യൂറോപ്യൻ ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ന്യൂക്ലിയർ റിസർച്ച്

യൂറോപ്യൻ ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ന്യൂക്ലിയർ റിസർച്ച്, അഥവാ സേൺ (CERN) ലോകത്തെ ഏറ്റവും വലിയ കണികാപരീക്ഷണശാലയുടെ നടത്തിപ്പുകാരായ അന്താരാഷ്ട്രസംഘടനയാണ്. 1954 ലെ ഉടമ്പടിപ്രകാരം സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ട ഈ സംഘടനയുടെ ഉദ്ദേശ്യം, "അടിസ്ഥാനശാസ്ത്രമേഖലകളിൽ ഊന്നിയുള്ള ആണവഗവേഷണത്തിന് യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള സഹകരണം ഉറപ്പുവരുത്തുക" എന്നതാണ്. സൈനികാവശ്യങ്ങൾക്കായുള്ള ഗവേഷണങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടില്ലെന്നും, ഗവേഷണഫലങ്ങൾ പൊതുസമൂഹത്തിന് ലഭ്യമാക്കുമെന്നും ഉടമ്പടിയിൽ പറയുന്നു. ഇരുപത് യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ സംഘടനയിൽ അംഗങ്ങൾ ആണ്. അതു കൂടാതെ ഇന്ത്യയടക്കം നിരവധി രാജ്യങ്ങളുടെ സഹകരണവുമുണ്ട്.

യൂറോപ്യൻ ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ന്യൂക്ലിയർ റിസർച്ച്

Organisation européene pour la recherche nucléaire
സേണിന്റെ പ്രധാന സൈറ്റ് സ്വിറ്റ്സർലൻഡിലെ മെറിനിൽ, ഫ്രഞ്ച് അതിർത്തിയിൽ
രൂപീകരണം	29 സെപ്റ്റംബർ 1954; 70 years ago}}|Error: first parameter is missing.}} (1954-09-29)[1]
ആസ്ഥാനം	Meyrin, Geneva, Switzerland
അംഗത്വം	Full members (23):  Austria  Belgium  Bulgaria  Czech Republic  Denmark  Finland  France  Germany  Greece  Hungary  Israel  Italy  Netherlands  Norway  Poland  Portugal  Romania  Serbia  Slovakia  Spain  Sweden   Switzerland  United Kingdom Associate members (10):  Croatia  Cyprus  Estonia  India  Latvia  Lithuania  Pakistan  Slovenia  Turkey  Ukraine
ഔദ്യോഗിക ഭാഷകൾ	English and French
Council President	Eliezer Rabinovici[2]
Director-General	Fabiola Gianotti
ബഡ്ജറ്റ് (2022)	1405m CHF[3]
വെബ്സൈറ്റ്	home.cern

1954-ഇൽ സ്ഥാപിതമായ സേൺ പരീക്ഷണശാല ഫ്രാൻസ്- സ്വിറ്റ്സർലാന്റ് അതിർത്തിയിൽ, ജനീവയിൽ ആണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. മുഖ്യമായും കണികാഭൗതികപരീക്ഷണങ്ങൾക്കാവശ്യമായ കണികാത്വരണികളാണ് സേണിൽ ഉള്ളത്. ലാർജ്ജ് ഹാഡ്രോൺ കൊളൈഡർ എന്ന ലോകത്തെ ഏറ്റവും വലിയ കണികാത്വരണി സേൺ ആണ് നിർമ്മിച്ചിരിയ്ക്കുന്നത്. ഇതു കൂടാതെ കംപ്യൂട്ടർ സംബന്ധമായ നിരവധി ഗവേഷണങ്ങളും സേണിൽ നടക്കുന്നു. വേൾഡ് വൈഡ് വെബ്(www) സേണിലാണ് വികസിപ്പിയ്ക്കപ്പെട്ടത്. ലോകത്തെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിലായി ചിതറിക്കിടക്കുന്ന കമ്പ്യൂട്ടർ വിഭവങ്ങളെ ഒരൊറ്റ കമ്പ്യൂട്ടേഷണൽ വിഭവമായി ഉപയോഗിക്കാൻ ലക്ഷ്യമിടുന്ന ഗ്രിഡ് കമ്പ്യൂട്ടിങ്ങ് പരീക്ഷണങ്ങളെ സേൺ മുന്നോട്ട് നയിക്കുന്നു.

