പേർഷ്യൻ ഭാഷ

ഒരു ഇൻഡോ-യൂറോപ്യൻ ഭാഷയാണ് പേർഷ്യൻ അഥവാ ഫാർസി(فارسی) . ഇറാൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ, താജിക്കിസ്ഥാൻ എന്നിവിടങ്ങളിലാണ് ഈ ഭാഷ പ്രധാനമായും സംസാരിക്കപ്പെടുന്നത്.

Persian
فارسی
ഉച്ചാരണം	[fɒrˈsi]
ഉത്ഭവിച്ച ദേശം	ഇറാൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ, താജിക്കിസ്ഥാൻ, ഉസ്ബെക്കിസ്ഥാൻ,ബഹ്റൈൻ എന്നിവിടങ്ങളിലും അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം റഷ്യ ജർമ്മനി കാനഡ തുറക്കമനിഷ്ഠൻ ഫ്രാൻസ് സ്വീഡൻ യുഎഇ കുവൈറ്റ് ബഹ്റൈൻ ഖദർ ഖത്തർ പാകിസ്ഥാൻ ഇന്ത്യ ഇസ്രായേൽ തുർക്കിമുതലായ രാജ്യങ്ങളിലെ ഇറാനിയൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാനി, ഉസ്ബകിസ്ഥാനി, തജ്കിസ്ഥാനി ഇറാനിയൻ പ്രവാസി സമൂഹത്തിനിടയിലും.
ഭൂപ്രദേശം	മദ്ധ്യപൂർവ്വദേശം, മദ്ധ്യേഷ്യ
മാതൃഭാഷയായി സംസാരിക്കുന്നവർ	82 ദശലക്ഷം തദ്ദേശീയർ,[1] ca. 62 million second language[അവലംബം ആവശ്യമാണ്], 144 million total (date missing)
ഭാഷാകുടുംബം	Indo-European Indo-Iranian Iranian Western Iranian Southwestern Iranian Persian
പൂർവ്വികരൂപം	പ്രാചീന പേർഷ്യൻ പാഹ്ലവി ഭാഷ (മദ്ധ്യകാല പേർഷ്യൻ)
ഔദ്യോഗിക സ്ഥിതി
ഔദ്യോഗിക പദവി	അഫ്ഗാനിസ്താൻ  ഇറാൻ  താജിക്കിസ്ഥാൻ[1]  Turkmenistan[1]
Regulated by	Academy of Persian Language and Literature Academy of Sciences of Afghanistan
ഭാഷാ കോഡുകൾ
ISO 639-1	fa
ISO 639-2	per (B) fas (T)
ISO 639-3	Variously: fas – Persian prs – Eastern Persian pes – Western Persian tgk – Tajik aiq – Aimaq bhh – Bukharic deh – Dehwari drw – Darwazi haz – Hazaragi jpr – Dzhidi phv – Pahlavani
Areas with Persian-speakers as mother tongue

പേർഷ്യനും അതിന്റെ വ്യത്യസ്ത രൂപങ്ങളും ഇറാൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ, താജികിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിൽ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയാണ്. സിഐഎ വേൾഡ് ഫാക്റ്റ് ബുക്കിന്റെ പഴയ കണക്കുകൾ അനുസരിച്ച് ഇറാൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ, താജിക്കിസ്ഥാൻ ഉസ്ബെകിസ്ഥാൻ എന്നിവിടങ്ങളിലായി പേർഷ്യൻ മാതൃഭാഷയായ 7.2 കോടി ജനങ്ങളുണ്ട്.

ഇസ്ലാമിക ലോകത്തിലും അതുപോലെ തന്നെ പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളിലും സാഹിത്യ, ശാസ്ത്ര സംഭാവനകളുടെ ഒരു മാധ്യമമായിരുന്നു പേർഷ്യൻ ഭാഷ. തുർക്കിക് ഭാഷകൾ, മദ്ധ്യ ഏഷ്യ, കോക്കസസ്, അന്റോളിയ എന്നിവിടങ്ങളിലെ ഭാഷകൾ, ഉർദു എന്നിവയെ പേർഷ്യൻ സ്വാധീനിച്ചിരുന്നു.

