Arseen(III)oxide

Arseen(III)oxide, ook wel rattenkruit genoemd, is een oxide van arseen, met als brutoformule As₂O₃. De stof komt voor als een toxisch, wit, kristallijn poeder, dat redelijk goed oplosbaar is in water.

Arseen(III)oxide
Structuurformule en molecuulmodel
Arseen(III)oxide-poeder
Algemeen
Molecuul­formule	As2O3
IUPAC-naam	arseen(III)oxide
Andere namen	rattenkruit, arseensesquioxide, RCRA P012
Molmassa	197,84 g/mol
CAS-nummer	1327-53-3
EG-nummer	215-481-4
Wikidata	Q7739
Beschrijving	Wit poeder
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
Gevaar
H-zinnen	H300 - H314 - H350 - H410
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P201 - P264 - P273 - P280 - P305+P351+P338 - P310
Carcinogeen	ja
VN-nummer	1561
ADR-klasse	Gevarenklasse 6.1
MAC-waarde	0,1 mg/m3
LD50 (ratten)	(oraal) 14,6 mg/kg (intraperitoneaal) 871 mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand	vast
Kleur	wit
Dichtheid	(kubisch) 3,89 g/cm3 (monoklien) 4,230 g/cm³
Smeltpunt	312 °C
Kookpunt	457 °C
Oplosbaarheid in water	20 g/L
Geometrie en kristal­structuur
Kristal­structuur	kubisch (α) monoklien (β)
Thermodynamische eigenschappen
ΔfHos	657,4 kJ/mol
Evenwichtsconstante(n)	pKa = 9,2
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Toepassingen

Arseen(III)oxide gold lang als een ideaal vergif, deel van het beruchte gif Aqua Tofana, omdat het vrijwel niet aan te tonen was, niet vies smaakte en de verschijnselen niet meteen aan vergiftiging deden denken. Er werd vroeger beweerd dat Napoleon hiermee vergiftigd was (inmiddels is duidelijk dat alle mensen uit de tijd van Napoleon blootstonden aan hoge doses arseen en zijn verbindingen). Sinds de ontdekking van de marshtest is een vergiftiging met arseen(III)oxide eenvoudig op te sporen; zelfs na lange tijd blijft het arseen nog aantoonbaar.

Tegenwoordig is het door middel van massaspectrometrie een van de eenvoudigst op te sporen vergiften, als men maar aan de mogelijkheid van vergiftiging denkt; arseen is immers een chemisch element en kan niet vergaan of verdwijnen.

Arseen(III)oxide wordt ook gebruikt als oertiterstof om kaliumpermanganaat te stellen.

Bronnen, noten en/of referenties

• MSDS-fiche Sigma-Aldrich van arseenoxide, catalogusnummer 202673