Agrigento (stad)
Italiaanse gemeente / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
Agrigento is een stad op Sicilië, Italië en tevens hoofdstad van de gelijknamige provincie, de zuidelijkste van Italië. Tot 1927 heette de stad officieel Girgenti. De naam Agrigento werd in dat jaar door Mussolini ingevoerd en wordt aldus door sommigen met het fascisme geassocieerd. Daarom wordt in sommige contexten Girgenti nu nog gebruikt. De stad ligt op een heuvel, op enkele kilometers van de Siciliaanse zuidkust en telt ruim 59.000 inwoners (per april 2017).
Stad in Italië | |||
---|---|---|---|
Situering | |||
Regio | Sicilië | ||
Provincie | Agrigento (AG) | ||
Coördinaten | 37° 19′ NB, 13° 35′ OL | ||
Algemeen | |||
Oppervlakte | 244 km² | ||
Inwoners (1 januari 2023) |
55.512[1] (243 inw./km²) | ||
Hoogte | 230 m | ||
Overig | |||
Aangrenzende gemeenten | Aragona, Cattolica Eraclea, Favara, Joppolo Giancaxio, Montallegro, Naro, Palma di Montechiaro, Porto Empedocle, Raffadali, Realmonte, Sant'Angelo Muxaro, Siculiana | ||
Beschermheilige | San Gerlando | ||
ISTAT-code | 084001 | ||
Detailkaart | |||
Locatie van Agrigento in Agrigento (AG) | |||
|
Agrigento werd in 581 v.Chr. gesticht door de Grieken onder de naam Akragas. Van 488 v.Chr. tot zijn dood in 473 v.Chr. werd de stad bestuurd door de tiran Theroon van Akragas. In 406 v.Chr. werd de stad echter grotendeels verwoest door de Carthagers onder leiding van Hannibal Mago, een kleinzoon van Hamilcar Mago. Toch zijn er tot op heden nog enkele tempels bewaard gebleven. Deze zijn met name te vinden in de Valle dei Templi (vallei van de tempels). Vanaf 210 v.Chr., ten tijde van de Tweede Punische Oorlog, hoorde de stad tot de Romeinse Republiek onder de naam Agrigentum.
––– | rivieren | |
––– – – | straten (vermoedelijke verloop) | |
––– – – | stadsmuren (vermoedelijk verloop) |
I–IX | stadspoorten | ||||
1 | Hephaistostempel | 10 | Basilicula | ||
2 | Kolymbéthra | 11 | Rotsheiligdom van Demeter | ||
3 | heiligdom van de chtonische goden met Dioscurentempel en Tempel L |
12 | Demetertempel | ||
4 | Tempel van de Olympische Zeus | 13 | Hellenistisch-Romeins stadskwartier | ||
5 | Graf van Theroon en Hellenistisch-Romeinse necropool | 14 | San Nicola en Archeologische Museum | ||
6 | Asklepiostempel | 15 | Ekklesiasterion en Oratorium van Phalaris | ||
7 | Heraklestempel | 16 | Bouleuterion | ||
8 | Concordiatempel en vroegchristelijke necropool | 17 | Athenatempel | ||
9 | Heratempel | 18 | Zeustempel |
Agrigento | ||
---|---|---|
Werelderfgoed cultuur | ||
Land | Italië | |
UNESCO-regio | Europa en Noord-Amerika | |
Criteria | i, ii, iii, iv | |
Inschrijvingsverloop | ||
UNESCO-volgnr. | 831 | |
Inschrijving | 1997 (21e sessie) | |
UNESCO-werelderfgoedlijst |
De archeologische locaties van Agrigento staan sinds 1997 op de werelderfgoedlijst van UNESCO.
- Agrigento
- San Lorenzo
- Tempel van Concordia
- Tempel van Concordia, vanuit het westen
- Tempel van Castor en Pollux (Tempel van de Dioscuren)
- Kathedraal (Dom) San Gerlando
- Kathedraal (Dom) San Gerlando
- Tempel van Juno
- Tempel van Hercules
- Tempel van de Olympische Zeus
- Een telamon van de tempel van de Olympische Zeus
- In 1994 organiseerde Agrigento het wereldkampioenschap wielrennen. Deze editie had een lastig parcours. De wegwedstrijd bij de elite werd gewonnen door Luc Leblanc, de tijdrit door Chris Boardman. Bij de vrouwen zegevierden Monica Valvik (wegwedstrijd) en Karen Kurreck (tijdrit).
