Daerah Kudat

Kudat ialah sebuah daerah di Bahagian Kudat, utara negeri Sabah, Malaysia. Pusat pentadbiran daerah ini terletak di Bandar Kudat. Antara pekan lain yang terdapat dalam daerah ini termasuklah Pekan Matunggong dan Pekan Sikuati. Majoriti penduduk di daerah Kudat merupakan masyarakat beretnik Rungus.

Daerah Kudat
Daerah di Sabah
Peta daerah Kudat
Negara	Malaysia
Negeri	Sabah
Bahagian	Kudat
Pusat pentadbiran	Kudat
Pentadbiran
• Pihak berkuasa tempatan	Lembaga Bandaran Kudat
• Pegawai daerah	Sapdin Ibrahim
Keluasan
• Jumlah	1,287 km2 (497 batu persegi)
Penduduk  (2020)[1]
• Jumlah	86,410
• Kepadatan	67/km2 (170/batu persegi)
Zon waktu	UTC+8 (WPM)
Poskod	89xxx
Nombor plat	SK
Laman sesawang	lbkudat.sabah.gov.my/index.php

Etimologi

Nama "Kudat" dipercayai berasal daripada peristiwa peniaga Cina yang hairan melihat rumput lalang tumbuh merata di sekitar Kudat. Mereka kemudiannya bertanya kepada penduduk tentang rumput tersebut. Penduduk yang beretnik Rungus memberitahu mereka bahawa rumput itu bernama “Kutad” yang bermaksud rumput lalang dalam bahasa Rungus. Peniaga Cina yang tidak dapat menyebut perkataan “kutad” kerana pelat telah menyebutnya sebagai Kudat. Lalu nama tersebut digunakan sehingga kini.

Nama "Kudat" juga dipercayai berasal daripada satu peristiwa lain iaitu peristiwa penduduk di pinggir laut yang dikejutkan dengan bunyi yang kuat dari hon sebuah kapal “Santi” ketika mereka sedang tidur. Mereka kemudiannya menjerit “takuddat aku” sambil berlari. Seterusnya perkataan ‘takuddat’ dipendekkan dan menjadi ‘Kudat’. Perkataan ini kemudiannya dikekalkan menjadi nama bagi tempat ini.^[2]

Geografi

Daerah Kudat hanya bersempadan dengan daerah Kota Marudu di selatan. Daerah Kudat juga dikelilingi dengan Laut China Selatan, Teluk Marudu, Selat Balabak dan Laut Sulu. Daerah Kudat terbahagi kepada dua kawasan iaitu kawasan Semenanjung Kudat dan kawasan Kepulauan Banggi yang dipisahkan Laut Sulu.

Bentuk muka bumi di kawasan Semenanjung Kudat kebanyakannya tidak sekata iaitu berbukit bukau dan kawasan tanah rendah di pesisiran pantai, manakala bentuk muka bumi bagi Kepulauan Banggi pula adalah lebih kepada daratan rendah dengan titik tertingginya adalah Bukit Sinambung dengan ketinggian 529 meter, juga menjadi titik tertinggi di Daerah Kudat,

Sungai terpanjang di Daerah Kudat ialah Sungai Matunggong dan pulau terbesarnya ialah Pulau Banggi. Pulau Banggi juga merupakan pulau terbesar di Malaysia.

Pentadbiran

Daerah Kudat ditadbir oleh Lembaga Bandaran Kudat yang berpusat di Bandar Kudat. Lembaga Bandaran Kudat juga mentadbir Daerah Kecil Banggi dan Daerah Kecil Matunggong yang terletak dalam daerah ini. Daerah Kudat terbahagi kepada sembilan mukim;

• Mukim Banggi
• Mukim Bengkongan
• Mukim Dualog Sikuati
• Mukim Mangaris
• Mukim Matunggong
• Mukim Pinawantai
• Mukim Tambuluran
• Mukim Tiga Papan
• Mukim Timbang Dayang

Demografi

Sejarah kependudukan

Tahun	Pend.	±%
2000	73,349	—
2010	85,404	+16.4%
2020	86,410	+1.2%
Sumber: [3]

Berdasarkan bancian Malaysia 2020, jumlah penduduk di daerah Kudat ialah seramai 86,410 orang dengan kepadatan penduduk 67 orang perkilometer persegi yang dikategorikan sebagai taburan penduduk sederhana.^[4] Majoriti penduduk di daerah Kudat merupakan Bumiputera termasuklah etnik Rungus, Molbog, Kadazandusun, Suluk, Bajau dan Melayu.^[5][1]

Bilangan penduduk mengikut bangsa pada tahun 2020.^[4]

Status	Bangsa	Jumlah
Warganegara	Melayu	5,488
	Bumiputera lain	67,899
	Cina	4,701
	India	39
	Lain-lain	246
Bukan warganegara	-	8,037
Jumlah		86,410

Agama

Di daerah Kudat, agama Islam merupakan agama paling ramai penganut dengan peratusan lebih 58 peratus diikuti agama Kristian sebanyak 37 peratus dan Agama Buddha sebanyak empat peratus. Agama Hindu dan lain-lain serta tidak beragama mencatatkan kurang satu peratus.^[1]

Kemudahan

Daerah Kudat dilengkapi dengan pelbagai kemudahan awam di sekitar daerah. Terdapat 58 buah sekolah rendah, 12 buah sekolah menengah, lima buah balai polis, sebuah balai bomba, sebuah hospital daerah, sembilan buah klinik kesihatan, satu klinik komuniti dan lima klinik desa di sekitar daerah.