Extreemrechts

Extreemrechts, radicaal-rechts, uiterst rechts, ultrarechts of rechts-radicaal zijn politieke opvattingen en stromingen aan de uiterste rechterzijde van het politiek spectrum. De termen worden door elkaar gebruikt en er is geen internationale overeenstemming over een exacte definitie van deze begrippen.

De termen verwijzen naar politieke ideeën die rechtser zijn dan "standaard rechts" en zich in het bijzonder kenmerken door extreem nationalisme,[1][2] nativistische ideologieën, en autoritaire tendensen,[3] tegen de achtergrond van een functionalistisch wereldbeeld.[4] Het is een subcategorie van extremisme, waaronder ook linksextremisme gerekend wordt of religieus politiek gericht fundamentalisme en kent veel vormen.[5]

Nationalisme is een algemeen ideologisch kenmerk van extreemrechts. Vaak staat ook populisme centraal, waarin een tegenstelling wordt voorgesteld tussen "het volk" en "de (corrupte) regerende elite" die alleen voor de eigen belangen opkomt en die van het volk negeert. Een klein aantal extreemrechtse partijen draagt een fascistische ideologie uit.

Extreemrechts wordt vaak geassocieerd met chauvinisme, xenofobie, racisme, streven naar blanke superioriteit, of met reactionaire standpunten in het algemeen.[6] Ook de alt-right-beweging en de verwante Identitaire beweging worden tot extreemrechts gerekend.[7] Andere termen die soms gehanteerd worden zijn nazisme, hedendaags neofascisme, neonazisme en ultranationalisme.

Er zijn twee hoofdstromingen: een stroming die in de kern democratisch gezind is en een stroming die vindt dat een volk geleid moet worden door één autoritaire leider.[8]