Top Qs
Tijdlijn
Chat
Perspectief
Paul Celan
Frans taalkundige (1920–1970) Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Remove ads
Paul Celan (Cernauti, nu Tsjernivtsi in Oekraïne, 23 november 1920 - Parijs, rond 20 april 1970) was een Duitstalige dichter. Paul Celan was het meest gebruikte pseudoniem van Paul Antschel (De Duitse schrijfwijze van zijn Roemeense achternaam Ancel). Celan stond op de Duitse uitspraak van zijn naam: [pɑʊl 't͡selaːn].
.jpg)
Biografie
Paul Celan werd geboren in Roemenië als enig kind van Duitstalige joodse ouders. Hij leefde ook in Oostenrijk en lange tijd in Frankrijk. Zijn ouders werden door de nazi's vermoord, hijzelf ontsnapte in een werkkamp ternauwernood aan de dood. In 1952 trouwde hij met Gisèle Lestrange, met wie hij twee kinderen kreeg, François en Eric; François overleed kort na de geboorte. Rond 1960 werden de zware en ongegronde plagiaatbeschuldigingen van Claire Goll, weduwe van de Joodse dichter Yvan Goll, sterker. Deze beïnvloedden zijn correspondentie 1) en vervolgden hem tot zijn dood. In 1970 maakte Celan een einde aan zijn leven.
Remove ads
Betekenis
Celan schreef in het Duits, zijn moedertaal. Door gedichten in deze taal te schrijven herdacht hij zijn moeder (zie gedicht 'Wolfsbohne'). Naast zijn werk als dichter bezorgde hij de Duitse literatuur ook een groot aantal vertalingen van poëzie uit het Frans, Engels, Russisch, Italiaans, Roemeens, Portugees en Hebreeuws.
Paul Celan wordt algemeen beschouwd als een der grootste dichters van de tweede helft van de twintigste eeuw. Hij schreef, beïnvloed door het symbolisme en het surrealisme, gedichten waarin hij op zijn eigen wijze zijn ervaringen met de Holocaust verwerkte. Een van zijn bekende gedichten is Todesfuge, waarin hij bezwerend het lot van de Joden in de Tweede Wereldoorlog oproept en zijn moeder herdenkt. Zijn poëzie wordt gaandeweg hermetischer, al bevatten veel van zijn gedichten verwijzingen naar historische en politieke gebeurtenissen.
Celan gaat spaarzaam met woorden om en schrijft op de rand van het zwijgen. Hij gebruikt gewaagde metaforen en neologismen, die hij voor een deel haalde uit lectuur van geologische boeken.
In 1960 ontving hij de Georg-Büchner-Preis.
Remove ads
Werk
- Todesfuge (1948)
- Mohn und Gedächtnis (1952)
- Von Schwelle zu Schwelle (1955)
- Sprachgitter (1959)
- Die Niemandsrose (1963)
- Atemwende (1967)
- Fadensonnen (1967)
- Lichtzwang (1970)
- Schneepart (postuum 1971)[1]
- Zeitgehöft (postuum gedichten uit de nalatenschap 1976)
Vertalingen
In alfabetische volgorde de door Paul Celan vertaalde auteurs:
- Guillaume Apollinaire
- Tudor Arghezi
- Antonin Artaud
- Charles Baudelaire
- Alexander Blok
- André Breton
- Jean Cayrol
- Aimé Césaire
- René Char
- Emil Cioran
- Welimir Chlebnikow
- Jean Daive
- Robert Desnos
- Emily Dickinson
- John Donne
- André Du Bouchet
- Jacques Dupin
- Paul Éluard
- Robert Frost
- Alfred Edward Housman
- Sergei Jessenin
- Jewgeni Jewtuschenko
- Michail Lermontow
- Maurice Maeterlinck
- Stéphane Mallarmé
- Osip Mandelstam
- Andrew Marvell
- Henri Michaux
- Marianne Moore
- Gellu Naum
- Gérard de Nerval
- Henri Pastoureau
- Benjamin Péret
- Saint-John Perse
- Fernando Pessoa
- Pablo Picasso
- Arthur Rimbaud
- David Rokeah
- William Shakespeare
- Georges Simenon
- Konstantin Slutschewskij
- Jules Supervielle
- Virgil Teodorescu
- Henri Thomas, nagelaten fragment
- Anton Tsjechov
- Giuseppe Ungaretti
- Paul Valéry
Remove ads
Correspondenties
Uitgegeven correspondenties, in het Duits of in het Frans, deels of in zijn geheel met:
- Nelly Sachs
- Franz Wurm
- Erich Einhorn
- zijn vrouw Gisèle Celan-Lestrange en zijn zoon Eric
- Hanne en Hermann Lenz
- Diet Kloos-Barendregt, uitgegeven in het Nederlands
- Peter Szondi
- Ilana Shmueli
- Ingeborg Bachmann
- Klaus Reichert
Online teksten
Duitse teksten
Nederlandse vertalingen
Bibliografie
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads