ဓာတ်ကမ္မဋ္ဌာန်း

ဓာတ်ကမ္မဋ္ဌာန်းသည် ရုပ်တရားများကို ဉာဏ်ဖြင့် ပိုင်းခြားသိမ်းဆည်းကာ ဝိပဿနာဉာဏ်ဖြင့် ဖြစ်ပျက်ကို ထိုးထွင်းသိမြင်ရန် အရေးကြီးသော ဘာဝနာတစ်ရပ်ဖြစ်သည်။ ဤဆောင်းပါးတွင် ဓာတ်ကမ္မဋ္ဌာန်း၏ အဓိကအနှစ်သာရ၊ ရှုပွားနည်းများ၊ ရုပ်ကလာပ်များကို ဓာတ်ခွဲခြင်းနှင့် ပရမတ္ထရုပ်တရားသို့ ဆိုက်ရောက်မှုတို့ကို ခြုံငုံဖော်ပြထားပါသည်။

ဓာတ်ကမ္မဋ္ဌာန်း၏ အစပိုင်းနှင့် ရည်ရွယ်ချက်

ဓာတ်ကမ္မဋ္ဌာန်းသည် ရုပ်ကမ္မဋ္ဌာန်းပိုင်း၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ ကာလသုံးပါး၊ သန္တာန်နှစ်ပါးအတွင်း တည်ရှိသော ရုပ်-နာမ်-ကြောင်း-ကျိုး (သင်္ခါရ) တရားများကို ပရိညာပညာသုံးမျိုးဖြင့် ပိုင်းခြားသိမြင်ရန် ရည်ရွယ်သည်။ စိတ္တဝိသုဒ္ဓိအဆင့်တွင် ဥပစာရသမာဓိ သို့မဟုတ် အပ္ပနာသမာဓိဟူသော သမာဓိတစ်မျိုးကို ထူထောင်ရန် လိုအပ်သည်။ ဒိဋ္ဌိဝိသုဒ္ဓိအဆင့်တွင် ရုပ်တရားများကို ဓာတ်ကမ္မဋ္ဌာန်းဖြင့် ဆက်လက် သိမ်းဆည်းရန် ဖြစ်ပါသည်။ ^[၁]

ဓာတ်ကမ္မဋ္ဌာန်းကို အကျဉ်းနည်းနှင့် အကျယ်နည်းဟူ၍ နှစ်မျိုးခွဲခြားပြီး၊ အကျဉ်းနည်းကို ဦးစွာရှုပွားရန် အကြံပြုထားသည်။ မဟာသတိပဋ္ဌာနသုတ္တန်၏ ဓာတုမနသိကာရအခန်းတွင် မြတ်စွာဘုရားက “ဤခန္ဓာကိုယ်ကြီး၌ ပထဝီဓာတ်၊ အာပေါဓာတ်၊ တေဇောဓာတ်၊ ဝါယောဓာတ် ရှိ၏” ဟု ဟောကြားထားပြီး၊ ယောဂီသည် ဤဓာတ်များကို ဉာဏ်ဖြင့် အရိုးကြား၊ အကြောကြား၊ အသားကြား၊ အရေကြားသို့ စိုက်၍ ရှုပွားရမည်ဖြစ်သည်။ ^[၂]

ဓာတ်ကြီးလေးပါး၏ သဘာဝလက္ခဏာနှင့် ရှုနည်း

ဓာတ်ကြီးလေးပါးတွင် သဘာဝလက္ခဏာများ အသီးသီးရှိသည်။ ပထဝီဓာတ်တွင် မာမှု၊ ကြမ်းမှု၊ လေးမှု (ဂရုပထဝီ) နှင့် ပျော့မှု၊ ချောမှု၊ ပေါ့မှု (လဟုပထဝီ) ဟူ၍ ခြောက်မျိုး၊ အာပေါဓာတ်တွင် ယိုစီးမှု၊ ဖွဲ့စည်းမှု နှစ်မျိုး၊ တေဇောဓာတ်တွင် ပူမှု၊ အေးမှု နှစ်မျိုး၊ ဝါယောဓာတ်တွင် ထောက်ကန်မှု၊ တွန်းကန်မှု နှစ်မျိုးရှိသည်။ ဤသဘာဝများကို ခန္ဓာကိုယ်တစ်ခုလုံး၌ အနှံ့အပြား မြင်အောင် ရှုရမည်။^[၃]

