Виндхук
From Wikipedia, the free encyclopedia
Виндхук (англиски и африкаанс: Windhoek, херерски: Otjomuise, намански: ǀAi-ǁGams) е главниот и најголемиот град во африканската држава Намибија. Градот се наоѓа во средишниот дел на државата, во висорамнината „Комас“ на надморска висина од 1700 метри. Според податоците од 2020 година Виндхук имал население од околу 431,000 жители.[4] Градот е во постојан раст, и територијално и во демографска смисла поради бројот на Намибијци кои се доселуваат во Виндхук.
| Виндхук Windhoek(африкаанс/ англиски) ǀAi-ǁGams (намански) Otjomuise (херерски) Windhuk (германски) | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| ||||
| Гесло: Suum Cuique „За секој негов“ | ||||
| Држава |  Намибија | |||
| Регион | Комас | |||
| Прво населување | 1840 | |||
| Второ основање | 18 октомври 1890 | |||
| Управа | ||||
| • Градоначалник | Франсина Кахунгу[1] | |||
| • Заменик | Ијан Субасубани[2] | |||
| Површина | ||||
| • Вкупна | 5.133 км2 (1,982 ми2) | |||
| Надм. вис. | 1.655 м | |||
| Население (2011)[3] | ||||
| • Вкупно | 325,858 | |||
| • Густина | 62,8/км2 (1,630/ми2) | |||
| Час. појас | SAST (UTC+2) | |||
| Поштенски код | 10005 | |||
| Тел. код | 061 | |||
| Мреж. место | windhoekcc.org.na | |||
Градот се развил на местото на топли извори, кои пак биле доста познати за локалните народи со векови. Првичната населба нагло почнала да се развива откако Јонкер Африканер се доселил тука во 1840 година и изградил камена црква за неговата заедница која го следела при доселувањето. Следните години биле исполнети со голем број вооружени битки, немири и судири што резултирало со разрушување на населбата. По втор пат градот бил основан во 1890 година од страна на германскиот воен мајор Курт фон Франсоа, во периодот кога Намибија била колонизирана од Германската Империја.
Денес Виндук е социјален, економски, политички и културен центар на Намибија. Скоро секоја општествена, владина или приватна организација има седиште во Виндхук.
Има повеќе теории за потеклото на името на градот. Повеќето веруваат дека името на градот потекнува од африкаанс, односно холандскиот wind-hoek што значи „ветров агол“. Според друга теорија, капетанот Јонкер Африканер го именувал градот како „Виндхук“ по планините „Виндхук“ во Јужноафриканската Република, каде живееле неговите предци. Прв пат името се споменува во писмото испратено до Џозеф Тиндал од страна на Јонкер на 12 август 1844.[5]
Поради географската положба на градот, покрај финансиските рестрикции, ширењето на градот е отежнато. Во јужните, источните и западните предели Виндхук е опколен од карпести и планински предели, со што растот на градот во тој правец е многу скап и отежнат. Јужните предели не се погодни за индустриски развој поради подземни водостои. Поради сето ова, само северниот дел кај Бракватер е погоден за ширење на Виндхук.[6]
Градските власти на Виндхук планираат драстично да ги прошират градските граници па така вкупната површина на градот би била 5133.4 квадратни километри. По површина градот би бил трет по големина во светот, иако бројот на жители е многу помал од другите големи градови по површина во светот.[7]
Виндхук е поделен на следните населби:[8]
|
|
|
|
Виндхук има над 300 сончеви дена годишно.[10] Градот има топла полупустинска клима со просечна годишна температура од 18 степени. Сепак, температурата годишно е поумерена поради високата надморска висина. Најладен месец е јули со просечна температура од 13 степени, додека пак најтопол е декември со просечна температура од 23 степени. Поради близината на пустината Калахари, има доста сончеви периоди.[11]
| Климатски податоци за Виндхук, Намибија | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Месец | Јан | Фев | Мар | Апр | Мај | Јун | Јул | Авг | Сеп | Окт | Ное | Дек | Годишно |
