Maartensdijk

Voor de plaats in de provincie Zeeland, zie Sint-Maartensdijk.

Maartensdijk is een dorp en voormalige gemeente in de huidige gemeente De Bilt, in de Nederlandse provincie Utrecht. Het dorp heeft 5.939 inwoners (2025). De gemeente omvatte bij de opheffing in 2001 de dorpen Maartensdijk, Groenekan, Hollandsche Rading en Westbroek.

Maartensdijk

Plaats in Nederland
(Details) (Details)
Situering
Provincie	Utrecht (provincie) Utrecht
Gemeente	De Bilt De Bilt
Coördinaten	52° 9′ NB, 5° 11′ OL
Algemeen
Oppervlakte	7,25[1] km²
- land	7,25[1] km²
- water	0[1] km²
Inwoners (2023-01-01)	4.930[1] (680 inw./km²)
Woning­voorraad	2.122 woningen[1]
Overig
Postcode	3738
Netnummer	0346
Woonplaats­code	2936
Detailkaart
Locatie in de gemeente De Bilt
Foto's
Portaal    Nederland

Geschiedenis

Maartensdijk is ontstaan in een groot veengebied tussen het Gooi en de Utrechtse Vecht, dat het "Oostveen" genoemd werd. Het veengebied werd ontgonnen in beheer van de Domproosdij, waarvan de patroon Sint-Maarten was. De basis van de ontginning lag aan de Hoofddijk. Het gebied op het oude land langs de Hoofddijk was ook in bezit van de Domproosdij en stond bekend als de Domproosteneng. In de vijftiende eeuw dook de naam Maartensdijk voor het eerst op, als een waterwerk in dat Oostveen. De nederzetting die er in de volgende eeuwen omheengroeide kreeg ten langen leste dezelfde naam. De gemeente omvatte aanvankelijk vrijwel het gehele Oostveen.

Oorspronkelijk was Maartensdijk een lintdorp langs de Dorpsweg (die na de ontginning van het gebied nog "de Sint Maartensdijk" genoemd werd). Deze dijk was een van de ontginningsassen in het ontgonnen veengebied. Later is het dorp sterk in zuidelijke richting uitgebreid, waardoor het zijn lintvorm verloren heeft.

Monumenten

Lijst van rijksmonumenten in Maartensdijk

Bekende inwoners

• Maarten van Leeuwen (1948), politicus (SGP, oud-wethouder)
• Bas van der Vlies (1942-2021), oud-politicus (SGP, voormalig Tweede Kamerlid)
• Schelto van Heemstra (1807-1864), politicus

Geboren in Maartensdijk

• Lodewijk Copijn (1878-1945), tuin- en landschapsarchitect
• Stef Dijkman (1935), politicus
• Wil Hulshof-van Montfoort (1935-2025), atlete
• Madelon Hooykaas (1942), beeldend kunstenaar
• Jos Collignon (1950), politiek cartoonist
• Broos Schnetz (1951), zakenman en politicus
• Frank Visser (1951), rechter en televisiepresentator
• Jan Willem Boogman (1952), atleet
• Jan Peter Schmittmann (1956-2014), bankier en organisatieadviseur

Overleden

• Schelto van Heemstra (1807-1864), Nederlands politicus
• René De Clercq (1877-1932), schrijver, dichter en politiek activist

Afbeeldingen

• 
  Nederlands-Hervormde dorpskerk
• 
  Herenhuis aan de Dorpsweg
• 
  Moderne katholieke Sint-Maartenskerk
• 
  Eyckenstein
• 
  Voormalig gemeentehuis
• 
  Rustenhoven
• 
  Spoorlijn (Oosterspoorweg) bij Maartensdijk met unieke spoorbogen
• 
  Oude schut met draaiwiel langs de Dorpsweg