Mário Zagallo

Mário Jorge Lobo Zagallo (bil-pronunzja Portugiża: [ˈmaɾju zaˈɡalu]; twieled fid-9 ta' Awwissu 1931 – miet fil-5 ta' Jannar 2024) kien plejer tal-futbol professjonali li kien jilgħab bħala attakkant, koordinatur u kowċ Brażiljan.

Mário Zagallo
Ħajja
Isem propju	Mário Jorge Lobo Zagallo
Twelid	Atalaia, 9 Awwissu 1931
Nazzjonalità	Brażil
L-ewwel lingwa	Portugiż tal-Brażil
Mewt	Rio de Janeiro, 5 Jannar 2024
Post tad-dfin	Cemitério de São João Batista (mul)
Kawża tal-mewt	kawżi naturali (falliment ta' diversi organi)
Edukazzjoni
Lingwi	Portugiż Portugiż tal-Brażil
Okkupazzjoni
Okkupazzjoni	plejer tal-futbol kowċ
Mudell:Infobox biography/sport/football
Parteċipant 1962 FIFA World Cup (en) 1958 FIFA World Cup (en) 1970 FIFA World Cup (en) 1974 FIFA World Cup (en) 1994 FIFA World Cup (en) 1998 FIFA World Cup (en)
Pożizzjoni jew speċjalità	wing half attakkant
Piż	61 kg
Tul	169 cm
Psewdonomu	Velho Lobo (vell llop)

Zagallo għandu r-rekord ta' rebħiet tat-Tazza tad-Dinja tal-Futbol inġenerali b'erba' unuri b'kollox. Huwa għandu r-rekord ukoll għall-preżenzi fil-finali tat-Tazza tad-Dinja b'sitt preżenzi. Kien l-ewwel persuna li rebaħ it-Tazza tad-Dinja tal-FIFA kemm bħala plejer kif ukoll bħala kowċ.^[1] Rebaħ il-kompetizzjoni fl-1958 u fl-1962 bħala plejer, u fl-1970 bħala kowċ. Barra minn hekk, huwa rebaħ it-Tazza tad-Dinja tal-FIFA tal-1994 bħala viċi kowċ. Zagallo kien ukoll il-kowċ tat-tim nazzjonali tal-futbol tal-Brażil fl-1974 (u spiċċa r-raba') u fl-1998 (u spiċċa t-tieni) u kien assistent tekniku fl-2006. Huwa kien l-ewwel wieħed minn tliet irġiel, flimkien ma' Franz Beckenbauer tal-Ġermanja u Didier Deschamps ta' Franza, li rebaħ it-Tazza tad-Dinja bħala plejer u bħala kowċ, u l-unika wieħed li rebaħha għal iktar minn darbtejn.

Fl-1992, Zagallo ngħata l-Ordni għall-Mertu tal-FIFA, l-ogħla unur mogħti mill-FIFA, għall-kontributi tiegħu lill-futbol.^[2] Huwa ġie kklassifikat bħala d-9 l-Aqwa Kowċ ta' Kull Żmien mir-Rivista tal-Futbol Dinji fl-2013.^[3][4] Fil-5 ta' Jannar 2024, Zagallo miet ta' 92 sena.^[5] Huwa kien l-aħħar plejer Brażiljan li kien għadu ħaj li kien ipparteċipa fil-finali tat-Tazza tad-Dinja tal-1958.

Ħajja bikrija

Zagallo twieled f'Atalaia fl-istat tal-Grigal ta' Alagoas fid-9 ta' Awwissu 1931. Bħala żagħżugħ, huwa ħadem bħala suldat u ġie stazzjonat fl-Istadium ta' Maracanã meta l-Urugwaj rebaħ kontra l-Brażil fil-finali tat-Tazza tad-Dinja tal-1950.

Karriera bħala pleyer tal-futbol

Zagallo bħala plejer tal-futbol.

Zagallo beda l-karriera tiegħu bħala plejer tal-futbol mal-América fl-1948, u iktar 'il quddiem lagħab mal-Flamengo u mal-Botafogo.^[6]

Zagallo rebaħ it-Tazza tad-Dinja tal-futbol bħala plejer mal-Brażil fl-1958 u fl-1962. Fi żmien it-tornew tal-1958, Zagallo kien plejer tal-Flamengo, iżda fit-tornew tal-1962, huwa kien plejer tal-Botafogo.^[7]

Zagallo b'kollox lagħab 33 logħba mal-Brażil bejn l-1958 u l-1964.^[8]

Stil ta' logħob

Zagallo kien winger mal-linja tax-xellug b'fiżiku żgħir, u kien magħruf għat-teknika tiegħu, għar-rata kbira ta' xogħol difensiv, kif ukoll għall-kapaċità tiegħu li jattakka mill-bogħod. Huwa kien kapaċi jilgħab ukoll bħala attakkant, jew bħala attakkant ewlieni, jew bħala midfielder avvanzat.^[9][10]

Karriera bħala kowċ tal-futbol

Zagallo ma' Pelé fl-1970.

