<span class="mw-page-title-main">Thermidoriaanse Reactie</span>

Thermidoriaanse Reactie

<p>De <b>Thermidoriaanse Reactie</b> was een staatsgreep tijdens de <a href="/nl/Franse_Revolutie" title="Franse Revolutie" class="wl">Franse Revolutie</a> tegen het <a href="/nl/Schrikbewind" title="Schrikbewind" class="mw-redirect wl">Schrikbewind</a>. Deze begon met de beslissing van de <a href="/nl/Nationale_Conventie_(Frankrijk)" title="Nationale Conventie (Frankrijk)" class="wl">Nationale Conventie</a> om <a href="/nl/Maximilien_de_Robespierre" title="Maximilien de Robespierre" class="wl">Maximilien de Robespierre</a>, <a href="/nl/Louis_Antoine_de_Saint-Just" title="Louis Antoine de Saint-Just" class="wl">Louis Antoine de Saint-Just</a> en vele anderen te executeren. Prominente figuren in de coup waren <a href="/nl/Paul_Barras" title="Paul Barras" class="wl">Paul Barras</a>, <a href="/nl/Joseph_Fouché" title="Joseph Fouché" class="wl">Joseph Fouché</a> en <a href="/nl/Jean-Lambert_Tallien" title="Jean-Lambert Tallien" class="wl">Jean-Lambert Tallien</a>. De Reactie maakte een einde aan het radicale tijdperk van de revolutie.</p>

<div class='mobile-collapse'><header class="mobile-collapse-header mobile-collapse-btn"><b>Quick facts: Thermidoriaanse Reactie, Onderdeel van de Fra...</b> <span class='arrow'>▼</span></header> <table class="infobox mobile-collapse-element" cellpadding="1" cellspacing="1"> 
<tbody><tr><th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightsteelblue;  text-align:center; font-size:120%;" colspan="3">Thermidoriaanse Reactie</th></tr>
<tr>


<th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightsteelblue;  text-align:center;" colspan="3">Onderdeel van de <a href="/nl/Franse_Revolutie" title="Franse Revolutie" class="wl">Franse Revolutie</a><br>en de <a href="/nl/Eerste_Coalitieoorlog" title="Eerste Coalitieoorlog" class="wl">Eerste Coalitieoorlog</a></th></tr>
<tr>





<td style="text-align:center; padding:3px 0 3px 0;" colspan="3"><span><a href="/nl/Bestand:Valery_Jacobi_Ninth_Thermidor.jpg" class="mw-file-description image media-thumb" data-hash="Bestand:Valery_Jacobi_Ninth_Thermidor.jpg"><img loading="lazy" alt="Valery_Jacobi_Ninth_Thermidor.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Valery_Jacobi_Ninth_Thermidor.jpg/266px-Valery_Jacobi_Ninth_Thermidor.jpg" decoding="async" data-file-width="750" data-file-height="407" data-file-type="bitmap" height="144" width="266" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Valery_Jacobi_Ninth_Thermidor.jpg/399px-Valery_Jacobi_Ninth_Thermidor.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Valery_Jacobi_Ninth_Thermidor.jpg/532px-Valery_Jacobi_Ninth_Thermidor.jpg 2x"></a></span></td></tr>
<tr>
<td style="text-align:center;" colspan="3"><div style="font-size:90%"><i>9 Thermidor</i>, de laatste nacht van Robespierre. (Valery Jacobi, 1864).</div></td></tr>
<tr>















<th>Datum</th>
<td colspan="2">8–10 Thermidor II<br>
<p>26–28 juli 1794 </p></td></tr>
<tr>
<th>Locatie</th>
<td colspan="2"><a href="/nl/Parijs_(hoofdbetekenis)" title="Parijs (hoofdbetekenis)" class="mw-redirect wl">Parijs</a>, <a href="/nl/Eerste_Franse_Republiek" title="Eerste Franse Republiek" class="wl">Eerste Franse Republiek</a></td></tr>
<tr>
<th>Resultaat</th>
<td colspan="2">Thermidoriaanse overwinning<br>
<ul><li>Val van de <a href="/nl/Montagnards_(Frankrijk)" title="Montagnards (Frankrijk)" class="wl">Montagnards</a></li>
<li>Executie van Robespierre en getrouwen</li>
<li>Einde van de "<a href="/nl/Terreur_(Franse_Revolutie)" title="Terreur (Franse Revolutie)" class="wl">Terreur</a>"</li></ul></td></tr>
<tr>










<th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightsteelblue; " colspan="3">Strijdende partijen</th></tr>
<tr>

<td colspan="3"><span>
<table width="100%" cellspacing="0" cellpadding="0" style="background-color:transparent;" class="notheme">
<tbody>

<tr>
<td width="50%" style="border-right: 1px dotted #aaa;">Thermidorianen<br>
<p><b>Gesteund door:</b><br></p>
<ul><li><a href="/nl/Nationale_Conventie_(Frankrijk)" title="Nationale Conventie (Frankrijk)" class="wl">Nationale Conventie</a></li>
<li><a href="/nl/Nationale_Garde_(Frankrijk)" title="Nationale Garde (Frankrijk)" class="wl">Nationale Garde</a></li>
<li><a href="/nl/Comité_de_sûreté_générale" title="Comité de sûreté générale" class="mw-redirect wl">Comité de sûreté générale</a></li></ul></td>
<td width="50%" style="padding-left: 0.25em;"><a href="/nl/Jakobijnen" title="Jakobijnen" class="wl">Jakobijnen</a><br>
<p><b>Gesteund door:</b><br></p>
<ul><li><a href="/nl/Comité_de_salut_public_(Frankrijk)" title="Comité de salut public (Frankrijk)" class="wl">Comité de salut public</a></li>
<li><a href="/nl/Nationale_Garde_(Frankrijk)" title="Nationale Garde (Frankrijk)" class="wl">Nationale Garde</a> (dissidenten)</li>
<li><a href="/nl/Parijse_Commune_van_1792" title="Parijse Commune van 1792" class="mw-redirect wl">Parijse Commune</a></li>
<li><a href="/nl/Sansculotten" title="Sansculotten" class="wl">Sansculotten</a></li></ul></td></tr>













