Liechtenstein

Liechtenstein (disebut [/ˈliːçtənʃtaɪn/ ]) atau nama rasminya Kerajaan Liechtenstein (Jerman: Fürstentum Liechtenstein, ˈfʏʁstəntuːm ˈliːçtənʃtaɪn , bahasa Inggeris: Principality of Liechtenstein) ialah sebuah negara mikro terletak di Eropah Barat. Ia bersempadan dengan Switzerland di barat dan selatan serta Austria di timur. Luas negara ini hanya sedikit melebihi 160 km² (kira-kira 61.7 batu persegi) manakala jumlah penduduknya dianggarkan seramai 35,000. Ibu negaranya ialah Vaduz, manakala bandar terbesarnya pula ialah Schaan.

Kerajaan Liechtenstein كراجان ليختنشتاين‎ Fürstentum Liechtenstein
Bendera Jata
Cogan kata: Für Gott, Fürst und Vaterland Untuk Tuhan, Putera dan Tanah Air
Lagu kebangsaan: Oben am jungen Rhein "Di Sungai Rhine yang Muda"
Lokasi  Liechtenstein  (hijau) di Eropah  (kelabu gelap)  –  [Petunjuk]
Lokasi  Liechtenstein  (hijau)
Ibu negara	Vaduz
Bandar terbesar	Schaan
Bahasa rasmi	bahasa Jerman
Demonim	Liechtensteiner (lelaki), Liechtensteinerin (perempuan)
Kerajaan	Demokrasi berparlimen di bawah Raja Berperlembagaan
• Putera	Hans-Adam II
• Putera Mahkota	Alois
• Perdana Menteri	Brigitte Haas
• Speaker Parlimen	Albert Frick
Badan perundangan	Landtag Liechtenstein
Kemerdekaan sebagai kerajaan
• Perjanjian Pressburg	1806
• Kemerdekaan daripada Konfederasi Jerman	1866
Keluasan
• Jumlah	160 km2 (62 bt2) (ke-210)
• Perairan (%)	boleh diabaikan
Populasi
• Perkiraan 2008	38,557[1] (ke-204)
• Bancian Penduduk 2000	33,307
• Kepadatan	221/km2 (572.4/sq mi) (ke-52)
KDNK (PPP)	2007
• Jumlah	AS$4.16 bilion[2]
• Per kapita	AS$118,000[2] (No. 1)
KDNK (nominal)	2007
•  Jumlah	AS$4.576 bilion[2][3]
• Per kapita	AS$129,101[2][3] (No. 1)
Mata wang	Franc Swiss (CHF)
Zon waktu	UTC+1 (CET)
• Musim panas (DST)	UTC+2 (CEST)
Arah memandu	kanan
Kod panggilan	+423
DPT internet	.li

Liechtenstein merupakan negara berbahasa Jerman terkecil di dunia dan satu-satunya negara Alp yang keseluruhannya terletak di Banjaran Alp. Ia juga merupakan negara berbahasa Jerman yang tidak berkongsi sempadan dengan Jerman. Liechtenstein ialah sebuah negara Raja Berperlembagaan yang dibahagkan kepada 11 perbandaran. Kebanyakan kawasan permukaan bumi Liechtenstein bergunung-ganang, menjadikannya destinasi sukan musim sejuk. Sektor kewangan negara yang kukuh terletak di ibu negara Vaduz, dan dikenali dengan nama syurga cukai. Liechtenstein ialah ahli Perjanjian Perdagangan Bebas Eropah. Walau bagaimanapun, Liechtenstein bukan sebahagian daripada Kesatuan Eropah.

Geografi

Rencana utama: Geografi Liechtenstein

Negara ini terletak di antara Switzerland (Kanton St. Gallen di barat dan Graubünden di selatan) dengan Austria (Vorarlberg) di timur. Liechtenstein berkeluasan 160 km², menjadikan negara ini sebagai negara keenam terkecil di dunia.^[4] Sungai Rhine mengalir dan membentuk sempadan barat negara. Puncak tertinggi negara ialah Grauspitz dengan ketinggian 2,599 m.

Politik

Rencana utama: Politik di Liechtenstein

Negara ini mempunyai Putera Liechtenstein sebagai ketua negara. Perdana Menteri pula bertanggungjawab sebagai ketua kerajaan yang dibantu oleh empat orang kaunselor kerajaan (menteri). Kuasa legislatif adalah tertakluk pada Landtag, parlimen ekadewan yang terdiri daripada 25 kerusi dengan penggal hingga empat tahun.

Pembahagian pentadbiran

Rencana utama: Daerah Liechtenstein

Liechtenstein dibahagikan kepada 11 buah perbandaran (gemeinde) seperti di bawah:

• Vaduz
• Schaan
• Balzers
• Triesen
• Eschen
• Mauren
• Triesenberg
• Ruggell
• Gamprin
• Schellenberg
• Planken

Demografi

Rencana utama: Demografi Liechtenstein

Jumlah penduduk Liechtenstein ialah 38,557 orang setakat Jun 2019. Kebanyakan daripada penduduk Liechtenstein adalah berketurunan Alamanni manakala kira-kira sepertiga penduduk negara ialah warganegara asing, lazimnya orang Eropah.^[1] Bahasa Jerman ialah bahasa rasmi negara, dan kebanyakan dalam kalangan masyarakat bertutur dalam loghat Alamanni. Kristian Katolik ialah agama rasmi menurut perlembagaan negara, dan semua agama dijanjikan perlindungan dalam perlembagaan itu.^[5]

Ekonomi

Rencana utama: Ekonomi Liechtenstein

Liechtenstein memiliki nilai KDNK sebanyak $6.215 billion (nominal, 2018)^[6] dan memiliki nilai KDNK per kapita sebanyak $165,028 setakat 2016, salah satu nilai-nilai tertinggi dunia.^[7] Negara ini menjalinkan hubungan kastam dengan Switzerland dan menggunakan mata wang Franc Swiss.

Kebudayaan

Oleh kerana saiz negara yang kecil, Liechtenstein sangat dipengaruhi oleh budaya luar, terutama dari kawasan selatan Eropah berbahasa Jerman seperti Austria, Baden-Wuttemberg, Bavaria, Switzerland dan khususnya Tirol serta Vorarlberg. Persatuan Sejarah Kerajaan Liechtenstein berperanan dalam melestarikan budaya dan sejarah negara ini.