Zagallo beda l-karriera tiegħu bħala kowċ tal-futbol mal-Botafogo, il-klabb li kien spiċċa l-karriera tiegħu miegħu bħala plejer, u fl-istess ħin kien ukoll il-kowċ tat-tim nazzjonali Brażiljan. Zagallo rebaħ it-Tazza tad-Dinja bħala kowċ fl-1970, u bħala viċi kowċ fl-1994, it-tnejn mal-Brażil. Huwa kien l-ewwel persuna li rebħet it-Tazza tad-Dinja kemm bħala plejer kif ukoll bħala kowċ. Huwa rebaħ it-Tazza tad-Dinja bħala kowċ fl-1970 meta kellu 38 sena, u b'hekk huwa t-tieni l-iżgħar kowċ li rebaħ Tazza tad-Dinja, wara Alberto Suppici, li rebaħ mal-Urugwaj fl-1930 meta kellu 31 sena.

It-tim tal-Brażil ta' Zagallo fl-1970 kien jilgħab bil-formazzjoni 4–2–3–1. It-tim ħejja ruħu għat-tornew għal kważi tliet xhur, sabiex jilħaq jidra l-altitudni u s-sħana tas-sajf Messikan u l-altitudni. Zagallo qal li t-tim kien rebaħ il-biċċa l-kbira tal-logħbiet tiegħu fit-tieni nofs tal-logħbiet, fejn skurjaw 12 mid-19-il gowl tagħhom malli l-avversarji kien jibdew jgħejjew.^[11]

Fit-Tazza tad-Dinja tal-FIFA tal-1974 fil-Ġermanja tal-Punent, Zagallo kien żvantaġġat minħabba l-irtirar ta' Pelé mit-tim nazzjonali erba' snin qabel, kif ukoll mill-fatt li Tostão u Carlos Alberto Torres kien weġġgħu u ma setgħux jilagħbu. Dan kien ifisser li żewġ plejers biss mill-ewwel ħdax tal-finali tal-1970 kienu preżenti fit-tim. Barra minn hekk, it-tim kellu nuqqas ta' prattika kompetittiva minħabba li l-Copa América ma ntlagħbitx bejn l-1967 u l-1975. B'rispons għall-eliminazzjoni tal-Brażil minn timijiet Ewropej iktar fiżiċi fl-1954 u fl-1966, Zagallo għażel li jilgħab b'mod aggressiv bl-istess mod. Brazil għaddew mill-ewwel stadju tal-gruppi bi żbrixx, b'gowl wieħed fid-differenza tal-gowls iktar mill-Iskozja, u ma għaddewx għall-finali wara li tilfu 2–0 kontra n-Netherlands, fejn Luís Pereira kien tkeċċa għal foul fuq Johan Neeskens. Il-Polonja mbagħad rebħet kontra l-Brażil fil-logħba għat-tielet u għar-raba' post.^[12]

Fl-1989, Zagallo sar il-kowċ tal-Emirati Għarab Magħquda għall-kwalifikazzjoni fit-Tazza tad-Dinja tal-FIFA tal-1990. Huwa wassalhom għall-ewwel kwalifikazzjoni mhux mistennija għat-tornew, iżda telaq biex isir il-kowċ ta' Vasco da Gama ftit jiem qabel ma bdiet it-Tazza tad-Dinja u ġie sostitwit b'Carlos Alberto Parreira.^[13]

F'Novembru 2002, Zagallo reġa' beda jikkowċja u reġa' sar il-kowċ tal-Brażil, wara l-irtirar ta' Luiz Felipe Scolari wara li rebaħ it-Tazza tad-Dinja ta' dik is-sena. Fl-20 ta' Novembru, fl-unika logħba tiegħu bħala kowċ, it-tim rebaħ 3–2 f'logħba amikevoli barra minn darhom kontra l-Korea t'Isfel.^[14]

Ħajja personali

Zagallo fl-2008.

Zagallo żżewweġ lil Alcina de Castro fit-13 ta' Jannar 1955 fil-Knisja tal-Kapuċċini f'Rio de Janeiro. Huma baqgħu flimkien sal-mewt ta' de Castro fil-5 ta' Novembru 2012.^[15] Mário u Alcina kellhom erbat itfal.^[16] Huwa kien Kattoliku prattikant.^[17][18][19]

Kunjom Zagallo ġie spellut Zagalo għall-biċċa l-kbira tal-karriera tiegħu, inkluż minnu nnifsu, sakemm qal lil ġurnalist fis-snin 90 tas-seklu 20 li kunjomu fuq iċ-ċertifikat tat-twelid kien Zagallo. Huwa kien ukoll l-unika attakkant Brażiljan li rebaħ it-Tazza tad-Dinja li kien magħruf b'kunjomu.^[20]

F'Lulju 2022, Zagallo ddaħħal l-isptar b'infezzjoni respiratorja.^[21] F'Awwissu 2023 iddaħħal l-isptar għal 22 jum minħabba infezzjoni urinarja.^[22] Wara li ddaħħal l-isptar għal perjodu qasir f'Rio de Janeiro, huwa miet fil-5 ta' Jannar 2024 minħabba l-falliment ta' diversi organi, tal-età ta' 92 sena.^[5]

