Calciumoxalaat

Calciumoxalaat is het calciumzout van oxaalzuur, met als brutoformule CaC₂O₄. De stof vormt kleurloze naaldachtige kristallen. Calciumoxalaat komt zowel watervrij als in de vorm van het monohydraat voor.

Calciumoxalaat
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van calciumoxalaat
Calciumoxalaatkristallen in een urinemonster
Algemeen
Molecuul­formule	CaC2O4
IUPAC-naam	calciumethaandioaat
Molmassa	128,10 g/mol
Wikidata	Q412399
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
Waarschuwing
H-zinnen	H302 - H312
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P280
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand	vast
Kleur	kleurloos
Dichtheid	2,2 g/cm³
Smeltpunt	(ontleedt) 200 °C
Oplosbaarheid in water	(bij 20°C) 0,0067 g/L
Onoplosbaar in	water
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Voorkomen

Grote hoeveelheden calciumoxalaat komen voor in de giftige plant dieffenbachia. De stof komt ook voor in de bladeren van rabarber, in verschillende soorten klaverzuring, leden van de aronskelkfamilie (zoals de taro) en agaves. In kleinere hoeveelheden komt calciumoxalaat voor in spinazie. Kristallen van het slecht oplosbare zout worden gevonden in stengels, wortels en bladeren van de planten.

Calciumoxalaat vormt ook de hoofdcomponent van de neerslag die kan ontstaan in metalen brouw- of opslagslagtanks voor bier.^[1]

In nierstenen en sommige soorten blaasstenen vormt calciumoxalaat eveneens de hoofdcomponent. Bij de vergiftiging met ethaan-1,2-diol wordt de stof omgezet in oxaalzuur, waarna de vorming van de onoplosbare calciumoxalaat-kristallen voor de uiteindelijke vergiftigingsverschijnselen verantwoordelijk zijn.

Het natuurlijk voorkomen van calciumoxalaat in gesteenten is gekoppeld aan drie mineralen: whewelliet (het monohydraat, bekend uit sommige steenkoolmijnen), weddelliet (het dihydraat) en het zelden voorkomende trihydraat: caoxiet.