Kesan ekonomi pandemik COVID-19 di Malaysia

Pandemik COVID-19 di Malaysia telah memberi kesan besar terhadap ekonomi Malaysia termasuk penurunan nilai ringgit Malaysia (MYR) dan penurunan keluaran dalam negara kasar (KDNK). Wabak ini juga memberi kesan buruk kepada beberapa sektor utama termasuk sektor hiburan, pasar, peruncitan, perhotelan, dan pelancongan. Selain kekurangan barang dan perkhidmatan, banyak bisnis terpaksa membiasakan diri dengan konsep penjarakan sosial serta perintah berkurung yang mempengaruhi operasi dan pendapatan mereka. Pandemik ini juga menarik perhatian terhadap keselamatan di tempat kerja dan eksploitasi pekerja migran yang bekerja di industri Malaysia.

Ekonomi

Pasaran saham di bursa saham Bursa Malaysia jatuh semasa pandemik tatkala para pelabur menjual sekuriti kerana jangkaan kesan ekonomi berikutan pandemik virus tersebut,^[1] bersama dengan pasaran saham membangun dan dijangka kekal sebegitu sehingga Jun 2020. ^[2] Dengan China sebagai rakan dagang terbesar Malaysia, ekonomi negara itu terjejas secara langsung dan pakar ekonomi telah memberi amaran bahawa pandemik virus yang berpanjangan dapat memberi kesan ketara terhadap KDNK negara.^[3] Pada akhir Februari, Pelaburan Standard Aberdeen Malaysia juga meramalkan bahawa ringgit Malaysia (MYR) akan semakin lemah disebabkan oleh suasana pandemik beserta dengan krisis politik Malaysia 2020.^[4]

Pada 11 Februari 2021, dilaporkan bahawa produk domestik kasar (KDNK) Malaysia telah menyusut 3.4% pada suku keempat tahun lalu. Di samping itu, ekonomi Malaysia menyusut 5.6% sepanjang tahun 2020 lalu mencatatkan prestasi terburuk sejak Krisis Kewangan Asia pada 1998.^[5]

Hiburan dan rekreasi

Pada 22 Jun, Menteri Kanan (Kluster Keselamatan) Ismail Sabri Yaakob mengumumkan bahawa pawagam, teater dan acara langsung lain akan dibenarkan untuk dibuka semula mulai 1 Julai, dengan had 250 orang.^[6]

Pada 10 Julai, Menteri Kanan Ismail Sabri Yaakob mengumumkan bahawa pusat hiburan keluarga termasuk arked permainan, pusat karaoke, pesta hiburan dalaman, pusat hiburan kanak-kanak, dan gimnasium kanak-kanak dapat beroperasi semula mulai 15 Julai. Namun begitu, disko, pub, dan kelab malam belum dapat dibuka lagi.^[7]

Berikutan gelombang baharu wabak pada Oktober 2020, pihak Persatuan Pameran Filem Malaysia (MAFE) mengumumkan bahawa mereka akan menutup sementara semua pawagam di Malaysia mulai 2 November untuk mengekang penyebaran COVID-19.^[8]

Kegiatan pasar

Berikutan penghentian operasi bazar Ramadan, banyak peniaga Malaysia telah menggunakan platform dalam talian seperti WhatsApp dan Facebook untuk menjual produk mereka pada akhir April 2020.^[9]

Pada 7 Jun 2020, Datuk Bandar Kuala Lumpur Nor Hisham Ahmad Dahlan mengumumkan bahawa Dewan Bandaraya Kuala Lumpur akan membenarkan pasar terbuka, pasar pagi, pasar malam dan bazar dibuka semula secara berperingkat dalam Peralihan Selamat (Fasa 2) pada 15 Jun.^[10]

Pembelian panik dan kekurangan barangan asas

Topeng muka kehabisan stok di cawangan Watsons di Kuala Lumpur.