Laqmijiet

Zagallo kien imlaqqam Il-Professur mill-plejers tiegħu matul il-karriera tiegħu bħala kowċ, minħabba l-għarfien tattiku tiegħu u l-preżenza qawwija tiegħu fuq il-bank. Huwa kien imlaqqam ukoll Velho Lobo ("Lupu Xiħ") minħabba kunjomu "Lobo", li jfisser "lupu".^[23]

Statistika bħala kowċ

Sat-13 ta' Novembru 2022

Rekord bħala kowċ skont it-tim u l-andament

Tim	Minn	Sa	Rekord
			G	W	D	L	% ta' Rebħiet
Botafogo	is-16 ta' Awwissu 1966	it-18 ta' Lulju 1970	238	85	64	89	35.71
Brażil (koordinatur)	id-19 ta' Settembru 1967	19 ta' Settembru 1967	1	1	0	0	100.00
Brażil	it-22 ta' Marzu 1970	is-6 ta' Lulju 1974	62	42	16	4	67.74
Fluminense	il-5 ta' Settembru 1971	is-17 ta' Marzu 1972	54	28	16	10	51.85
Flamengo	l-24 ta' Ġunju 1972	it-13 ta' Novembru 1974	176	88	39	49	50.00
Botafogo	1975	Diċembru 1975	21	16	3	2	76.19
Kuwajt	il-5 ta' Frar 1976	it-23 ta' Marzu 1978	31	18	7	6	58.06
Botafogo	l-14 ta' Settembru 1978	il-31 ta' Diċembru 1978	29	15	9	5	51.72
Al-Hilal	il-5 ta' Jannar 1979	is-26 ta' Diċembru 1979	18	12	3	3	66.67
Vasco da Gama	l-4 ta' Ottubru 1980	it-28 ta' Mejju 1981	50	26	14	10	52.00
Arabja Sawdija	it-23 ta' Frar 1981	il-31 ta' Marzu 1984	37	16	9	12	43.24
Flamengo	it-18 ta' Diċembru 1984	il-31 ta' Awwissu 1985	56	28	17	11	50.00
Botafogo	id-29 ta' Diċembru 1986	is-27 ta' Novembru 1987	87	27	35	25	31.03
Bangu	it-3 ta' Novembru 1988	is-27 ta' Ġunju 1989	67	17	30	20	25.37
Emirati Għarab Magħquda	it-2 ta' Settembru 1989	it-12 ta' Ġunju 1990	24	4	13	7	16.67
Vasco da Gama	it-2 ta' Ottubru 1990	is-16 ta' Mejju 1991	46	8	29	9	17.39
Brażil	it-13 ta' Diċembru 1994	it-12 ta' Lulju 1998	74	55	13	6	74.32
Associação Portuguesa	it-18 ta' Lulju 1999	it-13 ta' Ottubru 2000	102	39	27	36	38.24
Flamengo	it-3 ta' Marzu 2001	il-31 ta' Diċembru 2001	65	32	11	22	49.23
Brażil (koordinatur)	l-20 ta' Novembru 2002	l-20 ta' Novembru 2002	1	1	0	0	100.00
Total			1,239	558	355	326	45.04

Unuri

Plejer

Flamengo

• Kampjonat Statali ta' Rio de Janeiro: 1953, 1954, 1955

Botafogo

• Tornew Rio-São Paulo: 1962, 1964
• Kampjonat Statali ta' Rio de Janeiro: 1961, 1962

Brazil

• Tazza tad-Dinja tal-FIFA: 1958, 1962

Individual

• Tim tal-Leġġendi tat-Tazza tad-Dinja tal-FIFA: 1962
• Klassifika tal-Aqwa Plejers fil-Mużew tal-Futbol Brażiljan

Kowċ

Botafogo

• Série A tal-Kampjonat Brażiljan: 1968
• Kampjonat Statali ta' Rio de Janeiro: 1967, 1968^[24]

Fluminense

• Kampjonat Statali ta' Rio de Janeiro: 1971

Flamengo

• Tazza taċ-Ċampjins: 2001
• Kampjonat Statali ta' Rio de Janeiro: 1972, 2001^[25]

Al-Hilal

• Premier League tal-Arabja Sawdija: 1978-79

Brażil

• Tazza tad-Dinja tal-FIFA: 1970
• Copa América: 1997
• Tazza tal-Konfederazzjonijiet tal-FIFA: 1997

Kuwajt

• Tazza tal-Golf tal-Arabja: 1976^[26]

Koordinatur

Brażil

• Tazza tad-Dinja tal-FIFA: 1994

Individwali

• L-Aqwa Kowċ Nazzjonali tad-Dinja tal-IFFHS: 1997
• Id-9 l-Aqwa Kowċ ta' Kull Żmien tar-Rivista tal-Futbol Dinji: 2013
• Is-27 l-Aqwa Kowċ ta' Kull Żmien ta' FourFourTwo: 2020^[27]