ചരിത്രം

1954-ൽ സേണിന്റെ 12 സ്ഥാപക അംഗരാജ്യങ്ങൾ^[4]

സേൺ സ്ഥാപിക്കുന്ന കൺവെൻഷൻ^[5]1954 സെപ്റ്റംബർ 29-ന് പടിഞ്ഞാറൻ യൂറോപ്പിലെ 12 രാജ്യങ്ങൾ അംഗീകരിച്ചു. 1952-ൽ 12 യൂറോപ്യൻ ഗവൺമെന്റുകൾ സ്ഥാപിച്ച ലബോറട്ടറി നിർമ്മിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു താൽക്കാലിക കൗൺസിലായിരുന്നു സേൺ എന്ന ചുരുക്കപ്പേരിൽ കോൺസെയിൽ യൂറോപ്പീൻ പോർ ലാ റീച്ചെ ന്യൂക്ലെയർ ('യൂറോപ്യൻ കൗൺസിൽ ഫോർ ന്യൂക്ലിയർ റിസർച്ച്') എന്നതിന്റെ ഫ്രഞ്ച് പദങ്ങളെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നത്. ഈ ആദ്യ വർഷങ്ങളിൽ, കൗൺസിൽ ജനീവയ്ക്ക് സമീപമുള്ള നിലവിലെ സ്ഥലത്തേക്ക് മാറുന്നതിന് മുമ്പ് നീൽസ് ബോറിന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം കോപ്പൻഹേഗൻ സർവകലാശാലയിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. 1954-ൽ നിലവിലെ സംഘടനയായ Européenne pour la Recherche Nucléaire ('യൂറോപ്യൻ ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ന്യൂക്ലിയർ റിസർച്ച്') എന്ന് പേര് മാറിയെങ്കിലും, താൽക്കാലിക കൗൺസിൽ പിരിച്ചുവിട്ടതിന് ശേഷം, പുതിയ ലബോറട്ടറിക്ക് ഈ ചുരുക്കപ്പേര് നിലനിർത്തി.^[6][7]പേര് മാറ്റുന്നത് "OERN" എന്ന വിചിത്രമായ ചുരുക്കപ്പേരിന് കാരണമായേക്കാമെന്ന് മുൻ സേൺ ഡയറക്ടർ ലെവ് കോവാർസ്‌കി പറഞ്ഞു.^[8]വെർണർ ഹൈസൻബെർഗ്, മറ്റൊരു പേരിലോ ചുരുക്കെഴുത്തിലോ പോലും അതിനെ ഇപ്പോഴും സേൺ എന്ന് വിളിക്കാമെന്ന് തമാശയായി അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.^[9]

സേണിന്റെ ആദ്യ പ്രസിഡന്റ് സർ ബെഞ്ചമിൻ ലോക്ക്‌സ്‌പൈസർ ആയിരുന്നു. പ്രവർത്തനങ്ങൾ താത്കാലികമായിരുന്നപ്പോൾ ആദ്യഘട്ടത്തിൽ സേണിന്റെ ജനറൽ സെക്രട്ടറിയായിരുന്നു എഡോർഡോ അമാൽഡി, ആദ്യത്തെ ഡയറക്ടർ ജനറൽ (1954) ഫെലിക്സ് ബ്ലോച്ചായിരുന്നു.^[10]

ഈ ലബോറട്ടറി യഥാർത്ഥത്തിൽ ആറ്റോമിക് ന്യൂക്ലിയസുകളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനത്തിനായി നീക്കിവച്ചിരുന്നു, എന്നാൽ ഉടൻ തന്നെ അത് ഉയർന്ന ഊർജ്ജ ഭൗതികശാസ്ത്രത്തിലേക്ക് മാറി, പ്രധാനമായും സബ് ആറ്റോമിക് കണങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്.