Bestuursrecht (Nederland)

Bestuursrecht (Nederland)

Het bestuursrecht (ook wel administratief recht genoemd) regelt de manier waarop het openbaar bestuur kan ingrijpen in de openbare rechtsorde. In tegenstelling tot de rechtspositie van burgers in het <a href="/nl/Civiel_recht" title="Civiel recht" class="mw-redirect wl">privaatrecht</a>, waar burgers alles mogen, tenzij het bij wet verboden is, mag in het bestuursrecht een bestuursorgaan niets, tenzij het wordt toegestaan door een wettelijk voorschrift. Dit is het <a href="/nl/Legaliteitsbeginsel" title="Legaliteitsbeginsel" class="wl">legaliteitsbeginsel</a>.

Net als het privaatrecht heeft ook het bestuursrecht een formeel, oftewel <a href="/nl/Bestuursprocesrecht" title="Bestuursprocesrecht" class="wl">procesrechtelijk</a> deel.

Het materiële deel van het bestuursrecht bestaat uit allerlei beleidsterreinen, bijvoorbeeld:
<ul><li>Ambtenarenrecht: dit recht heeft betrekking op de rechtspositie van de ambtenaar</li>
<li><a href="/nl/Belastingrecht" title="Belastingrecht" class="mw-redirect wl">Belastingrecht</a></li>
<li><a href="/nl/Wet_administratiefrechtelijke_handhaving_verkeersvoorschriften" title="Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften" class="wl">Verkeershandhaving</a></li>
<li><a href="/nl/Milieuvergunning" title="Milieuvergunning" class="wl">milieuvergunningen</a></li>
<li><a href="/nl/Ruimtelijke_ordening" title="Ruimtelijke ordening" class="wl">Ruimtelijke ordeningsrecht</a>: besluiten in het kader van bestemmingsplannen</li>
<li><a href="/nl/Vreemdelingenrecht" title="Vreemdelingenrecht" class="wl">Vreemdelingenrecht</a> en <a href="/nl/Asielbeleid" title="Asielbeleid" class="mw-redirect wl">asielbeleid</a></li>
<li><a href="/nl/Bouwrecht" title="Bouwrecht" class="wl">Bouwrecht</a>: dit regelt de verlening van bouwvergunningen, aanlegvergunningen en handhavingsbeleid</li>
<li><a href="/nl/Socialezekerheidsrecht" title="Socialezekerheidsrecht" class="mw-redirect wl">Socialezekerheidsrecht</a>: dit heeft betrekking op het recht van de burger op een bepaalde uitkering, zoals een werkloosheidsuitkering of een uitkering volgens de Wet werk en bijstand</li>
<li>Overige bestuursrechtelijke zaken waaronder <a href="/nl/Subsidie" title="Subsidie" class="wl">subsidies</a>, <a href="/nl/Naturalisatie" title="Naturalisatie" class="wl">naturalisaties</a>, <a href="/nl/Onderwijs" title="Onderwijs" class="wl">onderwijs</a>- en <a href="/nl/Waterschap" title="Waterschap" class="wl">waterschapszaken</a></li></ul>

Nog een kenmerkend verschil met het privaatrecht is dat een privaatrechtelijke overeenkomst alleen <a href="/nl/Rechtsgevolg" title="Rechtsgevolg" class="wl">rechtsgevolgen</a> heeft voor de partijen bij die overeenkomst. Een besluit van een bestuursorgaan heeft altijd consequenties, hoe klein ook, voor iedere burger. Als de inspecteur van belastingen belastinggeld teruggeeft, betekent dat voor iedereen minder geld in de staatskas. Afgifte van een parkeervergunning aan iemand, betekent dat het aantal beschikbare parkeerplaatsen met 1 afneemt, en de kans voor iemand anders op een parkeervergunning wordt eveneens kleiner.

Het bestuursrecht regelt de manier waarop het openbaar bestuur kan ingrijpen in de openbare rechtsorde. In tegenstelling tot de rechtspositie van burgers in het privaatrecht, waar burgers alles mogen, tenzij het bij wet verboden is, mag in het bestuursrecht een bestuursorgaan niets, tenzij het wordt toegestaan door een wettelijk voorschrift. Dit is het legaliteitsbeginsel. Net als het privaatrecht heeft ook het bestuursrecht een formeel, oftewel procesrechtelijk deel. Het materiële deel van het bestuursrecht bestaat uit allerlei beleidsterreinen, bijvoorbeeld: 