അക്ഷര മാല

Name	ലിപ്യന്തരണം	IPA	Contextual forms
			End	Middle	Beginning	Isolated
’alef	[ആ] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ആ) (help) / ʾ	[ɒ], [ʔ]	ـا	ـا *	آ / ا *	ﺍ
be	[ബ്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ബ) (help)	[b]	ـب	ـبـ	ﺑ	ب
pe	[പ] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: പ) (help)	[p]	ـپ	ـپـ	ﭘ	پ
te	[ത്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ത) (help)	[t]	ـت	ـتـ	ﺗ	ﺕ
s̱e	[സ്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: സ) (help)	[s]	ـث	ـثـ	ﺛ	ﺙ
jim	[ജ്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ജ) (help)	[d͡ʒ]	ﺞ	ـجـ	ﺟ	ﺝ
če	[ച്ച്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ച) (help)	[t͡ʃ]	ﭻ	ـچـ	ﭼ	ﭺ
ḥe(-ye jimi)	[ഹ്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ഹ) (help)	[h]	ﺢ	ـحـ	ﺣ	ﺡ
khe	[ഖ്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ഖ) (help)	[x]	ﺦ	ـخـ	ﺧ	ﺥ
dāl	[ദ്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ദ) (help)	[d]	ـد	ـد*	ﺩ*	ﺩ
ẕāl	z	[z]	ـذ	ـذ*	ﺫ*	ﺫ
re	[ര്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ര) (help)	[ɾ]	ـر	ـر*	ﺭ*	ﺭ
ze	z	[z]	ـز	ـز*	ﺯ*	ﺯ
že	ž	[ʒ]	ـژ	ـژ*	ژ*	ژ
sin	[സ്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: സ) (help)	[s]	ـس	ـسـ	ﺳ	ﺱ
šin	[ഷ്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ഷ) (help)	[ʃ]	ـش	ـشـ	ﺷ	ﺵ
ṣād	[സ്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: സ) (help)	[s]	ـص	ـصـ	ﺻ	ﺹ
z̤ād	z̤	[z]	ـض	ـضـ	ﺿ	ﺽ
ṭā	[ത്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ത) (help)	[t]	ـط	ـطـ	ﻃ	ﻁ
ẓā	ẓ	[z]	ـظ	ـظـ	ﻇ	ﻅ
ʿeyn	ʿ	[ʔ]	ـع	ـعـ	ﻋ	ﻉ
ġeyn	ġ	[ɣ] / [ɢ]	ـغ	ـغـ	ﻏ	ﻍ
fe	[ഫ്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ഫ) (help)	[f]	ـف	ـفـ	ﻓ	ﻑ
qāf	q	[ɢ] / [ɣ] / [q] (in some dialects)	ـق	ـقـ	ﻗ	ﻕ
kāf	[ക്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ക) (help)	[k]	ـک	ـکـ	ﮐ	ک
gāf	[ഗ്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ഗ) (help)	[ɡ]	ـگ	ـگـ	ﮔ	گ
lām	[ല] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ല) (help)	[l]	ـل	ـلـ	ﻟ	ﻝ
mim	[മ] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: മ) (help)	[m]	ـم	ـمـ	ﻣ	ﻡ
nun	[ന്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ന) (help)	[n]	ـن	ـنـ	ﻧ	ﻥ
wāw	[വ്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: വ) (help) / [ഊ] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ഊ) (help) / [ഔ] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ഔ) (help)	[v] / [uː] / [o] / [ow] / [oː] (in Dari)	ـو	ـو*	و*	و
he(-ye do-češm)	[ഹ്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ഹ) (help)	[h]	ـه	ـهـ	هـ	ﻩ
ye	[യ്] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: യ) (help) / [ഈ] Error: {{Transliteration}}: transliteration text not Latin script (pos 1: ഈ) (help) / á	[j] / [i] / [ɒː] / [eː] (in Dari)	ﯽ	ـیـ	ﻳ	ﻯ