Ташкент

Туркийн суурин болон тойргийн тухай, "Ташкент, Турк"-с харна уу.

Ташкент хот (узбек хэлний латинаар Toshkent, кириллээр Тошкент, «чулуун хот») — нь Узбекистаны нийслэл, улсынхаа төдийгүй Дундад Азийн хамгийн олон хүнтэй хот.

Ташкент Toshkent / Тошкент
Нийслэл
Tashkent
Ташкент хотын үзэмж Дээд Чуулганы барилга Кукелдаш медресе Хумо Арена Доголон Төмөрийн музей Онгон охины сүм
Далбаа Тамга
Хоч:  Tosh (ш.о. 'Чулуу')
Уриа:  Kuch Adolatdadir ("Хүч шударга ёсонд байдаг")
Ташкент Узбекистан дахь байршил Ташкент Ази дахь байршил
Солбицол: 41°18′40″N 69°16′47″E
Улс	Узбекистан
Суурьшсан	МЭӨ 3-р зуун
Дүүрэг	12 дүүрэг
Засаг захиргаа
• Төрөл	Хотын захиргаа
• Хоким	Шавкат Умирзаков
Газар нутаг
• Нийслэл	631.29 км2 (243.74 бээр2)
• Бөөгнөрөл	6,400 км2 (2,500 бээр2)
Хэмжээ
• Урт	25 км (16 бээр)
• Өргөн	30 км (20 бээр)
Өндөр	455 м (1,493 фут)
Хүн ам  (1 сарын 1, 2024)[1]
• Нийслэл	3,095,498[2]
• Байр	Узбекистан 1-т
• Нягтрал	4,816/км2 (12,470/бээр2)
• Хотын нутаг	2,575,431
• Бөөгнөрөл	2,633,661
• Нягтрал	410/км2 (1,100/бээр2)
Иргэдийн нэршил	toshkentlik (Узбек)
Цагийн бүс	UTC+05:00 (UZT)
Бүсийн дугаар	71
Улсын дугаар	01
ХХИ (2019)	0.820[3] маш өндөр
Олон улсын нисэх онгоцны буудал	Ислам Каримовын Ташкентын олон улсын нисэх онгоцны буудал
Шуурхай тээврийн систем	Ташкентын метро
Вэб сайт	tashkent.uz
ЮНЕСКО-ийн Дэлхийн Өв
Албан ёсны нэр	Баруун Тэнгэр Уул
Шалгуур	Natural:
Эшлэл	1490
Бүртгэл	2016 (40 дахь чуулган)
Бүс нутаг	528,177.6 га

Газар нутаг

Одоо цагт улсын зүүн хойд биеийн Чирчик голын хөндийд д.т.дээш 440—480 м өндөрт 334.8 км²^[4][5] талбайг Ташкент хотод хамааруулан хуваарилсан байдаг.^[6]

Хүн ам

Хүн ам нийт (2009) - 2,220,700 хүн^[7][8], метрополи газар нутаг 4.45 олон.^[9]

Яг албан бүртгэлээр 2009 оны байдлаар 2.3 сая^[8] оршин суугчтай гэдэг ч шилжин ирээд бүртгэлгүй суугчдыг тооцвол 4.45 сая хүний хот болсон бололтой.^[10] 2008 онд хотын хүн амын 63.0% - узбек, 20.0% - орос, 4.5% - татар угсаатан байжээ.^[11]

Засаг захиргааны нэгж

Ташкент анх 4 хуваагддаг байсан бол нэмэгдсээр байгаад одоо 11 дүүрэгтэй.

Ташкентын дүүргүүд

Дүүрэг[12]	Хүн ам мянг. хүн (01.01.2009)[13]	Газар нутаг км²	Нягтрал хүн/км²
Бектемир	27,5	20,5	1341
МирзоУлуғбек	245,2	31,9	7687
Миробод	122,7	17,1	7175
Олмазор	305,4	34,5	8852
Сергели	149,0	56,0	2661
Учтепа	237,0	28,2	8404
Хамза	204,8	33,7	6077
Чилонзор	217,0	30,0	7233
Шайхонтохур	285,8	27,2	10 507
Юнусобод	296,7	41,1	7219
Яккасарой	115,2	14,6	7890
Ташкент	2206,3	334,8	6590

Засаг захиргааны нэгжүүдийн түүхэн нэрс

Анх:

1. Бешйохоч
2. Кукча
3. Шайхонтохур
4. Себзор

1940:

