малобројни народи во Северот, Сибир и Далечниот Исток .
Remove ads
Историја
Телеутите некогаш биле дел од народот Тиеле. Тие потпаднале под власт на Првиот Туркиски Каганат. Телеутите произлегле од резултатот на мешањето на Кипчаците и Монголите.[5] Приближно до крајот на 16 век, Телеутите талкале низ степата помеѓу Иртиш и Об. Тие станале номинални поданици на Ојратите во овој период. Нивното население во тоа време броело 4.000 шатори.[6]
Русите ја добиле контролата врз регионот во средината на XVIII век и Телеутите последователно станале нивни поданици.[5] Русите во своите документи ги нарекувале Телеутите „Бели Калмици“ и покрај етничките и јазичните разлики меѓу Калмиците и Телеутите.[6]
Телеутите се сметаат себеси за посебен народ и многумина не прифаќаат да бидат етикетирани како Алтајци.[7] Поголемиот дел од Телеутите живеат покрај Големата и Малата Бачатска Река во Кемеровската област. Сепак, неколку Телеути исто така живеат во Република Алтај.[6]
Remove ads
Култура
Повеќето Телеути порано биле номадски или полуномадски сточари, а коњите, козите, говедата и овците биле најчестите видови на животни што ги одгледувале. Некои Телеути биле ловци и се потпирале на животните кои живеат во тајгата за опстанок.[5]
Традиционалните телеутски живеалишта се конусни јурти направени од кора или брези.[5]
Вообичаената телеутска носија била составен од ленени кошули, кратки панталони и наметки со едногради.[5]
Remove ads
Религија
Повеќето Телеути се православни христијани. Сепак, постои значително малцинство што практикува шаманизам и сунитски ислам.[5][6] Бурканизмот некогаш бил широко практикуван од Телеутите, но делотворно бил елиминиран за време на советската ера. Современите оживувања на религијата меѓу другите алтајски групи, не ги погодиле Телеутите.[8]
Поврзано
- Алтајски јазик
- Алтајци
- Теленгити
- Туркиски народи
Наводи
Надворешни врски
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads