Chlorwaterstoff

Chlorwaterstoff, wat na’t System ok Waterstoffchlorid nöömt warrt, is en cheemsch Verbinnen, dat de cheemsch Summenformel HCl hett. Chlorwaterstoff is en Gas ahn Klöör, aver mit en stekend Röök. In Water lööst sik dat Gas un warrt dorin denn to Soltsüür (Chlorwaterstoffsüür).

Strukturformel
Allgemeen
Naam	Chlorwaterstoff
Annere Naams	Soltsüür waterfree, Hydrogenchlorid, Soltsüürgas, Waterstoffchlorid
Summenformel	HCl
CAS-Tall	7647-01-0[1]
Kortbeschrieven	stekend rökend Gas ahn Klöör
Egenschoppen
Molar Masse	36,46 g·mol–1[1]
Phaas	gasförmig
Dicht	1,6423 kg·m–3 (Gasdicht, 0 °C)[1]
Smöltpunkt	-114,8 °C[1]
Kaakpunkt	-85,03 °C[1]
Dampdruck	42,56 bar[1] (20 °C)
Löslichkeit	720 g/l in Water (20 °C)[1]
Sekerheitshenwiesen
Gefahrstoffkennteken ut RL 67/548/EWG, Anh. 1
Gefahrenteken T Giftig C Ätzend
R- un S-Sätz	R: 23-35
	S: (1/2-)9-26,36/37/39-45
Wietere Sekerheitshenwiesen
MAK	3,0 mg·m–3[1]
Sowiet mööglich un tyypsch, warrt dat SI-Eenheitensystem bruukt. Wenn nich anners anmarkt, gellt de angeven Daten bi Standardbedingen.

Herstellen

Chlorwaterstoff warrt in’n Labor ut konzentreerte Swevelsüür un Kaaksolt (NaCl) wunnen:

${\displaystyle \mathrm {2\;NaCl+H_{2}SO_{4}\rightarrow Na_{2}SO_{4}+2\;HCl} }$

An de Steed vun de Swevelsüür kann dorvör ok Natriumhydrogensulfat nahmen warrn. Dorto warrt en Gemisch ut Kaaksolt un Natriumhydrogensulfat dröög hitt maakt. Üm de Reakschoon in Gang to hollen, mutt dorbi dat nieg maakte HCl-Gas aftrennt warrn.

In de cheemschen Industrie is Chlorwaterstoff tomeist en Nevenprodukt bi dat Chloreeren vun orgaansch Verbinnen oder warrt ut de Chlorknallgasreakschoon wunnen. Dorbi warrt en Gemisch ut Waterstoff un Chlor t. B. dör Belichten tünnert:

${\displaystyle \mathrm {H_{2}+Cl_{2}\rightarrow 2\;HCl} }$

Egenschoppen

De systemaatsch Beteken Waterstoffschlorid seggt dör de Sülv -id al ut, dat dat Chlor-Atom in dat Molekül en negativ Deelladen hett. Jüst so as in Chlorid-Ionen, wo dat Chlor ok en negativ Laden hett. Chlorwaterstoff is en beten wat sworer as de Luft, hett also en höögere Dicht. In een Liter Water künnt bi 0 °C 520 l HCl-Gas lööst warrn. Dat sünd 850 g. Bi 20 °C lööst sik noch 442 l HCl. An fuchtig Luft bildt sik ut HCL-Gas en fienen Nevel ut Soltsüür-Drüppens.

Vörkommen

Chlorwaterstoff is en Bestanddeel vun de Magensüür bi Allensfreters, so ok bi Minschen. Dat hülpt de opnahmen Nohren to verdauen. En groten Deel vun dat Solt, dat de Minsch eten deit warrt in’n Lief in Soltsüür ümwannelt.

Sekerheit

Chlorwaterstoff ist ätzend un grippt doröm annere Saken an. In hooge Konzentratschoon is HCl ok giftig, man Vergiften mit Chlorwaterstoff sünd roor. Bi’t Inaten kann dat Gas de Atenweg un de Sliemhüüd angriepen, wat denn to Bronchitis oder to en Lungensweer föhren kann. Bi Kontakt mit de Huut kann de Süür liecht wedder mit Water afwuschen warrn.