Peningkatan kes serta kesedaran masyarakat terhadap ancaman yang ditimbulkan oleh virus telah menggalakkan pembelian topeng pembedahan dan pembersih tangan yang terjual secara laris dalam waktu singkat. Bandar-bandar di Malaysia seperti di Johor Bahru dan Kota Kinabalu melaporkan kekurangan topeng pembedahan, ^[11] sementara syarikat pembersihan di Shah Alam melaporkan permintaan pembersih tangan yang lebih tinggi disebabkan wabak tersebut.^[12]

Ada laporan bahawa beberapa farmasi dan peniaga menjual topeng dengan harga yang lebih tinggi daripada harga terkawal yang ditetapkan oleh Kementerian Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna Malaysia yang boleh menyebabkan denda hingga RM10,000.^[13][14] Ini juga merangkumi laporan mengenai sebilangan orang yang ditipu oleh individu yang tidak bertanggungjawab mengambil kesempatan daripada situasi pandemik,^[15][16][17] dengan jumlah keseluruhan 501 kes penipuan yang melibatkan kerugian berjumlah RM3.5 juta yang dilaporkan sepanjang tempoh PKP mengakibatkan penangkapan 37 orang penipu.^[18] Walaupun dengan kekurangan topeng di negara ini dengan kedua-dua pihak farmasi dan pembekal berjuang untuk memenuhi permintaan yang semakin meningkat,^[19][20] kerajaan persekutuan telah memberi jaminan bahawa bekalan topeng akan diisi semula dengan sejumlah 10 juta topeng untuk memasuki pasaran Malaysia dalam masa terdekat.^[21][22]

Dengan penyebaran pantas virus ke beberapa negeri lain seperti Pulau Pinang dan Sabah,^[23][24] pembelian panik telah meningkat di seluruh negara dengan orang mula mengemas barang keperluan secara berlebihan.^[25] Ini menyebabkan sebilangan pengusaha pasar raya utama di negara ini terus menerus memberi jaminan kepada orang ramai bahawa terdapat bekalan barang keperluan yang mencukupi dan mendesak kebanyakan orang untuk tidak terlibat dalam pembelian panik walaupun langkah-langkah baharu diumumkan oleh kerajaan persekutuan untuk melaksanakan kawalan pergerakan di dalam negara.^[26]

Kerajaan persekutuan juga mempertimbangkan untuk melarang eksport topeng muka berikutan kekurangan kekurangan topeng, dengan KPDNHEP menekankan kebimbangan mengenai peningkatan kekurangan topeng pembedahan dan pembersih tangan kepada Kabinet Malaysia.^[27][28] Pada 18 Mac, penguatkuasaan larangan eksport topeng muka telah diwartakan di bawah Peraturan Kawalan Bekalan (Larangan Mengeksport) - (Pindaan) 2020 yang merangkumi empat jenis topeng muka.^[29]

Selain daripada melaksanakan undang-undang larangan eksport topeng muka untuk memenuhi permintaan masyarakat domestik, kerajaan persekutuan juga mengumumkan rancangan untuk mengimport 10 juta topeng muka dari China secara berperingkat untuk meningkatkan bekalan di seluruh negara dan membantu pihak barisan hadapan dengan mengimport topeng muka dari negara lain juga dibenarkan.^[30][31][32] Jumlah keseluruhan 24.62 juta topeng muka untuk diedarkan di kalangan rakyat Malaysia di seluruh negara telah diumumkan oleh kerajaan pusat pada 8 April.^[33][34][35]

Restoran dan kedai makan

Pada 9 Februari 2021, Menteri Kanan Ismail Sabri Yaakob mengumumkan bahawa Majlis Keselamatan Negara akan membenarkan makan di restoran hingga 5 meja, yang akan berterusan sehingga Julai 2021.^[36]

