Weimar (Thüringen)

Weimar is een Duitse stad gelegen in de deelstaat Thüringen. De stad telt 65.098 inwoners (31 december 2020)^[1] en is een universitair, toeristisch en industrieel centrum. Weimar is een kreisfreie Stadt.

Weimar (Thüringen)

Kreisfreie Stadt in Duitsland
Situering
Deelstaat	Thüringen
Coördinaten	50° 59′ NB, 11° 19′ OL
Algemeen
Oppervlakte	84,48 km²
Inwoners (31-12-2020[1])	65.098 (771 inw./km²)
Hoogte	208 m
Burgemeester	Peter Kleine (partijloos)
Overig
Postcodes	99423–99428
Netnummers	03643, Taubach: 036453
Kenteken	WE
Kreisfreie Stadt	12 Ortsteile
Gemeentenr.	16 0 55 000
Website	www.weimar.de
Locatie van Weimar (Thüringen)
Foto's
Portaal    Duitsland

Klassiek Weimar
Werelderfgoed cultuur
Land	Duitsland
UNESCO-regio	Europa en Noord-Amerika
Criteria	iii, vi
Inschrijvingsverloop
UNESCO-volgnr.	846
Inschrijving	1998 (22e sessie)
UNESCO-werelderfgoedlijst

Stadsindeling

• 
  Situering van de stadsdelen

Geschiedenis

Weimar werd voor het eerst vermeld in 899 en was tussen 946 en 1346 centrum van het graafschap Weimar respectievelijk Weimar-Orlamünde. De stad ontving in 1410 stadsrechten.

Weimar kwam in de 14e eeuw in het bezit van het Huis Wettin. Hertog Johan Frederik de Grootmoedige maakte het tot residentie van het hertogdom Saksen-Weimar, het latere Saksen-Weimar-Eisenach, wat het tot 1918 zou blijven.

Onder de heerschappij van groothertog Karel August (1757-1828) was de stad de intellectuele thuishaven van de kring rond de Duitse schrijver Johann Wolfgang von Goethe (Weimarer Klassik).

In november 1918 werd het Duitse Keizerrijk afgeschaft en de Duitse republiek uitgeroepen. In 1919 kwam in het plaatselijke theater van Weimar de grondwetgevende Nationale Vergadering bijeen waarbij de inhoud van de grondwet van de nieuwe Duitse republiek werd bepaald. Naar deze in Weimar gehouden grondwetgevende vergadering wordt de Duitse republiek, die (zoals voorheen tijdens het Duitse keizerrijk) nog steeds het Duitse Rijk heette, tussen de jaren 1918 en 1933 informeel de 'Weimarrepubliek' genoemd. De stad werd in 1920 hoofdstad van de deelstaat Thüringen. In 1937 werd in de buurt van Weimar het concentratiekamp Buchenwald opgericht, waarvan Karl Koch de beruchtste kampcommandant was.

In 1945 werd de historische binnenstad door een aantal bombardementen zwaar beschadigd. Veel verwoeste en beschadigde gebouwen werden, vaak al vlak na de oorlog, herbouwd vanwege hun grote belang voor de Duitse cultuurgeschiedenis.

Van het einde van de Tweede Wereldoorlog tot 1949 lag Weimar in de Sovjet-bezettingszone en van 1949 tot de Duitse hereniging in 1990 lag de stad in de DDR.

In 1999 was Weimar Culturele hoofdstad van Europa.

Bezienswaardigheden

Twaalf sites in en om het historische centrum zijn onder de noemer Klassiek Weimar door UNESCO tot werelderfgoed verklaard:

• Goethes Wohnhaus aan het Frauenplan
• Herders Wohnhaus
• Petrus en Pauluskerk
• Wilhelm-Ernst-Gymnasium (Alte Universität)
• Schillerhaus
• Stadtschloss (Ensemble van de Residenz en de Bastille)
• Wittumspalais
• Park an der Ilm met het Römisches Haus en Goethes Gartenhaus
• Weimarer Fürstengruft
• Schloss Belvedere
• Schloss Ettersburg
• Schloss Tiefurt
• Hertogin Anna-Amalia-bibliotheek

Daarnaast horen sinds 2017 nog enkele voorbeelden van Bauhaus-architectuur (samen met sites in Dessau en Bernau bei Berlin) tot het werelderfgoed Bauhaus en zijn sites in Weimar, Dessau en Bernau (Hoofdgebouw Bauhaus Universität, Van de Velde-Bau, Haus am Horn).