ရှုပွားရာတွင် အာနာပါနစတုတ္ထဈာန်သမာဓိ သို့မဟုတ် ဩဒါတကသိုဏ်းစတုတ္ထဈာန်သမာဓိကို ထူထောင်ပြီး၊ တွန်းကန်မှုသဘောကို ဦးစွာရှုရန် အကြံပြုထားသည်။ ဥပမာ၊ အသက်ရှူသွင်းထုတ်ချိန်တွင် ဦးခေါင်းအလယ်တွင် တွန်းကန်မှုကို ဉာဏ်ဖြင့် စူးစိုက်ကြည့်ပြီး၊ ထိုသဘောကို ခန္ဓာတစ်ခုလုံး မြင်အောင် ဆက်ရှုရသည်။ တွန်းကန်မှုအောင်မြင်ပါက မာမှု၊ ကြမ်းမှု၊ လေးမှု၊ ပျော့မှု စသည်ဖြင့် တစ်ခုချင်းစီကို ဆက်လက်ရှုပွားရမည်။ ဤသို့ရှုရာတွင် သမာဓိစွမ်းအင်ပြည့်ဝမှုသည် အဓိကဖြစ်ပြီး၊ အခက်အခဲရှိလျှင် သမာဓိကို တစ်ဖန်ပြန်လည် ထူထောင်ရမည်။ ^[၄]

ရုပ်ကလာပ်များကို ဓာတ်ခွဲခြင်းနှင့် ပရမတ်သို့ ဆိုက်ရောက်မှု

ဓာတ်ကမ္မဋ္ဌာန်း၏ အဆင့်မြင့်ပိုင်းတွင် ရုပ်ကလာပ်များကို ဓာတ်ခွဲ၍ ပရမတ္ထရုပ်တရားများကို သိမ်းဆည်းရန် လိုအပ်သည်။ ရုပ်ကလာပ်များကို ကြည်သော ရုပ်ကလာပ် (ပသာဒရုပ်) နှင့် မကြည်သော ရုပ်ကလာပ်ဟူ၍ နှစ်မျိုးခွဲခြားပြီး၊ တစ်ခုချင်းစီတွင် ဓာတ်ကြီးလေးပါးကို ဉာဏ်ဖြင့် ပိုင်းခြားယူရမည်။ ရုပ်ကလာပ်များ၏ ပေါ်လိုက်ပျောက်လိုက် ဖြစ်နေမှုကို မြင်သော်လည်း၊ ၎င်းတို့ကို ဓာတ်မခွဲဘဲ ရှုပွားပါက ပညတ်နယ်တွင်သာ ရှိနေသေးသည်။ ^[၅]

ရုပ်ကလာပ်တစ်ခု၏ အတွင်း၌ ဓာတ်ကြီးလေးပါးကို သိမ်းဆည်းရန် အစတွင် ခန္ဓာကိုယ်တစ်ခုလုံးကို ခြုံ၍ ပထဝီဓာတ်ကို ရှုပြီး၊ ထို့နောက် ရုပ်ကလာပ်တစ်ခုချင်းစီတွင် ဆက်လက်သိမ်းဆည်းရသည်။ ဥပမာ၊ မာမှုသဘောကို ဦးစွာရှုပြီး၊ အောင်မြင်မှု ရရှိပါက ကြမ်းမှု၊ လေးမှု စသည်ဖြင့် တစ်လုံးချင်း တိုးရှုရမည်။ ဤနည်းဖြင့် အာပေါဓာတ် (ယိုစီး-ဖွဲ့စည်း)၊ တေဇောဓာတ် (ပူ-အေး)၊ ဝါယောဓာတ် (ထောက်ကန်-တွန်းကန်) တို့ကိုလည်း ဆက်လက်ရှုပွားရသည်။ ^[၆]

ဥပစာရသမာဓိ

ရုပ်ကလာပ်တစ်ခုအတွင်း ဓာတ်ကြီးလေးပါးကို ပြိုင်တူမြင်အောင် လေ့ကျင့်ပြီး၊ ထိုအာရုံတွင် သမာဓိ ငြိမ်ဝပ်စွာ ကပ်တည်နိုင်သောအခါ ဥပစာရသမာဓိဟူသော ကာမာဝစရသမာဓိ၏ အထွတ်အထိပ်သို့ ရောက်ရှိသည်။ သို့သော် ပရမတ္ထဓမ္မများ၏ နက်နဲမှုနှင့် ချက်ချင်းပျက်စီးတတ်မှုကြောင့် အပ္ပနာဈာန်သို့ မဆိုက်နိုင်ဘဲ၊ ဥပစာရသမာဓိအဆင့်သာ ဖြစ်သည်။ ^[၇]