- Agrigento was vijf keer aankomstplaats van een etappe in de Giro d'Italia. In 1999 was er de 'Grande Partenza', de Grote Start. De laatste twee ritwinnaars in Agrigento zijn de Italianen Riccardo Riccò (2008) en Diego Ulissi (2020).
- Ludovico Bonito (1350-1413), aartsbisschop-kardinaal, primaat van Sicilië, primaat van Corsica, primaat van Sardinië
- Luigi Pirandello (1867-1936), schrijver en Nobelprijswinnaar (1934)
- Marco Ingrao (1982), Belgisch voetballer
- Gaetano Monachello (1994), voetballer
Agrigento · Alessandria della Rocca · Aragona · Bivona · Burgio · Calamonaci · Caltabellotta · Camastra · Cammarata · Campobello di Licata · Canicattì · Casteltermini · Castrofilippo · Cattolica Eraclea · Cianciana · Comitini · Favara · Grotte · Joppolo Giancaxio · Lampedusa e Linosa · Licata · Lucca Sicula · Menfi · Montallegro · Montevago · Naro · Palma di Montechiaro · Porto Empedocle · Racalmuto · Raffadali · Ravanusa · Realmonte · Ribera · Sambuca di Sicilia · San Biagio Platani · San Giovanni Gemini · Sant'Angelo Muxaro · Santa Elisabetta · Santa Margherita di Belice · Santo Stefano Quisquina · Sciacca · Siculiana · Villafranca Sicula
Rotstekeningen van Valcamonica · Kerk en dominicanenklooster van Santa Maria delle Grazie met "Het Laatste Avondmaal" van Leonardo da Vinci · Historisch centrum van Rome, de bezittingen van de Heilige Stoel in die stad met speciale territoriale rechten en Sint-Paulus buiten de Muren · Historisch centrum van Florence · Venetië met zijn lagune · Domplein van Pisa · Historisch centrum van San Gimignano · Sassi en het park met de rotskerken van Matera · Vicenza en de Palladiaanse villa's in Veneto · Historisch centrum van Siena · Historisch centrum van Napels · Crespi d'Adda · Ferrara, stad van de renaissance in de Po-delta · Castel del Monte · Trulli van Alberobello · Vroeg-christelijke monumenten van Ravenna · Historisch centrum van Pienza · 18e-eeuws Koninklijk Paleis van Caserta met park, aquaduct van Vanvitelli en San Leuciocomplex · Residenties van het Koninklijk Huis van Savoye · Botanische tuin in Padua · Porto Venere, Cinque Terre en de eilanden Palmaria, Tino en Tinetto · Kathedraal, Torre Civica en Piazza Grande, Modena · Archeologisch Pompeï, Herculaneum en Torre Annunziata · Amalfitaanse kust · Archeologisch Agrigento · Villa Romana del Casale · Nuraghe Su Nuraxi bij Barumini · Nationaal park Cilento, Vallo di Diano e Alburni met archeologisch Paestum en Velia en Kartuizerklooster San Lorenzo · Historisch centrum van Urbino · Archeologische opgravingen en Patriarchale Basiliek van Aquileia · Villa Adriana, Tivoli · Eolische Eilanden · Assisi, Sint-Franciscusbasiliek en andere franciscaanse locaties · Verona · Villa d'Este, Tivoli · Laatbarokke steden in het Val di Noto (Zuidoost-Sicilië) · Heilige bergen · Monte San Giorgio · Etruskische begraafplaatsen van Cerveteri en Tarquinia · Val d'Orcia · Syracuse en de rotsnecropolis van Pantalica · Genua: Le Strade Nuove en het systeem van de Palazzi dei Rolli · Oude en voorhistorische beukenbossen van de Karpaten en andere regio's van Europa · Mantua en Sabbioneta · Rhätische Bahn in het Albula/Bernina-landschap · Dolomieten · Longobarden in Italië. Plaatsen van macht (568-774 na Christus) · Prehistorische paalwoningen in de Alpen · Etna · Villa's en tuinen van de Medici in Toscane · Wijngaardlandschap van Piëmont: Langhe-Roero en Monferrato · Arabisch-Normandisch Palermo en de kathedralen van Cefalù en Monreale · Venetiaanse verdedigingswerken van de 15e tot 17e eeuw: Stato da Terra - westelijke Stato da Mar · Ivrea, industriestad van de 20e eeuw · De prosecco-heuvels van Conegliano en Valdobbiadene · Historische kuuroorden van Europa (Montecatini Terme) · Padua's 14e-eeuwse frescocycli · De portieken van Bologna