Pelancongan

Malaysia selaku destinasi utama bagi pelancong dari China, mengalami penurunan mendadak kedatangan pelancong dari negara itu akibat wabak dengan industri pelanconganpaling banyak terkesan dengan kerugian RM3.37 bilion setakat Mac 2020.^[37][38] Negeri-negeri Malaysia yang bergantung pada sektor pelancongan dan menjadi tumpuan pengunjung China seperti Johor,^[39] Melaka,^[40] Pulau Pinang,^[41] dan Sabah^[42] adalah antara negeri-negeri yang paling teruk terjejas dengan tempahan hotel dan gerai makanan melaporkan kerugian besar dalam perniagaan.^[43][44] Hal ini memaksa negara-negara untuk mengalihkan tumpuan mereka ke pasaran dari Asia Tenggara berikutan penurunan pelancong China.^[45][46] Di sebalik kerugian besar yang ditanggung oleh perniagaan pelancongan, sejumlah orang Malaysia telah menyuarakan kebimangan terhadap penyebaran virus dan mendesak larangan pelancong dari China ke negara itu dengan sekitar 149,000 orang yang menyokong panggilan tersebut.^[47][48]

Pada 26 Jun, Menteri Kanan Ismail Sabri Yaakob mengumumkan bahawa sektor dan industri di bawah kelolaan Kementerian Pelancongan, Kesenian dan Kebudayaan seperti mesyuarat, insentif, konvensyen dan pameran, pameran perjalanan dan perdagangan, spa, pusat kesihatan dan refleksologi akan dibenarkan dibuka mulai 1 Julai. Namun, perniagaan pelancongan diharuskan mematuhi langkah-langkah jarak sosial, membatasi jumlah orang hingga 200-250 orang, memeriksa suhu pelanggan, memakai topeng muka, dan menyediakan pembersih tangan. Walaupun pusat-pusat refleksologi yang disediakan oleh orang buta dibenarkan untuk dibuka semula, hanya rakyat Malaysia yang dapat bekerja di pusat-pusat spa, kesihatan, dan refleksologi.^[49]

Pada 27 Jun, Menteri Pelancongan, Kesenian dan Kebudayaan, Datuk Seri Nancy Shukri menganggarkan bahawa sektor pelancongan dan budaya telah kerugian RM45 bilion akibat wabak COVID-19. Sebagai tindak balas, Pemerintah memperkenalkan Dana Khas Pelancongan untuk membantu perniagaan kecil dan sederhana yang terjejas oleh COVID-19.^[50]

Keselamatan tempat kerja dan pekerja migran

Pada akhir Disember 2020, Menteri Sumber Manusia Saravanan Murugan mengumumkan bahawa Kementerian Sumber Manusia akan melancarkan aplikasi multibahasa baharu untuk membolehkan pekerja domestik dan asing memberitahu pihak kerajaan mengenai majikan yang menyediakan tempat tinggal yang tidak mencukupi dan tidak mengikuti tatacara operasi standard piawai sementara melindungi identiti mereka.^[51]

Pada 28 Disember, Kementerian Sumber Manusia mengesahkan bahawa pihaknya mengemukakan 30 tuduhan terhadap kilang sarung tangan Brightway Holdings dan dua anak syarikatnya di Selangor atas tuduhan melakukan kesalahan di bawah Akta Piawaian Perumahan dan Kemudahan Minimum Pekerja 1990 (Akta 446) berhubung kepada keadaan perumahan pekerja yang tidak bersih.^[52]

Pada 28 Januari 2021, Menteri Kanan (Keselamatan) Ismail Sabri Yaakob mengumumkan bahawa pihak kerajaan akan menutup sementara kilang dan premis perniagaan yang gagal mematuhi tatacara pencegahan COVID-19 sebagai tindak balas terhadap jangkitan dalam kalangan pekerja migran.^[53]

Menjelang 7 Februari, Menteri Kanan Ismail Sabri Yaakob mengesahkan bahawa 312,363 pekerja asing telah diperiksa bagi jangkitan COVID-19 sejak 1 Disember 2020. Daripada yang disaring, 6,093 orang diuji positif COVID-19 sementara 306,530 orang lagi diuji negatif. Pemeriksaan ini melibatkan 13,533 orang majikan dan 1,268 buah klinik.^[54]

Menjelang 12 Mac, Ismail Sabri Yaakob mengesahkan bahawa sejumlah 608,093 pekerja asing telah diperiksa COVID-19, dengan 9,653 ujian positif.^[55]