Kasteel Bredevoort
bouwwerk in Aalten Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Kasteel Bredevoort was een burcht in het hart van het gelijknamige stadje en voormalige heerlijkheid Bredevoort in het Graafschap Zutphen van het Hertogdom Gelre. De vroegst bekende vermelding is afkomstig uit het jaar 1188 toen het kasteel dat jaar toegevoegd werd op een lijst van goederen van het bisdom Keulen. Kasteel Bredevoort behoorde tot de belangrijkste kastelen van Gelderland en was met name in de 14e eeuw een spil van strijd tussen Gelre en Münsterland. Het kasteel raakte zwaarbeschadigd door de Kruittorenramp in 1646. Daarna domineerde het kasteel als ruïne ruim 150 jaar het stadsbeeld tot omstreeks het einde van de 18e eeuw. Uit 1791 is de laatst bekende melding van een zichtbare ruïne overgeleverd in Bredevoortse kerkeraadsnotulen toen Willem V de restanten bezichtigde tijdens zijn bezoek aan Bredevoort.[1] Het hoofdgebouw (zonder voorburcht, rondelen en ringmuur) had een omvang van ongeveer 42 x 36 meter[2] waarmee het een van de grotere kastelen van Nederland was.
| Kasteel Bredevoort | ||
|---|---|---|
 | ||
Het kasteel in 1597 | ||
| Locatie |  Aalten,  Gelderland,  Nederland | |
| Coördinaten | 51° 57′ NB, 6° 37′ OL | |
| Algemeen | ||
| Kasteeltype | Waterburcht | |
| Bouwmateriaal | baksteen, bentheimersteen | |
| Gebouwd in | 1167 | |
| Gebouwd door |  Graven van Lohn | |
| Gesloopt in | omstreeks 1746 | |
| Bijzonderheden | ontploft in 1646 | |
| Website | www.bredevoort.nu | |
| Kaart | ||
  | ||
Het kasteel wordt in 1188 voor het eerst genoemd op een lijst van goederen van het bisdom Keulen als "castrum Breidervort". Het kasteel is in die tijd een omstreden plek en heeft dan ook meerdere eigenaren, waardoor er dan ook een eeuwenlange strijd volgt om het kasteel. Graaf Everhard I van der Mark verwoest uiteindelijk in 1278 het kasteel uit wraak waarna het kasteel 23 jaar als ruïne blijft bestaan. Na een jarenlange strijd om Bredevoort tussen Münster en Gelre komt het kasteel uiteindelijk in 1301 opnieuw in handen van graaf Herman van Loon II. De bisschoppen van Münster en Keulen moesten gezamenlijk de wederopbouw van kasteel Bredevoort betalen. Na eeuwen van strijd om het kasteel gaf de bisschop van Münster de strijd op, en wil vredesonderhandelingen. Na jarenlang onderhandelen wordt dan uiteindelijk op 28 juni 1326 de vrede getekend. Dit belangrijke verdrag wordt ook ondertekend door de steden Zutphen, Groenlo, Emmerik en Arnhem. Hierdoor komt Reinoud II van Gelre in pandbezit van de gerechten in Winterswijk, Aalten en Dinxperlo en het graafschap Bredevoort, waardoor het gebied definitief bij Gelderland komt.
Kruittorenramp
Bij de Kruittorenramp in 1646 sloeg de bliksem in de kruittoren, waardoor het kasteel ontplofte en 49 mensen omkwamen. Hieronder bevonden zich de drost Wilhelm van Haersolte en zijn gezin. Slechts een zoon, Anthonie, was op dat moment niet thuis en overleefde de ramp. Bij deze ramp verviel het kasteel tot een ruïne; het werd nooit meer herbouwd. Het kasteel moet hierna nog minstens 150 jaar als ruïne het gezicht hebben bepaald in het centrum van het stadje.
Zie Kruittorenramp (Bredevoort) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Het is niet bekend hoe het kasteel er precies heeft uitgezien. Op oude kaarten blijkt de hoofdburcht een typische concentrische burcht te zijn, voorzien van dubbele grachten met daarin een dikke ringmuur. Een voorburcht met zware hoektorens, een rechthoekig burchtmuur voorzien met vier hoektorens waarvan drie torens verlaagd werden tot rondelen. Kasteel en stad waren gescheiden door een dubbele gracht. Via een brug had men vanuit de stad toegang tot het kasteel. Met moest daarvoor twee poorten (waarvan de tweede poort voorzien was van een barbacane) passeren, ten slotte nog een poortgebouw in de ringmuur voordat men op de binnenhof was. Binnen de burcht stonden verschillende gebouwen rondom een ruime binnenhof. Deze afbeeldingen wijzigen in de loop der tijden, en het uiterlijk en aanzien zal door de eeuwen heen vaak gewijzigd zijn geweest door strijd, oorlog, een stadsbrand, en andere oorzaken. Op een tekening uit 1882 van Jacobus Craandijk staat een afbeelding die mogelijk gebaseerd is op een oudere afbeelding of een beschrijving. Ten tijde van Craandijk was het kasteel immers ruim 200 jaar verdwenen. Op Craandijks tekening is een vierkante waterburcht zichtbaar van het type Muiderslot. Het is niet met zekerheid te zeggen dat het Bredevoorts kasteel er werkelijk zo uitzag of misschien het verwoeste huis van voor 1278 was.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