In Weimar bevinden zich (onder meer) de volgende musea:

• Kunstsammlungen zu Weimar
• Liszt-Haus, over de componist Franz Liszt
• Haus Hohe Pappeln, de woning van Belgisch architect Henry Van de Velde
• Bauhausmuseum

Stedenbanden

• Blois (Frankrijk), sinds 1995
• Hämeenlinna (Finland), sinds 1970
• Siena (Italië), sinds 1994
• Trier (Duitsland), sinds 1987

Bekende inwoners van Weimar

Geboren

• Bernard van Saksen-Weimar (1604-1639), vorst
• Carl Philipp Emanuel Bach (1714-1788), componist
• Karel August (1757-1828), groothertog van Saksen-Weimar-Eisenach
• August von Kotzebue (1761-1819), toneelschrijver en diplomaat
• Christian August Vulpius (1762-1827), schrijver
• Christiane Vulpius (1765-1816), echtgenote van Johann Wolfgang von Goethe
• Karel Frederik (1783-1853), groothertog van Saksen-Weimar-Eisenach
• August von Goethe (1789-1830), zoon van Johann Wolfgang von Goethe
• Karel Bernhard (1792-1862), hertog van Saksen-Weimar-Eisenach
• Augusta (1811-1890), prinses uit het Huis Wettin
• Carl Zeiß (1816-1888), constructeur van lenzen
• Karel Alexander (1818-1901), groothertog van Saksen-Weimar-Eisenach
• Marie Anna Alexandrine Sophie (1849-1922), prinses van Saksen-Weimar-Eisenach
• Maria Anna Sophia Elisabeth (1851-1859), prinses van Saksen-Weimar-Eisenach
• Elisabeth (1854-1908), prinses van Sachsen-Weimar-Eisenach en hertogin
• Lothar-Günther Buchheim (1918-2007), schrijver, kunstschilder, uitgever en kunstverzamelaar
• Herbert Kroemer (1928-2024), natuurkundige en Nobelprijswinnaar (2000)
• Martin Kirchner (1949), politicus

Overleden

• Lucas Cranach de Oude (1472-1553), kunstschilder
• Johann Gottfried von Herder (1744-1803), dichter, filosoof en theoloog
• Friedrich von Schiller (1759-1805), toneelschrijver, filosoof en dichter
• Anna Amalia van Brunswijk (1739-1807), hertogin en (van 1759 tot 1775) regentes van Saksen-Weimar-Eisenach
• Christoph Martin Wieland (1733-1813), schrijver
• Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832), wetenschapper, toneelschrijver, filosoof, dichter, natuuronderzoeker en staatsman
• Johann Nepomuk Hummel (1778-1837) Oostenrijkse componist, muziekpedagoog, dirigent en pianist
• Johann Peter Eckermann (1792-1854), dichter
• Maria Paulowna van Rusland (1786-1859), groothertogin van Saksen-Weimar-Eisenach
• Sophie van Oranje-Nassau (1824-1897), prinses der Nederlanden
• Friedrich Nietzsche (1844-1900), filosoof, dichter en filoloog
• Elisabeth Förster-Nietzsche (1846-1935), zus van de bekende Duitse filosoof Friedrich Nietzsche

Demografie

Peildatum[2]	31.12.2009	31.12.2010	31.12.2011	31.12.2012	31.12.2013	31.12.2014	31.12.2015	31.12.2016	31.12.2017	31.12.2018
Inwoners	65.233	65.479	62.886	63.236	63.315	63.477	64.131	64.355	64.426	65.090
Buitenlanders	2.527	2.733	2.634	2.917	3.189	3.495	4.511	4.860	5.265	5.884
Aandeel buitenlanders	3,9%	4,2%	4,2%	4,6%	5,0%	5,5%	7,0%	7,6%	8,2%	9,0%
Peildatum	31.12.1998	31.12.1999	31.12.2000	31.12.2001	31.12.2002	31.12.2003	31.12.2004	31.12.2005	31.12.2006	31.12.2007	31.12.2008
Inwoners	62.324	62.452	62.425	63.522	64.069	64.409	64.491	64.594	64.481	64.720	64.938
Buitenlanders	1.349	1.497	1.458	1.621	1.782	2.000	2.038	2.146	2.196	2.469	2.452
Aandeel buitenlanders	2,2%	2,4%	2,3%	2,6%	2,8%	3,1%	3,2%	3,3%	3,4%	3,8%	3,8%

