Bennebroek

Bennebroek (uitspraak^ⓘ) is een plaats en voormalige gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Bennebroek is sinds 1 januari 2009 onderdeel van de gemeente Bloemendaal.

Bennebroek

Plaats in Nederland
(Details) (Details)
Situering
Provincie	Noord-Holland Noord-Holland
Gemeente	Bloemendaal Bloemendaal
Coördinaten	52° 19′ NB, 4° 36′ OL
Algemeen
Oppervlakte	1,81[1] km²
- land	1,76[1] km²
- water	0,05[1] km²
Inwoners (2023-01-01)	5.460[1] (3.102 inw./km²)
Woning­voorraad	2.440 woningen[1]
Overig
Postcode	2120, 2121
Netnummer	023
Woonplaats­code	3533
Belangrijke verkeersaders
Website	www.bennebroek.nl
Detailkaart
Overzichtskaart voormalige gemeente Bennebroek
Foto's
Portaal    Nederland

Voormalige gemeente

De gemeente Bennebroek was al langere tijd op zoek naar een fusiepartner. Op 29 maart 2007 is definitief door de gemeenteraden van Bennebroek en Bloemendaal besloten om per 1 januari 2009 te fuseren tot één gemeente. De naam van de 'fusiegemeente' is Bloemendaal.

De voormalige gemeente telde in 2006 5145 inwoners en had een oppervlakte van 1,75 km². Bennebroek was de enige kern in de gemeente.

Geschiedenis

Het oorspronkelijke gebied Bennebroek strekte zich rond 1300 uit van Hillegom tot voorbij de huidige Gedempte Oude Gracht in Haarlem en werd aan de westzijde begrensd door wat nu de Heemsteedse Binnenweg is. Dit gebied viel grotendeels onder de belening aan de Heer van Heemstede. Edelman Jan Scheven van Bennebroek bouwde zich een kasteel op de hoek van de Gedempte Oude Gracht en het Spaarne, buiten de verse stadsmuren van Haarlem. Deze in 1245 van stadsrechten voorziene plaats wil echter toch wel graag kunnen blijven uitbreiden en de familie Scheven wordt weggekocht; zij vertrekt en vestigt zich te Leiderdorp.

Het gebied dat bedoeld wordt met Bennebroek krimpt in de daaropvolgende eeuwen. Vlak voor 1653 is de Princebuurt min of meer het centrum. Tot 1653 behoort Bennebroek dan nog bij de ambachtsheerlijkheid Heemstede. Na het overlijden van Adriaan Pauw blijkt deze zijn nalatenschap goed geregeld te hebben. De Staten van Holland geven al in hetzelfde jaar toestemming voor de afscheiding van Bennebroek, dat wordt toegewezen aan zijn jongste, gelijknamige zoon.

Bennebroek dateert als afzonderlijke rechts- en bestuurskring dus van 1653. Het omvat niet het oude Bennebroek, waarvan een groot deel bij Heemstede werd gevoegd, terwijl al het Bennebroeks gebied ten westen van de Glipperweg van Heemstede werd afgenomen.

Per 1 januari 2009 hield de gemeente Bennebroek op te bestaan. Bennebroek maakt vanaf die datum deel uit van de gemeente Bloemendaal.

Wijken

Bennebroek omvat de volgende wijken: villawijk Bijweg, Leidsevaart, Bloemhof, Oude Kern, Bennebroek, villawijk Het Duin, Vogelenzang Psychiatrisch Ziekenhuis en Meerwijk.

