Loading AI tools
Frans filosoof Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Simone Weil (Parijs, 3 februari 1909 – Ashford, Kent, 24 augustus 1943) was een Frans-Joodse filosofe en politiek activiste.
Simone Weil | ||||
---|---|---|---|---|
Persoonsgegevens | ||||
Naam | Simone Adolphine Weil | |||
Geboren | Parijs, 3 februari 1909 | |||
Overleden | Ashford, 24 augustus 1943 | |||
Land | Frankrijk | |||
Functie | filosofe en politiek activiste, schrijfster | |||
Oriënterende gegevens | ||||
Domein | hedendaagse filosofie | |||
Stroming | christelijke filosofie, neoplatonisme, Franse filosofie, politieke filosofie | |||
Belangrijkste ideeën | afwezigheid van God, decreatie, patriottisme van mededogen, voorstander afschaffing van politieke partijen, mededogen moet werken op het gebied van metaxie | |||
Beïnvloedde | Albert Camus, Giorgio Agamben, Iris Murdoch, Anne Carson, Paus Paulus VI, Paus Franciscus, Diogenes Allen, Flannery O'Connor, Dorothy Day, Thomas Merton, Dewi Zephaniah Phillips, Peter Winch, Czesław Miłosz, János Pilinszky, Jean-Luc Godard, Cornel West, Timothy Keller, Pankaj Mishra, Christian Wiman, Roger Scruton, Susan Sontag, Alicja Gescinska | |||
Levensbeschouwing | agnosticisme (voorheen) christendom | |||
Belangrijkste werken | ||||
1933 | Oorlog en revolutie | |||
1947 | Zwaartekracht en genade | |||
1949 | Verworteling: Wat we de mens verplicht zijn | |||
1950 | Wachten op God | |||
2023 | Politiek zonder partijen (met Alicja Gescinska) | |||
Handtekening | ||||
|
Hoewel haar ouders beiden Joods waren, werden zij en haar broer, de wiskundige André Weil, opgevoed als agnostici.
Simone Weil was een leerling van de École normale supérieure. Zij studeerde bij de filosoof Alain, bij wie ook Jean-Paul Sartre en Simone de Beauvoir studeerden. Simone Weil werd politiek actief vanuit een sterk besef voor rechtvaardigheid. Ze was als socialiste en marxiste onder andere betrokken bij het theoretische tijdschrift La Critique Sociale en het syndicalistische blad La Révolution Sociale.[1] Ondanks lichamelijke problemen werkte ze in 1935 acht maanden lang in fabrieken (o.a. Alsthom) om het lot van de arbeiders te delen. Later nam ze deel aan de Spaanse Burgeroorlog, maar moest al snel terugkeren na een ongeluk waarbij ze zware brandwonden opliep.
In die periode, tussen haar 26ste en 28ste levensjaar, bezocht zij onder andere de Basiliek van de Heilige Maria ter engelen in Assisi en de Abdij Sint-Pieter te Solesmes. Zij ging zich in de christelijke mystiek verdiepen, maar ook in de godsdiensten van het oude Egypte en de godsdiensten van India. Daar in Assisi en in Solesmes maakte ze enkele mystieke ervaringen mee. Als ze het gedicht "Love" van George Herbert zachtjes opzegt meent zij de aanwezigheid van Jezus Christus bij zich gewaar te worden. Dit leidt tot een periode van zoeken. Zou zij zich tot het rooms-katholieke geloof bekeren? Maar uiteindelijk na veel "soulsearching" en gesprekken met geestelijken (bv de Dominicaan pater Joseph Perrin O.P.) ging zij toch niet zover dat ze zich liet dopen. Daarvoor had zij te veel vragen bij de kerk als instituut en was het belang dat zij hechtte aan haar onafhankelijk verstand te groot. Als iemand die zéér met het lot van de arbeiders begaan was en dat ook gedeeld had, had zij wel een hoge achting voor de Jeunesse Ouvrière Chretienne (JOC) ofwel de Kajotterbeweging.[2]
In 1940 vluchtte ze uit Parijs naar Marseille. In mei 1942 trok ze met haar ouders naar New York, maar van meet af aan was het voor haar duidelijk dat New York een tussenstop zou zijn. Ze wilde naar Londen om deel te nemen aan het verzet tegen de Duitse bezetting. Pas in december 1942 lukte het om een visum te bemachtigen en terug naar Europa te reizen. Tijdens haar verblijf in Londen werkte ze voor een commissie van La France libre, het Franse verzet dat onder leiding stond van Charles de Gaulle. Ze was actief als redacteur om bestaande voorstellen over de hervorming van de Franse staat van commentaar te voorzien, maar schreef ook zelf zulke voorstellen.
In Engeland moest zij worden behandeld voor tuberculose, waaraan zij uiteindelijk op 34-jarige leeftijd in een sanatorium te Ashford overleed.
Tijdens haar leven publiceerde zij slechts enkele artikelen. Pas na haar dood zijn haar geschriften uitgegeven die zij vóór haar vertrek naar New York had achtergelaten bij haar geestelijk raadsman, de dominicaan Joseph Perrin. In Londen werkte ze aan haar laatste essays, waaronder het omvangrijke manuscript L’enracinement (lett. ‘De verworteling’), dat de Franse schrijver Albert Camus erg bewonderde. Hij stimuleerde de postume publicatie van dit boek en van andere van haar teksten.
Centraal in haar gedachtegoed stond de afwezigheid van God. Nadat deze de wereld geschapen had uit het niets, verwijderde hij zichzelf - uit liefde - uit hetgeen hij gecreëerd had ("ontschepping"). Hij geeft het podium als het ware aan de mens. Liet deze op aarde over aan simplistische, primitieve oerkrachten (la pesanteur, de zwaartekracht en ook "de noodzaak"). Het enige dat de mens hier tegenover kan stellen is een bovennatuurlijke kracht, namelijk la grâce, genade. Hij/zij kan deze ontvangen door "aandacht", door zich voor God open te stellen. Zich leeg te maken van zichzelf en zijn "ik" uit te schakelen. Dat heeft een gevolg voor zijn verhouding tot zijn medemensen: de harmonie tussen de mensen wordt erdoor verwerkelijkt. Zo worden mensen nu elkaars gelijken en verschijnt God als 'het enige principe van harmonie'. Christus is voor haar daarbij in feite de stilzwijgende tussenpersoon: "elke ware vriendschap loopt via Christus". Vriendschap en gerechtigheid zijn een en dezelfde.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.