Galerij

• 
  Slot
• 
  Raadhuis
• 
  Woonhuis van Goethe
• 
  Stationsplein van Weimar

Zie ook

• Duitse en Oostenrijkse theaterpraktijk in de Nieuwste Tijd
• Weimar-Orlamünde
• Jakobuskerk (Weimar)

Bronnen, noten en/of referenties

1. (de) Bevölkerung der Gemeinden vom Thüringer Landesamt für Statistik
2. (de) Kreisfreie Stadt: Stadt Weimar Thüringer Landesamt für Statistik

Bibliografische informatie

• Gemeinsame Normdatei: 4065105-8
• Library of Congress Control Number: n81042181
• MusicBrainz: c7644e45-dec4-43fd-aad6-35036b8e911d
• National Archives and Records Administration: 10037931
• Nationale Bibliotheek van Tsjechië: ge131393
• Nationale Bibliotheek van Israël: 987007557209405171
• Virtual International Authority File: 136822898
• WorldCat (via VIAF): 136822898

Landkreise en kreisfreie Städte in Thüringen

Landkreise:	Altenburger Land · Eichsfeld · Gotha · Greiz · Hildburghausen · Ilm-Kreis · Kyffhäuserkreis · Nordhausen · Saale-Holzland-Kreis · Saale-Orla-Kreis · Saalfeld-Rudolstadt · Schmalkalden-Meiningen · Sömmerda · Sonneberg · Unstrut-Hainich-Kreis · Wartburgkreis · Weimarer Land
Kreisfreie Städte:	Eisenach · Erfurt · Gera · Jena · Suhl · Weimar

Werelderfgoed in Duitsland

Dom van Aken · Abdij en Altenmünster van Lorsch · Slot Augustusburg en slot Falkenlust in Brühl · Bamberg · Bauhaus en zijn sites in Weimar, Dessau en Bernau · Klassiek Weimar · Fagusfabriek · Rammelsbergmijnen en historische stad Goslar · Dom van Keulen · Hanzestad Lübeck · Luthergedenkplaatsen in Eisleben en Wittenberg · Abdij van Maulbronn · Groeve Messel · Fürst-Pückler-Park Bad Muskau · Kloostereiland Reichenau · Museuminsel in Berlijn · Parklandschap Dessau-Wörlitz · Stiftskerk, kasteel en historisch centrum van Quedlinburg · Bedevaartskerk van Wies · Historisch centrum van Regensburg met Stadtamhof · Romeinse monumenten, Dom en Onze-Lieve-Vrouwekerk in Trier · Oude en voorhistorische beukenbossen van de Karpaten en andere regio's van Europa · Paleizen en parken van Potsdam en Berlijn · Michaeliskirche en Dom van Hildesheim · Dom van Speyer · Historisch centrum van Stralsund en Wismar · Stadhuis en Rolandstandbeeld van Bremen · Grenzen van het Romeinse Rijk: Opper-Germaans-Raetische limes · Bovenloop van het Midden-Rijndal · IJzersmelterij van Völklingen · Kasteel Wartburg · Residentie van Würzburg · Kolenmijn en industriecomplex Zeche Zollverein in Essen · Modernistische woonwijken in Berlijn · Waddenzee · Prehistorische paalwoningen in de Alpen · Markgrafelijk Operahuis in Bayreuth · Bergpark Wilhelmshöhe · Karolingisch westwerk en Civitas Corvey · Speicherstadt en het Kontorhausviertel met het Chilehaus in Hamburg · Architecturaal werk van Le Corbusier (Weißenhofsiedlung) · Grotten en kunst uit de ijstijd in de Zwabische Jura · Archeologisch grenslandschap van Hedeby en de Danevirke · Dom van Naumburg · Mijnstreek Erzgebirge/Krušnohoří · Waterbeheersysteem van Augsburg · Historische kuuroorden van Europa (Bad Ems, Baden-Baden en Bad Kissingen) · Mathildenhöhe Darmstadt · Grenzen van het Romeinse Rijk - De Neder-Germaanse limes · ShUM-sites van Speyer, Worms en Mainz · Grenzen van het Romeinse Rijk - De Donaulimes (Westelijk gedeelte) · Joods-middeleeuws erfgoed van Erfurt · Complex van de residentie van Schwerin · Moravische kerknederzettingen (Herrnhut)

Mediabestanden

Zie de categorie Weimar van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.