</tbody></table></span></td></tr>
<tr>













<th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightsteelblue; " colspan="3">Leiders en commandanten</th></tr>
<tr>

<td colspan="3"><span>
<table width="100%" cellspacing="0" cellpadding="0" style="background-color:transparent;" class="notheme">
<tbody>

<tr>
<td width="50%" style="border-right: 1px dotted #aaa;"><a href="/nl/Paul_Barras" title="Paul Barras" class="wl">Paul Barras</a><br><a href="/nl/Jean-Lambert_Tallien" title="Jean-Lambert Tallien" class="wl">Jean-Lambert Tallien</a><br><a href="/nl/Joseph_Fouché" title="Joseph Fouché" class="wl">Joseph Fouché</a><br><span class="new">Pierre-Louis Bentabole</span><br><span class="new">Charles-André Merda</span></td>
<td width="50%" style="padding-left: 0.25em;"><a href="/nl/Maximilien_de_Robespierre" title="Maximilien de Robespierre" class="wl">Robespierre</a> †<br><a href="/nl/Louis_Antoine_de_Saint-Just" title="Louis Antoine de Saint-Just" class="wl">Saint-Just</a> †<br><span class="new">François Hanriot</span> †<br><span class="new">Augustin de Robespierre</span> †</td></tr>













</tbody></table></span></td></tr>
<tr>





























<th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightsteelblue; " colspan="3">Troepensterkte</th></tr>
<tr>

<td colspan="3"><span>
<table width="100%" cellspacing="0" cellpadding="0" style="background-color:transparent;" class="notheme">
<tbody><tr>
<td width="50%" style="border-right: 1px dotted #aaa;">Onbekend aantal Nationale Gardisten</td>
<td width="50%" style="padding-left: 0.25em;">ca. 3000 loyalisten</td></tr>

</tbody></table></span></td></tr>
<tr>














<th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightsteelblue; " colspan="3">Verliezen</th></tr>
<tr>

<td colspan="3"><span>
<table width="100%" cellspacing="0" cellpadding="0" style="background-color:transparent;" class="notheme">
<tbody><tr>
<td width="50%" style="border-right: 1px dotted #aaa;">Onbekend</td>
<td width="50%" style="padding-left: 0.25em;">Verscheidene mensen geëxecuteerd:
<ul><li>21 Robespierristen</li>
<li>70 <a href="/nl/Parijse_Commune_van_1792" title="Parijse Commune van 1792" class="mw-redirect wl">Communards</a></li>
<li>78 <a href="/nl/Montagnards_(Frankrijk)" title="Montagnards (Frankrijk)" class="wl">Montagnardse</a> afgevaardigden</li></ul></td></tr>



</tbody></table></span></td></tr>

























































































































































</tbody></table> <footer class='mobile-collapse-footer mobile-collapse-btn'><b>Close</b> <span class='arrow'>▲</span></footer></div>
<p>De term komt van 9 <a href="/nl/Thermidor" title="Thermidor" class="wl">thermidor</a> <a href="/nl/II_(Franse_republikeinse_kalender)" title="II (Franse republikeinse kalender)" class="wl">II</a> (<a href="/nl/27_juli" title="27 juli" class="wl">27 juli</a> <a href="/nl/1794" title="1794" class="wl">1794</a>) van het <a href="/nl/Franse_republikeinse_kalender" title="Franse republikeinse kalender" class="wl">Franse republikeinse kalender</a>. In strikte zin verwijst 'Thermidoriaanse Reactie' alleen naar de <b>Staatsgreep van Thermidor</b><span class="mw-ref reference" id="cite_ref-1"><a href="#cite_note-1" style="counter-reset: mw-Ref 1;"><span class="mw-reflink-text">[1]</span></a></span> op die dag, maar in bredere zin op de gehele periode van de val van het Schrikbewind (ook wel de <b>Val van Robespierre</b> genoemd) tot aan het einde van de Nationale Conventie (25 oktober 1795) en de instelling van het <a href="/nl/Directoire" title="Directoire" class="wl">Directoire</a> op 2 november 1795.</p>

<p>Het begrip <i>Thermidoriaanse Reactie</i> is gepopulariseerd door de Franse marxistische historicus Albert Mathiez (1874–1932) in zijn boek <i>La réaction thermidorienne</i> uit 1929.</p>



De Thermidoriaanse Reactie was een staatsgreep tijdens de Franse Revolutie tegen het Schrikbewind. Deze begon met de beslissing van de Nationale Conventie om Maximilien de Robespierre, Louis Antoine de Saint-Just en vele anderen te executeren. Prominente figuren in de coup waren Paul Barras, Joseph Fouché en Jean-Lambert Tallien. De Reactie maakte een einde aan het radicale tijdperk van de revolutie. De term komt van 9 thermidor II van het Franse republikeinse kalender. In strikte zin verwijst 'Thermidoriaanse Reactie' alleen naar de Staatsgreep van Thermidor op die dag, maar in bredere zin op de gehele periode van de val van het Schrikbewind tot aan het einde van de Nationale Conventie en de instelling van het Directoire op 2 november 1795. Het begrip Thermidoriaanse Reactie is gepopulariseerd door de Franse marxistische historicus Albert Mathiez in zijn boek La réaction thermidorienne uit 1929. 