1. Октябрь
2. Киров
3. Сталин
4. Фрунзе
5. Ленин
6. Куйбышев

1981:

1. Бектемир
2. Акмаль Икрамов (Учтепинский)
3. Хамза (Хамза)
4. Ленин (Мирабад)
5. Куйбышев (Мирзо Улугбек)
6. Сергели
7. Октябрь (Шайхонтохур)
8. Собир Рахимов (Олмазар)
9. Чиланзар
10. Фрунзе (Яккасарайск)
11. Киров (Юнусабад)

Газар зүй

Уур амьсгал

Ташкент
Уур амьсгалын диаграмм
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12     55   6 -3     47   8 -2     72   14 4     64   22 10     32   27 14     7.1   33 18     3.5   36 19     2   34 17     4.5   29 12     34   21 7     45   14 3     53   9 0 Температур °C,  Тунадас мм Эх сурвалж: WMO; wetterkontor.de

Сарын дундаж температур болон хур тунадасны хэмжээ: Ташкент 1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар Маx. Температур (°C) 5.8 7.9 14.3 21.8 27.4 33.2 35.7 34.0 28.7 21.0 14.2 8.5 Ø 21.1 Мин. Температур (°C) −3.1 −1.5 4.2 9.9 13.7 17.7 19.4 17.2 12.4 7.2 3.3 −0.3 Ø 8.4 Тунадас (мм) 54.5 46.8 72.3 63.6 32.0 7.1 3.5 2.0 4.5 34.1 45.0 53.4 Σ 418.8 Нартай цаг (h/d) 3.8 4.4 5.3 7.2 9.8 12.1 12.4 11.8 10.0 7.3 5.0 3.4 Ø 7.7 Бороотой өдөр (d) 13.7 12.3 13.8 12.9 10.2 5.1 2.9 1.9 3.2 8.1 10.2 12.8 Σ 107.1 Агаарын чийгшил (%) 70 68 63 60 53 41 40 43 46 58 66 71 Ø 56.5 Т е м п е р а т у р 5.8 −3.1 7.9 −1.5 14.3 4.2 21.8 9.9 27.4 13.7 33.2 17.7 35.7 19.4 34.0 17.2 28.7 12.4 21.0 7.2 14.2 3.3 8.5 −0.3 1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар Хур тунадас Х у р т у н а д а с 54.5 46.8 72.3 63.6 32.0 7.1 3.5 2.0 4.5 34.1 45.0 53.4   1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар Эх сурвалж: WMO; wetterkontor.de

Метро

Ташкентын метроны бүдүүвч зураг

Ташкент хотод метроны шугам сүлжээ бий. Ташкентын метро 1977 онд байгуулагдсан. Шугамууд:

• Чинлазар (1977 онд ашиглалтад орсон)
• Узбекистан (1984 онд ашиглалтад орсон)
• Юнусабад (2001 онд ашиглалтад орсон)^[14].

Түүх

Зургийн цомог

Ташкентын түүхэн газрын зургууд:

• 
  1865
• 
  1913
• 
  1940
• 
  1965
• 
  1966
• 
  1981
• 
  2000

Ардын аж ахуй

Зургийн цомог

Ташкентын худалдаа үйлчилгээний төв:

Бусад:

• 

Aх дүү хотууд

• Орос, Москва
• Турк, Стамбул
• АНУ, Сиэтл
• Пакистан, Карачи
• Украйн, Днипро
• Украйн, Киев
• Казахстан, Астана
• Казахстан, Алматы
• Умард Македон, Скопье
• Латви, Рига^[15]
• Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улс, Бээжин (2008)
•  Герман, Берлин (1993)
•  Египет, Каир
• Турк, Анкара (2004)
•  Киргиз, Бишкек
• Израил, Раанана

Мөн үзэх

• Узбекистаны хотын жагсаалт

Узбекистаны хотууд анги олдсонгүй

Цахим холбоос

 Commons: Ташкент – Викимедиа дуу дүрсний сан

Wiktionary

Wiktionary: Ташкент – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу

• Stronski, Paul, Tashkent: Forging a Soviet City, 1930–1966 (Pittsburgh, University of Pittsburgh Press, 2010).
• Jeff Sahadeo, Russian Colonial Society in Tashkent, 1865–1923 (Bloomington, IN, Indiana University Press, 2010).
• Photos of historical monuments and modern buildings in Tashkent
• Recent photos of Tashkent with comments in English
• Disability Information Resource Centre in Tashkent
• Tashkent Directory^{[permanent dead link]}