Instellingen

• Linnaeushof; een recreatiepark dat zich afficheert als "Europa's grootste speeltuin".
• Vogelenzang: een landgoed met vrij toegankelijk wandelbos. Hier is GGZ inGeest, een instelling voor geestelijke gezondheidszorg, gevestigd. Vroeger bekend als psychiatrisch ziekenhuis Vogelenzang, later nog als De Geestgronden.
• Hartekamp; een buitenplaats die zich net ten noorden van Bennebroek bevindt. Sinds 1952 is het een instelling voor verstandelijk en meervoudig gehandicapten. Het is gelegen op het gelijknamige voormalige landgoed. Hier was tussen 1736 en 1738 de Zweedse natuuronderzoeker Carl Linnaeus werkzaam als "hortulanus" ofwel prefect van de tuin en als lijfarts van eigenaar George Clifford. Linnaeus schreef hier, naast enige andere publicaties, het boekwerk Hortus Cliffortianus; een inventarisatie van de tuinplanten, het herbarium en de bibliotheek van de buitenplaats.

Bezienswaardigheden

• Sint Jozefkerk
• Hervormde Kerk
• Landgoed de Hartekamp
• Voormalig station Vogelenzang-Bennebroek (1842)
• Bennebroekse Bos
• Linnaeushof

• 
  Voormalig station Vogelenzang-Bennebroek
• 
  Hervormde kerk Bennebroek
• 
  Rijksstraatweg in 1910

Geboren

• Johannes Jacobus van Drunen (1733-1804), predikant, dichter, hoogleraar oosterse talen in Den Bosch
• John Klinkenberg (1952), beeldend kunstenaar
• Milika Peterzon (1962), televisiepresentatrice
• Martijn Beekman (1970), fotograaf

Overleden

• Theodorus van Kooten (1749-1813), dichter, hoogleraar en politicus
• Johan Valckenaer (1759-1821), jurist, patriot en diplomaat
• John Waterloo Wilson (1879-1940), koopman, kleiduivenschutter
• Pieter Arend Troost (1877-1943), burgemeester
• Louis Alexander van Essen (1871-1951), architect
• Willem Valk (1898-1977), beeldend kunstenaar
• Karel Miljon (1903-1984), amateurbokser
• Adriaan Katte (1900-1991), hockeyer
• Hennie van Nee (1939-1996), voetballer
• Richard Ross (1946-2001), goochelaar
• Arie Kees van Noort (1914-2003), kunstschilder
• Theodorus Johannes Maria Gruter (1920-2004), Engelandvaarder, kapitein-luitenant-ter-zee-waarnemend en piloot
• Herman van Laer (1920-2005), sportbestuurder
• Willemiena Bouwman (1920-2007), verzetsstrijdster en maatschappelijk werkster
• Pien Storm van Leeuwen (1945-2020), beeldend kunstenares, dichteres

Literatuur

• Bakker, M.M., M.van Bourgondiën, F.Th.J.Harm, J.L.P.M.Krol en C.Peper: Monumenten van Heemstede en Bennebroek. Opnieuw een keuze uit de parels van de Heerlijkheden. Heemstede, VOHB, 2005.
• Bregman, C. Houdt U ook zo van Bennebroek? Bennebroek, 1972.
• Groesbeek, J.W. Bennebroek; beeld van een dorpsgemeenschap. Zutphen/Bennebroek, 1982.
• Groesbeek, mr. J.W. Heemstede in de historie. Heemstede, 1972.
• Krol, H. (red.) Drie heerlijkheden in Zuid-Kennemerland: Heemstede, Berkenrode, Bennebroek. Heemstede, 1992.
• Verkaik, M. Het Huis te Bennebroek en zijn bewoners. Bennebroek, 1992.

Trivia

Bennebroek heeft afgerond een totale oppervlakte van 181 hectare, waarvan 176 ha. land en 5 ha. water (100 hectare is 1 km²).

De gemiddelde dichtheid van adressen is 818 adressen per km².

De gemiddelde woningwaarde in Bennebroek is tussen 2013 en 2022 met €153.000 toegenomen van €362.000 tot €515.000 (dat is 42%).

Zie ook

• Lijst van rijksmonumenten in Bennebroek
• Lijst van gemeentelijke monumenten in Bennebroek
• Lijst van burgemeesters van Bennebroek