| Највисока забележана °C (°F) | 36.0 (96.8) |
35.8 (96.4) |
34.9 (94.8) |
31.3 (88.3) |
31.8 (89.2) |
26.1 (79) |
25.7 (78.3) |
30.0 (86) |
33.2 (91.8) |
35.0 (95) |
36.5 (97.7) |
36.6 (97.9) |
36.6 (97.9) |
| Прос. висока °C (°F) | 30.0 (86) |
28.6 (83.5) |
27.2 (81) |
25.6 (78.1) |
22.7 (72.9) |
20.2 (68.4) |
20.5 (68.9) |
23.4 (74.1) |
26.5 (79.7) |
29.1 (84.4) |
29.6 (85.3) |
30.7 (87.3) |
26.1 (79) |
| Сред. дневна °C (°F) | 23.3 (73.9) |
22.1 (71.8) |
21.0 (69.8) |
18.9 (66) |
15.8 (60.4) |
13.2 (55.8) |
13.1 (55.6) |
15.8 (60.4) |
19.3 (66.7) |
21.7 (71.1) |
22.5 (72.5) |
23.5 (74.3) |
19.1 (66.4) |
| Прос. ниска °C (°F) | 17.2 (63) |
16.5 (61.7) |
15.4 (59.7) |
12.8 (55) |
9.2 (48.6) |
6.7 (44.1) |
6.3 (43.3) |
8.6 (47.5) |
11.9 (53.4) |
14.6 (58.3) |
15.6 (60.1) |
16.9 (62.4) |
12.7 (54.9) |
| Најниска забележана °C (°F) | 7.5 (45.5) |
6.8 (44.2) |
3.7 (38.7) |
2.4 (36.3) |
−1.6 (29.1) |
−2.8 (27) |
−2.6 (27.3) |
−3.9 (25) |
−1.1 (30) |
1.6 (34.9) |
0.4 (32.7) |
3.3 (37.9) |
−3.9 (25) |
| Прос. врнежи мм (ин) | 78.1 (3.075) |
80.3 (3.161) |
78.7 (3.098) |
37.7 (1.484) |
6.6 (0.26) |
1.2 (0.047) |
0.7 (0.028) |
0.9 (0.035) |
2.8 (0.11) |
11.8 (0.465) |
26.9 (1.059) |
41.7 (1.642) |
367.4 (14.464) |
| Прос. бр. врнежливи денови (≥ 0.1 mm) | 11.1 | 10.7 | 10.5 | 5.5 | 1.9 | 0.7 | 0.5 | 0.3 | 0.9 | 2.8 | 5.3 | 7.5 | 57.7 |
| Прос. релативна влажност (%) | 42 | 56 | 51 | 44 | 37 | 32 | 27 | 19 | 17 | 22 | 30 | 34 | 34.3 |
| Сред. бр. сончеви часови месечно | 288 | 254 | 282 | 273 | 310 | 309 | 326 | 341 | 321 | 319 | 297 | 285 | 3.605 |
| Извор бр. 1: Deutscher Wetterdienst[12] | |||||||||||||
| Извор бр. 2: Danish Meteorological Institute (само сонце)[13] | |||||||||||||
Во 1971 година во Виндхук имало само 26,000 белци кои живеат во Винхук, со што ги надминале во број црнците кои биле 24,000 на број. Околу една третина од белците во тоа време, од прилика 9000 жители, биле Германци.[14] Според податоците од 2010, Виндхук имал 325,858 жители, од кои 65% црнци; 17% белци и 18% други.
Во секојдневниот живот на Виндхук најчесто се користи африкаанс, а во помала мера и германскиот, како „лингва франка“. Сепак, владата користи англиски како работен јазик.[15]
| Година | Нас. | ±% год. |
|---|---|---|
| 1981 | 96,057 | — |
| 1991 | 147,056 | +4.35% |
| 2001 | 233,529 | +4.73% |
| 2011 | 325,858 | +3.39% |
| 2016 | 395 | +3.92% |
| source:[16] | ||
Виндхук е единствена самоуправувачка населба во регионот Комас. Градот е управуван од повеќепартиски општински совет која има 15 члена.[17] Советот се состанува еднаш месечно. Членовите немаат административна власт, односно неможат да даваат наредби или да вршат контрола на градскиот персонал.
Виндхук е збратимен со:[18]
Шангај, Кина, 1 јуни 1996
Ричмонг, САД, 20 март 1998
Вецлар, Германија- Берлин, Германија, 18 април 2000[19]
- Тросинген, Германија, 3 октомври 2000
- Бремен, Германија, 18 април 2000
Дуала, Камерун, 31 август 2000
Хараре, Зимбабве, 8 ноември 2000
Јоханесбург, ЈАР
Габороне, Боцвана, 23 август 2001
Хавана, Куба, 23 октомври 2001
Енхана, Намибија, 17 април 2002
Кингстон, Јамајка, 6 февруари 2019[20]- Онгведива, Намибија,17 април 2002
- Ондангва, Намибија, 17 април 2002
- Оутапи, Намибија, 17 април 2002
- Ошакати, Намибија, 18 април 2002
- Лепхалале, Намибија, 22 мај 2002
- Сан Антонио, САД, 27 октомври 2016[21]
- Валвис Беј, Намибија, 8 октомври 2002
- Мариентал, Намибија, 11 март 2003
- Гибеон, Намибија, 11 март 2003
- Малтахехе, Намибија, 12 април 2002
- Аранос, Намибија, 13 март 2003
- Стамприт, 13 март 2003
- Рехобот, 14 март 2003
- Лидериц, Намибија, 14 март 2003
Панорамски поглед на Виндхук.
Панорамски поглед на Виндхук.
Парламентарните градини во Виндхук.
Црква во Виндхук.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
